Zawieprzyce

wieś w województwie lubelskim

Zawieprzycewieś w Polsce położona w województwie lubelskim, w powiecie łęczyńskim, w gminie Spiczyn[5][6].

Zawieprzyce
wieś
Ilustracja
Brama wjazdowa pałacu
Państwo

 Polska

Województwo

 lubelskie

Powiat

łęczyński

Gmina

Spiczyn

Liczba ludności (2021)

817[2][3]

Strefa numeracyjna

81

Kod pocztowy

21-077[4]

Tablice rejestracyjne

LLE

SIMC

0391377[5]

Położenie na mapie gminy Spiczyn
Mapa konturowa gminy Spiczyn, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zawieprzyce”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej znajduje się punkt z opisem „Zawieprzyce”
Położenie na mapie województwa lubelskiego
Mapa konturowa województwa lubelskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zawieprzyce”
Położenie na mapie powiatu łęczyńskiego
Mapa konturowa powiatu łęczyńskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zawieprzyce”
Ziemia51°21′33″N 22°45′31″E/51,359167 22,758611[1]

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do ówczesnego województwa lubelskiego.

We wsi na skarpie nad rzeką Wieprz znajdują się ruiny zamku wraz z zachowaną kaplicą.

Wieś stanowi sołectwo gminy Spiczyn[7]. Według Narodowego Spisu Powszechnego z roku 2011 wieś liczyła 832 mieszkańców[8].

Historia edytuj

 
Zawieprzyce na litografii Adama Lerue (ok. 1858)[9]

Wieś szlachecka położona była w drugiej połowie XVI wieku w powiecie lubelskim województwa lubelskiego[10]. W XVI w. Zawieprzyce należały do Zawieprzskich herbu Janina, którzy posiadali tu zamek obronny. Kolejny właściciel, wojewoda wołyński Atanazy Walenty Miączyński, utworzył tzw. klucz zawieprzycki i przebudował stary zamek na barokowy pałac. Wiekowe lipy rosnące w tutejszym parku z pewnością pamiętają lato 1883 roku, kiedy to 16-letnia Marysia Skłodowska (późniejsza noblistka) spędzała tu wakacje w dworku stryja Ksawerego, który był dzierżawcą majątku w Zawieprzycach. Prochy jej dziadka spoczywają w rodzinnym grobowcu Skłodowskich na pobliskim cmentarzu w Kijanach.

Za Królestwa Polskiego istniała gmina Zawieprzyce.

Zabytki edytuj

Według rejestru zabytków NID[11] na listę zabytków wpisane są obiekty:

  • zespół pałacowy, XVII–XIX w., nr rej.: A/458 z 17.04.1956 i z 17.06.1970:
    • ruiny pałacu, XVII w.
    • lamus (spichrz), XVII w.
    • kaplica, XVII w.
    • oficyna, XVIII w., 1958–62
    • stajnie, k. XIX w.
    • brama wjazdowa, XVII w.
    • oranżeria, XVIII w.
    • park, XVIII – XIX w.

Na kopcu przed wzgórzem zamkowym stoi kolumna toskańska, pochodząca prawdopodobnie z końca XVII w. i będąca wotum ówczesnego właściciela Zawieprzyc, Atanazego Miączyńskiego, za szczęśliwy powrót z wyprawy wiedeńskiej[12].

Przypisy edytuj

  1. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 159955
  2. Wieś Zawieprzyce w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2023-04-06], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  3. NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2023-04-06].
  4. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1591 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  5. a b TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2016-12-23].
  6. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200).
  7. Jednostki pomocnicze gminy Spiczyn. Urząd Gminy Spiczyn. [dostęp 2016-08-25].
  8. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
  9. Adam Lerue, Album lubelskie. Oddział 2., Warszawa: Zakład Litograficzny Adolfa Pecq & Co. (Warszawa, 1858–1859.
  10. Corona Regni Poloniae. Mapa w skali 1:250 000, Instytut Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk i Pracownia Geoinformacji Historycznej Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
  11. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo lubelskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2016-12-23].
  12. Michał Zalewski: Kolumna toskańska w Zawieprzycach. kapliczki.org.pl. [dostęp 2017-06-29].

Linki zewnętrzne edytuj