Zawisak borowiec

Zawisak borowiec (Sphinx pinastri syn. Hyloicus pinastri) – gatunek motyla z rodziny zawisakowatych.

Zawisak borowiec

Sphinx pinastri
Linnaeus, 1758
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	motyle
Rodzina	zawisakowate
Podrodzina	Sphinginae
Rodzaj	Sphinx
Gatunek	zawisak borowiec

Rójka

Motyle latają wieczorami w czerwcu i lipcu, głównie w borach.

Wygląd

Rozpiętość skrzydeł 6–9 cm, barwa szaro-brunatna, przednie skrzydła wąskie, stożkowato zakończony odwłok, na przednich skrzydłach dwa ciemne paski, czułki grzebykowate u samca większe i wyraźniejsze, odwłok pokryty na przemian czarnymi i białymi paskami, gąsienica jest naga zielona lub brązowa z żółtymi i czerwonymi paskami na grzbiecie, błyszcząca powłoka skórna i czerwone oczy, na 8 segmencie wyrostek w postaci rogu, poczwarka typu zamkniętego brunatna, wielkości 30–40 mm, szerokości 10–11 mm.

• 
• 
• 
  Sphinx pinastri ♂
• 
  Sphinx pinastri ♂△
• 
  Sphinx pinastri ♀
• 
  Sphinx pinastri ♀ △

Pokarm

W sierpniu i październiku gąsienice intensywnie żerują na igłach sosny, czasem świerka, jodły i modrzewia.

Rozród

Samica składa jaja pojedynczo lub po kilka sztuk na igłach, młode gąsienice intensywnie żerują, szybko rosną, już w październiku schodzą do gleby, przepoczwarzają się na głębokości około 3–4 cm, stadium poczwarki trwa stosunkowo długo, nowe motyle lęgną się dopiero w czerwcu i lipcu następnego roku, część poczwarek może przelegiwać jeszcze rok.

Znaczenie

W leśnictwie jest szkodnikiem przede wszystkim sosny, bardzo rzadko występuje masowo, po jego gradacji pojawia się licznie barczatka sosnówka.

Zobacz też

• Zawisakowate Polski

Bibliografia

• David J. Carter, Brian Hargreaves: Raupen und Schmetterlinge Europas und ihre Futterpflanzen. Blackwell Wissenschaftsverlag 1987, ISBN 3-8263-8139-4.
• Günter Ebert (Hrsg.): Die Schmetterlinge Baden-Württembergs Band 4, Nachtfalter II (Bombycidae, Endromidae, Lasiocampidae, Lemoniidae, Saturniidae, Sphingidae, Drepanidae, Notodontidae, Dilobidae, Lymantriidae, Ctenuchidae, Nolidae). Ulmer Verlag Stuttgart 1994. ISBN 3-8001-3474-8.
• Manfred Koch: Wir bestimmen. Schmetterlinge. Band 2. Bären, Spinner, Schwärmer und Bohrer Deutschlands, Neumann Verlag Radebeul 2. Auflage 1964
• A. R. Pittaway: The Hawkmoths of the western Palaearctic. Harley Books 1993, ISBN 0-946589-21-6.
• Hans-JosefH.J. Weidemann Hans-JosefH.J., Nachtfalter, Spinner und Schwärmer, JochenJ. Köhler, Augsburg: Naturbuch-Verlag, 1996, ISBN 3-89440-128-1, OCLC 64652780 .brak strony (książka)