Wojciech Ziemba
Wojciech Ziemba (ur. 15 października 1941 w Wampierzowie, zm. 21 kwietnia 2021 w Olsztynie) – polski duchowny rzymskokatolicki, doktor teologii biblijnej, rektor Wyższego Seminarium Duchownego Hosianum w Olsztynie w latach 1982–1986, biskup pomocniczy warmiński w latach 1982–1992, biskup diecezjalny ełcki w latach 1992–2000, arcybiskup metropolita białostocki w latach 2000–2006, arcybiskup metropolita warmiński w latach 2006–2016, od 2016 arcybiskup senior archidiecezji warmińskiej.
| ||
| Kraj działania | ||
|---|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
15 października 1941 | |
| Data i miejsce śmierci |
21 kwietnia 2021 | |
| Miejsce pochówku | ||
| Arcybiskup metropolita warmiński | ||
| Okres sprawowania |
2006–2016 | |
| Arcybiskup metropolita białostocki | ||
| Okres sprawowania |
2000–2006 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Prezbiterat |
18 czerwca 1967 | |
| Nominacja biskupia |
19 czerwca 1982 | |
| Sakra biskupia |
4 lipca 1982 | |
| Data konsekracji |
4 lipca 1982 | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
Olsztyn | ||||
| Miejsce | |||||
| Konsekrator | |||||
| Współkonsekratorzy | |||||
| |||||
Życiorys edytuj
Urodził się 15 października 1941 w Wampierzowie[1] w rodzinie Antoniego i Julii z domu Kapinos[2]. W latach 1954–1956[2] kształcił się w liceum ogólnokształcącym w Mielcu[3], następnie w latach 1956–1958 w liceum ogólnokształcącym w Bystrzycy Kłodzkiej[2], gdzie uzyskał świadectwo dojrzałości[1]. Od 1958 do 1960 był zatrudniony w Wydziale Finansowym Prezydium Rady Narodowej w Mielcu[1]. W latach 1960–1967 odbył studia filozoficzno-teologiczne w Wyższym Seminarium Duchownym Hosianum w Olsztynie[1], przerwane w latach 1963–1965 przymusową[4] zasadniczą służbą wojskową w Dęblinie[1]. Święceń prezbiteratu udzielił mu 18 czerwca 1967 w Olsztynie biskup Józef Drzazga, administrator apostolski diecezji warmińskiej. Dalsze studia odbył w latach 1970–1974 w Instytucie Nauk Biblijnych Wydziału Teologicznego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, uzyskując doktorat z teologii biblijnej na podstawie dysertacji Wyznania ufności oraz ich teologiczne uzasadnienie w lamentacjach indywidualnych «Psałterza». W latach 1979–1980 pogłębiał specjalizację w Papieskim Instytucie Biblijnym w Rzymie[1].
W latach 1967–1969 pracował jako wikariusz w parafii św. Katarzyny w Kętrzynie, następnie w latach 1969–1970 w parafii św. Jakuba w Olsztynie. Od 1976 do 1979 był diecezjalnym dyrektorem Papieskich Dzieł Misyjnych[1].
Od 1974 do 1992 z przerwą na studia w Rzymie wykładał Pismo św. Starego Testamentu w Wyższym Seminarium Duchownym Hosianum w Olsztynie[1]. Ponadto w latach 1974–1979 pełnił funkcję prefekta, w latach 1981–1982 był wicerektorem, a w latach 1982–1986 sprawował urząd rektora tego seminarium[4]. Zajęcia dydaktyczne prowadził również w Instytucie Katechetycznym w Gietrzwałdzie, Instytucie Teologicznym dla Świeckich im. Jana Pawła II w Olsztynie[1] i Wyższym Seminarium Duchownym w Ełku[4]. Był także dyrektorem Studium Teologicznego Warmińskiego Instytutu Teologiczno-Historyczno-Pastoralnego i olsztyńskiego oddziału Towarzystwa Przyjaciół KUL. W latach 1977–1979 zajmował stanowisko sekretarza redakcji „Studiów Warmińskich”[1].
19 czerwca 1982 papież Jan Paweł II mianował go biskupem pomocniczym diecezji warmińskiej ze stolicą tytularną Falerone[5]. Święcenia biskupie otrzymał 4 lipca 1982 w konkatedrze św. Jakuba w Olsztynie[1]. Udzielił mu ich prymas Polski Józef Glemp[1], arcybiskup metropolita gnieźnieński i warszawski[5], w asyście Henryka Gulbinowicza, arcybiskupa metropolity wrocławskiego, i Jana Obłąka, biskupa diecezjalnego warmińskiego[1]. Jako zawołanie biskupie przyjął słowa „Dives in misericordia Deus” (Bóg bogaty w miłosierdzie)[6]. Sprawował urząd wikariusza generalnego diecezji, był moderatorem kurii biskupiej i ekonomem diecezji[7]. Należał do rady kapłańskiej, rady duszpasterskiej oraz Komisji Głównej Synodu Diecezji Warmińskiej. Od 1982 zajmował stanowisko dziekana warmińskiej kapituły katedralnej[1].
25 marca 1992, w wyniku reorganizacji struktur Kościoła katolickiego w Polsce[6], Jan Paweł II przeniósł go na urząd biskupa diecezjalnego nowo utworzonej diecezji ełckiej[7]. Tego samego dnia kanonicznie objął diecezję[8], natomiast ingres do katedry św. Wojciecha w Ełku odbył 23 kwietnia 1992[1]. W tym samym roku powołał Wyższe Seminarium Duchowne w Ełku i Diecezjalny Instytut Teologiczny, a rok później Diecezjalne Kolegium Teologiczne i „Caritas” Diecezji Ełckiej[1]. W Gołdapi utworzył sambijską kapitułę konkatedralną w Gołdapi[7]. Przeprowadził pierwszy w historii diecezji synod[9], a w 1999 gościł na jej terenie papieża Jana Pawła II[10].
16 listopada 2000 Jan Paweł II ustanowił go arcybiskupem metropolitą białostockim[11][12]. 9 grudnia 2000 kanonicznie przejął archidiecezję[13] i odbył ingres do bazyliki archikatedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Białymstoku[14]. Utworzył 20 parafii, zreorganizował sieć dekanatów, powołał Centrum Administracyjno-Pastoralne Archidiecezji Białostockiej. W 2005 zwołał I Kongres Eucharystyczny Archidiecezji Białostockiej, a w 2006 Kongres Miłosierdzia Archidiecezji Białostockiej[15].
30 maja 2006 papież Benedykt XVI mianował go arcybiskupem metropolitą warmińskim[16][17]. Rządy w archidiecezji przejął kanonicznie 9 czerwca 2006[6], natomiast ingres do konkatedry św. Jakuba w Olsztynie odbył 11 czerwca 2006[18]. 29 czerwca 2006 na placu św. Piotra w Rzymie otrzymał z rąk Benedykta XVI paliusz metropolitalny[6]. Jako arcybiskup metropolita warmiński sprawował funkcję wielkiego kanclerza Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie[19]. W latach 2006–2012 przeprowadził I Synod Archidiecezji Warmińskiej. Przywrócił w archidiecezji organizowanie rejonowych konferencji formacyjnych duszpastersko-katechetycznych. W 2007 utworzył Archidiecezjalną Szkołę Muzyki Kościelnej i Archidiecezjalny Ośrodek Charytatywny „Caritas” Archidiecezji Warmińskiej w Rybakach, w 2008 Konwikt Kapłanów Warmińskich w Olsztynie i Kapitułę Kolegiacką w Lidzbarku Warmińskim, w 2009 Muzeum Archidiecezji Warmińskiej w Olsztynie, a w 2010 katolickie Radio Plus Olsztyn[7]. 15 października 2016 papież Franciszek przyjął jego rezygnację z obowiązków arcybiskupa metropolity warmińskiego[20][21].
W ramach Konferencji Episkopatu Polski był przewodniczącym Komisji Misyjnej i Zespołu ds. Stałych Kontaktów z Episkopatem Litwy, należał do Komisji ds. Seminariów Duchownych, ds. Duszpasterstwa Ludzi Pracy, ds. Duszpasterstwa Ludzi Morza, Podkomisji Biblijnej przy Komisji ds. Nauki Katolickiej[1], Komisji Duszpasterstwa oraz Rady Ekonomicznej[22][2]. W 1992 został apostolskim wizytatorem polskich seminariów duchownych[1]. W 2006 był współkonsekratorem podczas sakry biskupa pomocniczego łomżyńskiego Tadeusza Bronakowskiego[23].
Zmarł 21 kwietnia 2021 w Olsztynie[24]. 27 kwietnia 2021 został pochowany w krypcie arcybiskupów warmińskich konkatedry św. Jakuba Apostoła w Olsztynie[25].
Wyróżnienia edytuj
Nadano mu honorowe obywatelstwo: Mikołajek (2000)[26], Białegostoku (2006)[27] Lidzbarka Warmińskiego (2008)[28] i gminy Wadowice Górne (2015)[29]. Został też wyróżniony Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego (2009)[30].
W 2011 otrzymał tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego[19].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c d e f g h i j k l m n o p q r K.R. Prokop: Biskupi Kościoła katolickiego w III Rzeczpospolitej. Kraków: Towarzystwo Autorów i Wydawców Prac Naukowych „Universitas”, 1998, s. 165–166. ISBN 83-7052-900-3.
- ↑ a b c d Biogram Wojciecha Ziemby w Encyklopedii miasta Mielca. encyklopediamiastamielca.pl (arch.). [dostęp 2016-07-18].
- ↑ Sto lat liceum. echodnia.eu, 2005-09-30. [dostęp 2020-04-25].
- ↑ a b c G. Polak: Kto jest kim w Kościele. Warszawa: Katolicka Agencja Informacyjna, 1999, s. 431. ISBN 83-911554-0-4.
- ↑ a b K.R. Prokop. Sukcesja apostolska biskupów i arcybiskupów wileńskich oraz białostockich w XIX i XX stuleciu. „Rocznik Teologii Katolickiej”. T. IV, s. 196, 2005. ISSN 1644-8855. [dostęp 2017-11-02].
- ↑ a b c d Nota biograficzna Wojciecha Ziemby na stronie archidiecezji warmińskiej. archwarmia.pl (arch.). [dostęp 2021-06-19].
- ↑ a b c d Zmarł Arcybiskup senior Wojciech Ziemba. archwarmia.pl. [dostęp 2021-06-19].
- ↑ Diecezja Ełcka. diecezjaelk.pl. [dostęp 2021-06-20].
- ↑ Nota biograficzna Wojciecha Ziemby na stronie diecezji ełckiej. diecezjaelk.pl. [dostęp 2021-06-19].
- ↑ Papież apeluje o miłosierdzie i solidarność z najuboższymi – opis dnia. ekai.pl, 1999-0608. [dostęp 2021-06-20].
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Białystok (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2000-11-16. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Bp Ziemba nowym metropolitą białostockim. ekai.pl (arch.), 2000-11-16. [dostęp 2018-06-30].
- ↑ T. Margańska: Modlitwa Kościoła białostockiego za śp. Abp. Wojciecha Ziembę. archibial.pl, 2021-04-29. [dostęp 2021-06-19].
- ↑ A. Dębski: Abp Ziemba objął katedrę białostocką. ekai.pl (arch.), 2000-12-09. [dostęp 2018-06-30].
- ↑ Zmarł Abp Wojciech Ziemba – Metropolita Białostocki w latach 2000–2006. archibial.pl, 2021-04-21. [dostęp 2021-06-19].
- ↑ Rinuncia dell’Arcivescovo Metropolita di Warmia (Polonia) e nomina del successore. press.vatican.va, 2006-05-30. [dostęp 2014-05-03]. (wł.).
- ↑ Komunikat Nuncjusza Apostolskiego w Polsce. episkopat.pl (arch.), 2006-05-30. [dostęp 2014-02-04].
- ↑ Olsztyn: Arcybiskup Ziemba objął rządy w archidiecezji warmińskiej (opis). ekai.pl (arch.), 2006-06-11. [dostęp 2018-06-30].
- ↑ a b Uchwała Nr 623 Senatu Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie z dnia 25 marca 2011 roku. bip.uwm.edu.pl. [dostęp 2013-03-31].
- ↑ Rinuncia e successione dell’Arcivescovo Metropolita di Warmia (Polonia). press.vatican.va, 2016-10-15. [dostęp 2016-10-17]. (wł.).
- ↑ Olsztyn: Abp Wojciech Ziemba przechodzi na emeryturę. Abp Józef Górzyński – metropolitą warmińskim. episkopat.pl, 2016-10-15. [dostęp 2016-10-17].
- ↑ Ksiądz Arcybiskup Dr Wojciech Ziemba, Metropolita Warmiński. hosianum.edu.pl (arch.). [dostęp 2022-03-25].
- ↑ Wojciech Ziemba. catholic-hierarchy.org. [dostęp 2013-03-31]. (ang.).
- ↑ Śp. Abp dr Wojciech Ziemba: Requeim aeternam!. diecezja.elblag.pl, 2021-04-22. [dostęp 2021-04-22].
- ↑ T. Kurs: Pogrzeb Wojciecha Ziemby. Pierwszy spoczął w krypcie arcybiskupów. olsztyn.wyborcza.pl, 2021-04-27. [dostęp 2021-04-28].
- ↑ Bp Wojciech Ziemba honorowym obywatelem Mikołajek. ekai.pl (arch.), 2000-04-09. [dostęp 2018-06-30].
- ↑ Uchwała nr LXI/739/06 Rady Miejskiej Białegostoku. um.bialystok.pl, 2006-09-25. [dostęp 2018-06-30].
- ↑ Uchwała Nr XXIV/183/08 Rady Miejskiej w Lidzbarku Warmińskim. lidzbarkw-um.bip-wm.pl, 2008-07-30. [dostęp 2014-05-03].
- ↑ Honorowy Obywatel Gminy Wadowice Górne. wadowicegorne.pl (arch.). [dostęp 2022-03-25].
- ↑ Rejestr odznaczonych Odznaką Honorową za Zasługi dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego. warmia.mazury.pl. [dostęp 2017-06-08].
Linki zewnętrzne edytuj
- Nota biograficzna Wojciecha Ziemby na stronie archidiecezji warmińskiej (arch.). [dostęp 2021-06-19].
- Nota biograficzna Wojciecha Ziemby na stronie diecezji ełckiej. [dostęp 2021-06-19].
- Nota biograficzna Wojciecha Ziemby na stronie Encyklopedii Warmii i Mazur. [dostęp 2023-02-02].
- Wojciech Ziemba na stronie Konferencji Episkopatu Polski [dostęp 2016-10-08].
- Wojciech Ziemba [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2010-09-11] (ang.).