Sztab Generalny Wojska Polskiego
Sztab Generalny Wojska Polskiego (SG WP) – utworzone w 1918 r. najwyższe dowództwo Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w czasie pokoju, które wchodzi pod względem organizacyjnym w skład Ministerstwa Obrony Narodowej i przy pomocy którego wykonuje swoje zadania Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego.
Budynek sztabu przy ul. Rakowieckiej 4a w Warszawie | |
Państwo | |
---|---|
Data utworzenia |
25 października 1918 |
Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego |
generał Wiesław Kukuła |
Zastępcy Szefa SG WP |
gen. broni dr Piotr Błazeusz |
Adres | |
ul. Rakowiecka 4a 00-904 Warszawa | |
Położenie na mapie Warszawy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa mazowieckiego | |
52°12′31,1″N 21°00′41,7″E/52,208639 21,011583 | |
Strona internetowa |
Siedziba SG WP znajduje się w Warszawie przy ul. Rakowieckiej 4a.
Geneza edytuj
Zalążkiem Sztabu Generalnego WP był Inspektorat Wyszkolenia Polskiej Siły Zbrojnej istniejący w okresie od 23 kwietnia 1917 do 29 października 1918. Inspektorat został utworzony rozkazem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich generała piechoty Hansa von Beselera, a rozwiązany rozkazem Szefa Sztabu Wojsk Polskich generała porucznika Tadeusza Rozwadowskiego, dzień po utworzeniu tegoż Sztabu. Szefem Inspektoratu był do 19 października 1918 generał piechoty Felix von Barth, a od tego dnia pułkownik Henryk Minkiewicz[1].
Historia edytuj
25 października 1918, w Warszawie, Rada Regencyjna Królestwa Polskiego ustanowiła urząd Szefa Sztabu Wojsk Polskich[2], który 28 października objął generał porucznik Tadeusz Rozwadowski. Na pamiątkę tego aktu Rady Regencyjnej dzień 25 października obchodzony jest jako święto instytucji polskiego Sztabu Generalnego.
22 grudnia 1928 minister spraw wojskowych marszałek Polski Józef Piłsudski zniósł dotychczasową nazwę „Sztab Generalny” i wprowadził na jej miejsce nazwę „Sztab Główny”[3]. Zmiana nazwy oznaczała powrót do tradycji Sztabu Głównego istniejącego w armii Księstwa Warszawskiego i Królestwa Kongresowego. 1 września 1939 przeszedł na organizację czasu wojennego i został przeformowany na Sztab Naczelnego Wodza. Pod tą samą nazwą funkcjonował w Polskich Siłach Zbrojnych, we Francji, a od 1940 r. w Wielkiej Brytanii.
Wiosną 1939 roku oddano do użytku budynek Sztabu Głównego przy ul. Rakowieckiej, zaprojektowany przez Barbarę i Stanisława Brukalskich[4].
8 sierpnia 1944 w Lublinie przystąpiono do organizacji Sztabu Głównego WP, w ramach Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego. 10 lipca 1945 przeformowany na etat pokojowy i przemianowany na Sztab Generalny WP.
II Rzeczypospolita | ||||
---|---|---|---|---|
Lp. | Imię i naziwsko | Objął stanowisko | Złożył stanowisko | Długość służby |
1. | Tadeusz Rozwadowski | 28 października 1918 | 15 listopada 1918 | 18 dni |
2. | Stanisław Szeptycki | 16 listopada 1918 | 13 marca 1919 | 117 dni |
3. | Stanisław Haller | 8 lutego 1919 | 22 lipca 1920 | 530 dni |
4. | Tadeusz Rozwadowski
Ponownie |
22 lipca 1920 | 1 kwietnia 1921 | 253 dni |
5. | Władysław Sikorski | 1 kwietnia 1921 | 16 grudnia 1922 | 624 dni |
6. | Józef Piłsudski | 17 grudnia 1922 | 9 czerwca 1923 | 174 dni |
7. | Stanisław Haller
Ponownie |
9 czerwca 1923 | 16 grudnia 1925 | 921 dni |
8. | Edmund Kessler | 16 grudnia 1925 | maj 1926 | - |
9. | Stanisław Haller
Ponownie |
12 maja 1926 | 15 maja 1926 | 3 dni |
10. | Stanisław Burhardt-Bukacki | 17 maja 1926 | 28 czerwca 1926 | 42 dni |
11. | Tadeusz Piskor | 22 grudnia 1928 | 3 grudnia 1931 | 1076 dni |
12. | Janusz Gąsiorowski | 3 grudnia 1931 | 5 czerwca 1935 | 1280 dni |
13. | Wacław Stachiewicz | 5 czerwca 1935 | 18 września 1939 | 1566 dni |
Zadania edytuj
Od 1990 r. Sztab Generalny realizuje podstawowe cele interoperacyjności oraz kompatybilności ze strukturami NATO. Szczególną uwagę zwraca się na problemy wspólnego działania zgłoszonych do Sojuszu Sztabów i wojsk, jak również standaryzację i unifikację wyposażenia technicznego. Zasadnicze przedsięwzięcia SG WP wynikały przede wszystkim z treści wypracowanych założeń modernizacyjnych.
Struktura organizacyjna SG WP edytuj
Kierownictwo[5]
- Szef SG WP – generał Wiesław Kukuła[6][7]
- I zastępca szefa – gen. dyw. dr Karol Dymanowski[8]
- zastępca szefa – gen. dyw. dr Dariusz Pluta[9]
- radca Koordynator Szefa SG WP – gen. bryg. Arkadiusz Mikołajczyk[10]
- szef Sekretariatu Szefa SG WP – płk Arkadiusz Rubajczyk
- szef Zespołu Prasowego, rzecznik SG WP - płk Joanna Klejszmit
- szef Centrum Koordynacyjnego – płk Adam Górecki
- starszy podoficer SG WP – st. chor. szt. Piotr Smuga
Zarząd Organizacji i Uzupełnień – P1
- szef – płk Bogdan Sowa
- zastępca szefa – płk Dariusz Tyszka
Zarząd Analiz Wywiadowczych i Rozpoznawczych – P2
- szef – płk Marcin Frączek
Zarząd Planowania Użycia Sił Zbrojnych i Szkolenia – P3/P7
- szef – gen. bryg. Cezary Janowski
- zastępca szefa – płk Janusz Misiak
Zarząd Logistyki – P4
- szef – gen. bryg. Mariusz Skulimowski
Zarząd Planowania i Programowania Rozwoju Sił Zbrojnych – P5
- szef – gen. bryg. Rafał Ostrowski
- zastępca szefa - płk Robert Żurawski
Zarząd Kierowania i Dowodzenia – P6
- szef – kmdr Andrzej Godecki
- zastępca szefa – płk Piotr Chwiej
Zarząd Planowania Rzeczowego – P8
- szef – gen. bryg. Krzysztof Zielski
- zastępca szefa – płk Tomasz Grzelak
Przypisy edytuj
- ↑ Centralne Archiwum Wojskowe: VII. Narodziny Wojska Polskiego (październik – grudzień 1918) [1]
- ↑ Dekret Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z 25 października 1918 (Dziennik Rozporządzeń Komisji Wojskowej Nr 1 z 28 października 1918 roku).
- ↑ Dz.Rozk. MSWojsk. Nr 36 z 22 grudnia 1928 roku, poz. 396.
- ↑ Grzegorz Mika. Od przedmieścia do bram przedmieścia. „Skarpa Warszawska”, s. 14, czerwiec 2022.
- ↑ Zarządy SGWP [online], Wojsko-Polskie.pl [dostęp 2021-02-26] (pol.).
- ↑ Prezydent Andrzej Duda ogłosił zmiany w dowództwie Sił Zbrojnych RP [online], wiadomosci.onet.pl [dostęp 2023-10-10] (pol.).
- ↑ Biuro Bezpieczeństwa Narodowego , Awanse generalskie w SZ RP, SG, SOP, SW oraz SKW [online], Biuro Bezpieczeństwa Narodowego [dostęp 2023-11-09] (pol.).
- ↑ Szef MON wyznaczył nowych dowódców wojskowych [online], Polska Agencja Prasowa SA [dostęp 2022-10-26] (pol.).
- ↑ Michał Ratyński , Awanse generalskie w Siłach Zbrojnych RP [online], gov.pl, 1 marca 2021 .
- ↑ Generał brygady / Kontradmirał. gov.pl. [dostęp 2024-02-21].