Windeks
Gaius Iulius Vindex (ur. ok. 25 n.e., zm. maj 68 n.e. pod Vesontio obecnie Besançon) – przywódca powstania w Galii przeciwko Neronowi w 68 n.e., uruchomił lawinę wydarzeń, które doprowadziły do upadku i śmierci Nerona oraz kryzysu w Imperium Rzymskim zwanego rokiem czterech cesarzy.
Windeks, zromanizowany Gal z Akwitanii, potomek władców Akwitanii, był po ojcu senatorem rzymskim[1]. Jako propretor zarządzał prowincją Galią (prawdopodobnie Lugdunensis). W marcu 68 roku n.e. stanął na czele powstania Galów przeciwko Neronowi[2]. Wezwał na pomoc Galbę[3], który wtedy był namiestnikiem Hiszpanii Tarrakońskiej i uznał go za cesarza. Próbował opanować Lugdunum (obecnie Lyon). Emitował monety bez swego imienia i galijskich motywów a z napisami m.in. "wolność"[4]. Namiestnik Germanii Górnej Lucjusz Werginiusz Rufus wyruszył przeciw Windeksowi, by zdławić jego rebelię, która przypominała poprzednie rewolty Juliusza Florusa i Juliusza Sakrowira z 21 n.e. Rufus rozpoczął obleganie Vesontio (obecnie Besançon), któremu z pomocą przybył Windeks i rozłożył się obozem niedaleko obleganego miasta w maju 68 n.e. Windeksowi udało się doprowadzić do spotkania z Rufusem i przekonania do współpracy przeciwko Neronowi. Jednakże gdy wyruszył z wojskiem by zająć Vesontio żołnierze Rufusa zaatakowali go sądząc, że Windeks chce na nich uderzyć (zobacz: bitwa pod Vesontio). Windeks nie zorientował się w sytuacji i w przekonaniu, że został zdradzony popełnił samobójstwo[5][6]. W bitwie miało zginąć 20 tysięcy Galów[7].
Rewolta Windeksa zainicjowała wydarzenia, które doprowadziły do obalenia Nerona i szeregu buntów w Imperium zakończonych przez Wespazjana.
Przypisy edytuj
- ↑ Kasjusz Dion, Historia rzymska, LXIII 22.1.
- ↑ Swetoniusz, Żywoty Cezarów. Nero 40, 41. Neron dowiedział się o rewolcie Windeksa w Neapolu w rocznicę śmierci swej matki Agrypiny Młodszej.
- ↑ Swetoniusz, Żywoty Cezarów. Galba 40, 41.
- ↑ Cary i Scullard 1992 ↓, s. 600.
- ↑ Kasjusz Dion, Historia rzymska, LXIII 22-24.
- ↑ Plutarch, Galba, 4-6.
- ↑ Plutarch, Galba, 6.3.
Bibliografia edytuj
- Aleksander Krawczuk: Poczet cesarzy rzymskich. Pryncypat. Warszawa: Iskry, 1986, s. 85-86. ISBN 83-207-0788-9.
- Aleksander Krawczuk: Kronika starożytnego Rzymu. Warszawa: Iskry, 1994, s. 201. ISBN 83-207-1432-X.
- Max Cary, Howard Hayes Scullard: Dzieje Rzymu: Od najdawniejszych czasów do Konstantyna. tłum. Jerzy Schwakopf. T. 2. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1992, s. 156-158. ISBN 83-06-01859-1.
- Gajusz Swetoniusz: Żywoty Cezarów. Przekład i wstęp Janina Niemirska-Pliszczyńska, przedmowa Józef Wolski. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1987. ISBN 83-04-01648-6.
- Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: PWN, 1983, s. 795. ISBN 83-01-03529-3.