Wikipedia

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1912 roku

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1912 roku – trzydzieste drugie wybory prezydenckie w historii Stanów Zjednoczonych. Na urząd prezydenta wybrano Woodrowa Wilsona, a wiceprezydentem został Thomas Marshall.

Wybory prezydenckie w Stanach Zjednoczonych w 1912 roku
Państwo

 Stany Zjednoczone

Rodzaj

wybory prezydenckie

Data przeprowadzenia

5 listopada 1912 (głosowanie powszechne)

Podstawa prawna

Konstytucja Stanów Zjednoczonych

Głosowanie
poprzednie:
1908 		następne:
1916
Mapa wyborcza Stanów Zjednoczonych w 1912 roku. Liczba na mapie określa liczbę przedstawicieli stanu w Kolegium Elektorów

Kampania wyborcza edytuj

Partia Demokratyczna zebrała się na konwencji w Baltimore w dniach 1-2 lipca 1912 roku, gdzie głównym pretendentem do uzyskania nominacji prezydenckiej był spiker Izby Reprezentantów Champ Clark[1]. Wśród ośmiu pretendentów, pojawiało się także nazwisko Wilsona, jednak na faworyta wyrósł dopiero w 35. głosowaniu[1]. Nominację udało mu się uzyskać dopiero w 41. głosowaniu[1]. Kandydatem na wiceprezydenta został Thomas Marshall[1]. W kampanii wyborczej, Wilson przedstawił program reform gospodarczych, zwany „Nową Wolnością”[2]. Zakładał on między innymi, poparcie ustaw antytrustowych, nowych regulacji bankowych i redukcję stawek[3]. Postulował także reformę podatkową i bezpośredni system wyborów do Senatu[3]. W obozie Partii Republikańskiej istniały podziały pomiędzy zwolennikami Williama Tafta i Theodore’a Roosevelta, którzy od 1911 roku pozostawali w ostrym konflikcie[4]. Niezadowolony polityką urzędującego prezydenta, na początku 1912 roku Roosevelt ogłosił, że będzie się ubiegał o nominację prezydencką[4]. Reformatorskie skrzydło partii chciało nominować trzeciego kandydata – Roberta La Follette’a, lecz manewr ten się nie powiódł[4]. Dzięki działaniom bossów partyjnych, na konwencji partii w Chicago w pierwszym głosowaniu poparcia udzielono Taftowi, w wyniku czego Roosevelt opuścił ugrupowanie i założył Partię Postępową[4]. Został jej oficjalnym kandydatem prezydenckim, a w kampanii („Nowy Nacjonalizm”) zapowiadał ustalenie płacy minimalnej dla kobiet, emerytury, ubezpieczenia od wypadków, zatrudnianie nieletnich, a także poparcie dla obywatelskich inicjatyw ustawodawczych i referendów[5]. Kandydatem Partii Socjalistycznej po raz kolejny został Eugene Debs[6]. Nominację Partii Prohibicji uzyskał Eugene Chafin[7]. Urzędujący prezydent nie wziął aktywnego udziału w kampanii, co, w połączeniu z rozbiciem w obozie republikańskim, umożliwiło zwycięstwo demokratom[8].

Kandydaci edytuj

Partia Demokratyczna edytuj

  •  
    Woodrow Wilson
  •  
    Thomas Marshall

Partia Postępowa edytuj

  •  
    Theodore Roosevelt
  •  
    Hiram Johnson

Partia Prohibicji edytuj

  •  
    Eugene Chafin

Partia Republikańska edytuj

  •  
    William Taft
  •  
    Nicholas Butler

Socjalistyczna Partia Ameryki edytuj

  •  
    Eugene Debs

Wyniki głosowania edytuj

Głosowanie powszechne odbyło się 5 listopada 1912[7]. Wilson uzyskał 41,8% poparcia, wobec 27,4% dla Roosevelta, 23,2% dla Tafta, 6% dla Debsa i 1,4% dla Chafina[7]. Ponadto, około 35 000 głosów oddano na niezależnych elektorów, głosujących na innych kandydatów[7]. Frekwencja wyniosła 58,8%[9]. W głosowaniu Kolegium Elektorów Wilson uzyskał 435 głosów, przy wymaganej większości 266 głosów[10]. Na Roosevelta zagłosowało 88 elektorów, a na Tafta – 8[10]. W głosowaniu wiceprezydenckim zwyciężył Marshall, uzyskując 435 głosów, wobec 88 dla Hirama Johnsona i 27 dla Nicholasa Butlera[10].

Woodrow Wilson został zaprzysiężony 4 marca 1913 roku[2].

Kandydat na prezydenta Partia Głosowanie powszechne Kolegium Elektorów
Głosy Procent
Woodrow Wilson Partia Demokratyczna 6 293 152 41,8% 435
Theodore Roosevelt Partia Postępowa 4 119 207 27,4% 88
William Taft Partia Republikańska 3 486 333 23,2% 8
Eugene Debs Socjalistyczna Partia Ameryki 900 369 6% 0
Eugene Chafin Partia Prohibicji 207 972 1,4% 0
Łącznie 531
Kandydat na wiceprezydenta Partia Kolegium Elektorów
Thomas Marshall Partia Demokratyczna 435
Hiram Johnson Partia Postępowa 88
Nicholas Butler Partia Republikańska 8
Łącznie 531

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 563.
  2. ↑ a b L. Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. s. 564.
  3. ↑ a b M. Jones: Historia USA. s. 438.
  4. ↑ a b c d A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 266.
  5. ↑ M. Jones: Historia USA. s. 437.
  6. ↑ A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 267.
  7. ↑ a b c d US President – National Vote. Our Campaigns. [dostęp 2017-10-14]. (ang.).
  8. ↑ A. Bartnicki: Historia Stanów Zjednoczonych Ameryki. s. 268.
  9. ↑ Election of 1912. CountingTheVotes. [dostęp 2017-10-14]. (ang.).
  10. ↑ a b c Electoral College Box – 1912. NARA. [dostęp 2017-10-14]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wybory_prezydenckie_w_Stanach_Zjednoczonych_w_1912_roku&oldid=69296925”