Wysocko Wyżne
Wysocko Wyżne (ukr. Верхнє Висоцьке) – wieś położona na terenie Ukrainy, w obwodzie lwowskim, w południowej części rejonu turczańskiego nad Stryjem, niedaleko granicy z Polską. Najniższą jednostką administracji, której podlega Wysocko Wyżne, jest rada wiejska (silska rada) w Wysocku Wyżnem. Wieś liczy około 2118 mieszkańców.
.jpg) Cerkiew prawosławna św. Mikołaja | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Obwód | |||
| Rejon | |||
| Powierzchnia |
4 km² | ||
| Wysokość |
651 m n.p.m. | ||
| Populacja • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
+ 380 3269 | ||
| Kod pocztowy |
82554 | ||
| Tablice rejestracyjne |
BC (od 2004)/ HC (od 2013) | ||
Położenie na mapie obwodu lwowskiego  | |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
 48°57′07″N 23°04′16″E/48,951944 23,071111
| |||
..jpg)
.jpg)
Historia edytuj
Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1430. W latach 1772–1918 pod zaborem austriackim w składzie Królestwa Galicji i Lodomerii, od 1867 w ramach nowo powstałego powiatu turczańskiego. W regionie dobrze rozwinął się przemysł drzewny, a znaczny wpływ miała na to bliskość spławnych rzek, Dniestru oraz Stryja.
W latach 1919–1939 miejscowość administracyjnie należała do Polski. Znajdowała się w województwie lwowskim[1], w powiecie turczańskim nieopodal granicy polsko-czechosłowackiej, a od marca 1939 polsko-węgierskiej. W 1920 znalazła się na terenie działań wojennych okresu wojny polsko-bolszewickiej.
W 1921 wieś liczyła około 2684 mieszkańców. Podczas wyborów parlamentarnych w Polsce w 1922 frekwencja wyborcza w Wysocku Wyżnem i powiecie turczańskim była stosunkowo wysoka, wyniosła około 60% mimo bojkotu wyborów przez ludność ukraińską. We Lwowie i na Podolu frekwencja ta była znacznie niższa. Zwyciężył PSL „Piast” przed blokiem chadecko-endeckim.
Podczas wyborów parlamentarnych w Polsce w 1928 w Wysocku Wyżnem i powiecie turczańskim wygrały listy polskie (ok. 55%) przed ukraińskimi (ok. 25%), starorusińskimi (ok. 10%) i żydowskimi (ok. 5%).
W czasie II wojny światowej działało tutaj Laboratorium Instytutu Profesora Weigla.
W latach 1943–1947 nacjonaliści ukraińscy z OUN-UPA zamordowali tutaj 35 Polaków i 4 Ukraińców, grabiąc i paląc ich gospodarstwa. Spalili też kościół rzymskokatoliccy[2].
Komunikacja edytuj
Przez środek wsi przebiega droga lokalna T1423 prowadząca z okolic Boryni na północnym zachodzie właśnie do Matkowa, gdzie łączy się z drogą magistralną znaczenia międzynarodowego M06. W miejscowości brak przystanku kolejowego, a najbliższy znajduje się w Turce. Do Wysocka Wyżnego docierają również tzw. marszrutki, czyli prywatne busy, m.in. ze Stryja i Lwowa.
Ważniejsze obiekty edytuj
- Cerkiew św. Mikołaja (Kościoła Prawosławnego Ukrainy)
- Cerkiew greckokatolicka
Jedna z cerkwi pochodzi z końca XVII wieku – fundatorem był Andrzej Wysoczański. Jedna z nich jest obecnie cerkwią prawosławną.
Urodzeni w Wysockiu Wyżnym edytuj
- Władysław Komarnicki – polski przedsiębiorca budowlany
- Jan Wysoczański – polski przedsiębiorca i samorządowiec
- Wiktor Wysoczański – polski biskup starokatolicki, zwierzchnik Kościoła Polskokatolickiego w RP
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Pierwotnie w województwie stanisławowskim, później cały powiat turczański włączono do województwa lwowskiego.
- ↑ Szczepan Siekierka, Henryk Komański, Krzysztof Bulzacki, Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na Polakach w województwie lwowskim 1939–1947, Wrocław: Stowarzyszenie Upamiętnienia Ofiar Zbrodni Ukraińskich Nacjonalistów, 2006, s. 1109–1110, ISBN 83-85865-17-9, OCLC 77512897.
Bibliografia edytuj
- Mapa WIG Pikuj Pas 53 Słup 36, Warszawa 1937.
- Księga adresowa Polski (wraz z W.M. Gdańskiem) dla handlu, przemysłu, rzemiosł i rolnictwa, Towarzystwo Reklamy Międzynarodowej, Warszawa 1928, s. 1579.
Linki zewnętrzne edytuj
- Wysocko Wyżne, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 120.