Zakup Luizjany
Zakup Luizjany (ang. Louisiana Purchase) lub Sprzedaż Luizjany (fr. Vente de la Louisiane) – transakcja zakupu Luizjany przez Amerykanów, do której doszło w 1803 pomiędzy Stanami Zjednoczonymi a Francją wbrew zapisom traktatu z San Ildefonso (1800) pomiędzy Francją a Hiszpanią.
W roku 1802 minister spraw zagranicznych Francji, Talleyrand, indagowany przez amerykańskiego ambasadora Roberta R. Livingstona w sprawie Nowego Orleanu, odpowiedział[1]:
Niepokoicie się sprawą waszych interesów w Nowym Orleanie? Kupcie go!
W rezultacie, za kwotę 60 milionów franków (11,25 miliona dolarów) oraz anulowanie długu w wysokości 18 milionów franków (3,75 miliona dolarów; łączny koszt transakcji to zatem 15 milionów dolarów, co odpowiadało 78 milionom franków) Stany Zjednoczone 30 kwietnia 1803 nabyły od Francji tereny w Ameryce Północnej o łącznej powierzchni 2,14 milionów km². Po złożeniu podpisu pod umową Livingston powiedział[2]:
Długo żyliśmy, ale to jest największym osiągnięciem naszego życia. Od tego dnia Stany Zjednoczone staną się mocarstwem pierwszej rangi.
Łącznie z odsetkami, Stany Zjednoczone ostatecznie zapłaciły za tę transakcję 23 213 568 dolarów[3]. Środki na ten cel pożyczył Amerykanom (z 6% oprocentowaniem) brytyjski Barings Bank, pomimo tego, że Wielka Brytania znajdowała się wówczas w stanie wojny z Francją.
Zakupione ziemie niemal podwoiły powierzchnię ówczesnych Stanów Zjednoczonych, czyniąc z nich jedno z największych państw na świecie. Ostatecznie z zakupionych terenów powstało 13 nowych stanów USA i stanowią one niemal 25% obecnej powierzchni Stanów Zjednoczonych[4][5].
Przypisy edytuj
- ↑ Philip Jenkins: Historia Stanów Zjednoczonych, s. 76.
- ↑ Przegląd: Trzy centy za akr
- ↑ Martin W. Sandler: Atlantic Ocean, s. 253.
- ↑ Philip Jenkins: Historia Stanów Zjednoczonych, s. 77.
- ↑ Paweł Zaremba: Historia Stanów Zjednoczonych, s. 121.
Bibliografia edytuj
- Philip Jenkins: Historia Stanów Zjednoczonych. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2009. ISBN 978-83-233-2830-8.
- Martin W. Sandler: Atlantic Ocean: The Illustrated History of the Ocean that Changed the World. New York-London: Sterling, 2008. ISBN 978-1-4027-4724-3.
- Paweł Zaremba: Historia Stanów Zjednoczonych. Londyn: Gryf Publishing Ltd., 1968.
Linki zewnętrzne edytuj
- National Archives and Records Administration: Louisiana Purchase (ang.)
- Biblioteka Kongresu: Louisiana Purchase (ang.)