Telium lub teleutosorus – (l. mn. telia)[1] – wytwór grzybni, w którym wytwarzane są zarodniki zwane teliosporami (dawniej teleutosporami). Występuje u grzybów z rzędu rdzowców (Pucciniales) oraz głowniaków (Ustilaginomycetes). Telia i powstające w nich teliospory są teleomorfą, czyli stadium płciowym tych grzybów[1].

Telia wytwarzana są przez grzybnię dikariotyczną. Jeśli powstają na liściach, to na dolnej stronie ich blaszki liściowej. Mają barwę od pomarańczowej przez rudawą i brązową do niemal czarnej[1]. U rdzy zbożowej (Puccinia graminis) telia powstają na źdźbłach i liściach zbóż zarażonych przez zarodniki zwane ecjosporami. Telium zbudowane jest z diploidalnych i dwujądrowych strzępek, przy czym jedno jądro jest (+), drugie (-). Telia wytwarzane są dopiero pod koniec okresu wegetacji zbóż, początkowo równocześnie z urediniami, potem już powstają wyłącznie telia. Wytwarzane w nich teliospory nie zakażają już roślin, ich zadaniem jest przetrwanie zimy[2].

Telia na liściu Canna indica

Przypisy edytuj

  1. a b c Karol Manka, Fitopatologia leśna, Warszawa: PWRiL, 2005, ISBN 83-09-01793-6.
  2. Edmund Malinowski, Anatomia roślin, Warszawa: PWN, 1966.