Szermierz Borghese – grecka rzeźba marmurowa z okresu hellenistycznego autorstwa Agasiasa z Efezu, znajdująca się obecnie w zbiorach Luwru.

Szermierz Borghese
Ilustracja
Szermierz Borghese
Autor

Agasias z Efezu

Data powstania

ok. 100 p.n.e.

Medium

marmur

Wymiary

1,99 m

Miejsce przechowywania
Lokalizacja

Luwr

Rzeźba datowana jest na ok. 100 rok p.n.e., ma 1,99 m wysokości. O autorstwie Agasiasa z Efezu świadczy autograf wyryty na cokole. Przypuszczalnie jest to kopia wcześniejszego dzieła Lizypa. Posąg przedstawia wojownika w dynamicznej, defensywnej pozie. Postać stoi w silnym wykroku, pochylona do przodu, jakby gotująca się do pchnięcia trzymanym w ręku mieczem. Sam miecz oraz trzymana w drugiej ręce tarcza nie zachowały się[1][2][3].

Posąg został odnaleziony w 1611 roku w Nettuno koło Anzio i dwa lata później nabyty przez kardynała Scipione Caffarelli-Borghese. Odtąd jako rodzinna własność stanowił ozdobę Willi Borghese aż do 1807 roku, kiedy to Camillo Borghese odsprzedał go Napoleonowi[1][3]. Rzeźba była podziwiana przez krytyków, będąc wielokrotnie kopiowana i stanowiąc inspirację dla innych dzieł[1][3]. Na pozie Szermierza wzorowali się Bernini tworząc swojego Dawida oraz Copley malując obraz Watson i rekin[3]. Inspirowany jest nim również bezgłowy posąg na obrazie Thomasa Cole’a Zniszczenie z cyklu Dzieje imperium[4].

Na temat tożsamości przedstawionego wojownika wysuwano rozmaite przypuszczenia, dopatrywano się w nim Ajasa Wielkiego, Ajasa Małego, Telamona, Leonidasa bądź po prostu zwykłego żołnierza lub gladiatora[1].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 178-179. ISBN 1-884964-80-X.
  2. Wielka Historia Świata. T. 3. Kraków: Oficyna Wydawnicza Fogra, 2005, s. 324.
  3. a b c d Ian Chilvers: The Oxford Dictionary of Art. Oxford: Oxford University Press, 2004, s. 90. ISBN 0-19-860476-9.
  4. Angela Miller: The Empire of the Eye: Landscape Representation and American Cultural Politics, 1825-1875. Ithaca: Cornell University Press, 1993, s. 31. ISBN 0-8014-2830-0.

Linki zewnętrzne edytuj