Tadeusz Wolsza

polski historyk

Tadeusz Wojciech Wolsza (ur. 13 maja 1956[1] w Oławie[2]) – polski historyk i politolog, profesor nauk humanistycznych, nauczyciel akademicki, członek Rady (2011–2016) i członek Kolegium (od 2016) Instytutu Pamięci Narodowej.

Tadeusz Wolsza
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

13 maja 1956
Oława

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: dzieje polskiej emigracji politycznej po 1945 r., historia najnowsza Polski, polski system polityczny
Alma Mater

Uniwersytet Wrocławski

Doktorat

1987 – historia
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Habilitacja

1999 – historia
Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk

Profesura

22 stycznia 2007

Odznaczenia
Srebrny Krzyż Zasługi

Życiorys edytuj

Tytuł zawodowy magistra uzyskał w 1979 na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Wrocławskiego, a w 1981 na Wydziale Nauk Politycznych tej samej uczelni. W 1981 współtworzył struktury Niezależnego Zrzeszenia Studentów na UWr[3]. W latach 80. rozpoczął pracę w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk. W 1987 w tej jednostce na podstawie pracy Narodowa Demokracja wobec chłopów w latach 1887–1914 (której promotorem był Jan Molenda) uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych. Habilitował się w 1999 również w IH PAN na podstawie rozprawy zatytułowanej Rząd RP na obczyźnie wobec wydarzeń w kraju 1945–1950[4]. W 2007 otrzymał tytuł profesora nauk humanistycznych[5][6].

W 2007 został zastępcą przewodniczącego rady naukowej Instytutu Historii PAN. Został też redaktorem naczelnym „Dziejów Najnowszych” (wydawnictwa IH PAN)[7]. Od 1999 pozostawał pracownikiem naukowym Instytutu Nauk Politycznych Akademii Bydgoskiej, następnie został wykładowcą Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, gdzie objął stanowisko profesora zwyczajnego[4]. Jest autorem około 200 publikacji naukowych oraz popularnonaukowych, w tym 11 pozycji książkowych[2].

Był członkiem Warszawskiego Społecznego Komitetu Poparcia Jarosława Kaczyńskiego w przedterminowych wyborach prezydenckich w 2010[8].

W 2011 został wybrany przez Sejm w skład nowo utworzonej Rady IPN[9]; organ ten został zniesiony nowelizacją ustawy o IPN w 2016. W tym samym roku z rekomendacji senatorów PiS wszedł w skład Kolegium IPN[10]. W 2023 Sejm wybrał go do tego gremium na kolejną kadencję[11].

Powoływany również w skład Rady Muzeum przy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku[12][13].

Laureat Nagrody im. Janusza Kurtyki w 2017 za pracę pt. Dotyk Katynia. Wojenne i powojenne losy Polaków wizytujących Katyń w 1943 roku[14] W 2022 został powołany do Rady Odbudowy Pałacu Saskiego[15].

W 2023 został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi[16].

Wybrane publikacje edytuj

  • Arcymistrzowie, mistrzowie, amatorzy… Słownik biograficzny szachistów polskich, t. I–V, DiG, Warszawa 1995–2007.
  • Dziennikarze władzy, władza dziennikarzom: aparat represji wobec środowiska dziennikarskiego 1945-1990 (współredaktor), IPN, Warszawa 2010.
  • Najdorf: z Warszawy do Buenos Aires, Penelopa, Warszawa 2010.
  • Rząd RP na obczyźnie wobec wydarzeń w kraju 1945–1950, DiG, Warszawa 1998, ISBN 83-7181-044-X.
  • W cieniu Wronek, Jaworzna i Piechcina… 1945–1956: życie codzienne w polskich więzieniach, obozach i ośrodkach pracy więźniów, Instytut Historii PAN, Warszawa 2003, ISBN 83-88909-06-1.
  • Więzienia stalinowskie w Polsce. System – codzienność – represje, Wydawnictwo RM, Warszawa 2013, ISBN 978-83-7773-159-8.
  • Za żelazną kurtyną, Neriton, Warszawa 2005, ISBN 83-88909-29-0.
  • „Katyń to już na zawsze katy i katowani”. W „polskim Londynie” o sowieckiej zbrodni w Katyniu (1944–1956), IH PAN, Warszawa 2008, ISBN 978-83-88909-66-5.
  • Dotyk Katynia. Wojenne i powojenne losy Polaków wizytujących Katyń w 1943 roku, Zysk i S-ka, Poznań 2018, ISBN 978-83-8116-361-3.
  • Encounter with Katyn. The wartime and postwar story of Poles who saw the Katyn site in 1943, Carolina Academic Press, Durham 2019, ISBN 978-1-5310-1537-4.

Przypisy edytuj

  1. Karta personalna. Kartoteka Centralna PZSzach. [dostęp 2013-04-16].
  2. a b Dane osoby z wykazu osób publicznych. ipn.gov.pl. [dostęp 2013-04-16].
  3. Nota biograficzna na stronie IPN. [dostęp 2013-03-18].
  4. a b Prof. dr hab. Tadeusz Wojciech Wolsza, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2019-01-03].[martwy link]
  5. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 22 stycznia 2007 r. nr 115-1-07 o nadaniu tytułu profesora (M.P. z 2007 r. nr 15, poz. 159).
  6. Prezydent RP wręczył nominacje profesorskie. prezydent.pl, 16 lutego 2007. [dostęp 2013-04-16].
  7. Dzieje Najnowsze – Wydawnictwo DiG. dig.com.pl. [dostęp 2011-03-24].
  8. Warszawski Społeczny Komitet Poparcia Jarosława Kaczyńskiego. jaroslawkaczynski.info, 2010. [dostęp 2017-09-19].
  9. Sejm wybrał pięciu członków Rady IPN. rmf24.pl, 2011-03-18. [dostęp 2013-04-16].
  10. Polak i Wolsza w Kolegium IPN. Senat odrzucił Dudka i Kołodzieja. tvn24.pl, 24 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-24].
  11. Sejm powołał członków Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. dzieje.pl, 17 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-22].
  12. Minister Kultury powołał członków Rady Muzeum. muzeum1939.pl, 8 lutego 2018. [dostęp 2018-02-09].
  13. Zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 30 czerwca 2022 r. w sprawie powołania członków Rady Muzeum przy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku. Dziennik Urzędowy MKiDN, 30 czerwca 2022. [dostęp 2022-09-06].
  14. W Warszawie wręczono Nagrodę im. Janusza Kurtyki. Fundacja im. Janusza Kurtyki, 23 listopada 2017. [dostęp 2023-05-23].
  15. Tomasz Urzykowski: Gliński powołał Radę Odbudowy Pałacu Saskiego. Znaleźli się w niej też przeciwnicy sztandarowej inwestycji PiS. wyborcza.pl, 9 września 2022. [dostęp 2022-09-13].
  16. M.P. z 2023 r. poz. 1095

Linki zewnętrzne edytuj