XXV dynastia – dynastia władców starożytnego Egiptu, wywodzących się z Nubii, rezydujących najpierw w Napacie, potem w Tebach, Memfis i Tanis, władających Egiptem w latach 746–655 p.n.e.

Zasięg zjednoczonego państwa XXV dynastii.

Ich zjednoczone państwo łączące Egipt oraz Kusz tworzyło największy terytorialny zasięg od czasów Nowego Państwa. Władcy dynastii podkreślali jego dualistyczny charakter nosząc korony z podwójnymi ureuszami[1].

Ostatni władcy dynastii zostali wyparci z Egiptu przez najazd asyryjski, który zapoczątkował panowanie XXVI dynastii. Najazdy na północny Kusz spowodowały przeniesienie ich ośrodka władzy do Meroe[1].

Trzeci Okres Przejściowy – XXV dynastia kuszycka (nubijska)
Władca Lata panowania p.n.e. Nomen Prenomen Imię kuszyckie Żony Miejsce pochówku Tereny podległe
Alara 780–760 Alara Piramida w El-Kurru (Sudan) Kusz
Kaszta 760–747 Kaszta MaatRe Pabatma Piramida w El-Kurru (Sudan) Kusz
Pianchi 746–715 Pianchi Usermaatre, Seneferre, Mencheperre Pije Tabiri, Pekereslo, Abale Piramida w El-Kurru (Sudan) Kusz i Tebaida
Szabaka 715–700 Szabaka Neferkare Meriamon Szabako Masbet Piramida w El-Kurru (Sudan) Kusz, Dolny i Górny Egipt
Szabataka 700–690 Szabataka Dżedkaure Szebitku (Szebitko) Arti, Kalhat Piramida w El-Kurru (Sudan) Kusz, Dolny i Górny Egipt
Taharka 690–664 Taharka Chunefertemre Taharko Tekahatamani Piramida w Nuri (Sudan) Kusz, Dolny i Górny Egipt
Tanutamon 664–655 Tanutamon Bakare Tanutamani Pijearti, Malagaje Piramida w El-Kurru (Sudan) Kusz i Tebaida

Bibliografia edytuj

  • Nicolas Grimal: A History of Ancient Egypt. Oxford, UK & Cambridge, USA: Blackwell, 1994. ISBN 0-631-17472-9.

Przypisy edytuj

  1. a b National Geographic Society: The Kingdoms of Kush. National Geographic Society. [dostęp 2021-12-29]. Cytat: Uraeus (ang.).