Zimoziołowe (Linnaeoideae Raf.) – w zależności od ujęcia podrodzina lub rodzina Linnaeaceae Backlund roślin z rzędu szczeciowców (Dipsacales Dumort.). W dawniejszych systemach klasyfikacyjnych (przed 1998) rodzina nie wyróżniana. Wydzielona została w systemie APG I (1998). W systemie APG II (2003) była wyodrębniana opcjonalnie, alternatywą było ujęcie jej w ramach przewiertniowatych Caprifoliaceae sensu lato. W systemie APG III (2008) i APG IV (2016) takson wyróżniany w obrębie przewiertniowatych[2]. Grupa ta określana bywa też jako plemię Linnaeeae lub klad Linnaea[3].

Zimoziołowe
Ilustracja
Zimoziół północny
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

szczeciowce

Rodzina

przewiertniowate

Podrodzina

zimoziołowe

Nazwa systematyczna
Linnaeoideae Rafinesque

Do taksonu tego należy 6 rodzajów z 16 gatunkami roślin zwykle krzewiastych, rzadko zielnych występujących na półkuli północnej[2][3]. Rodzajem typowym jest zimoziół (Linnaea)[4].

Systematyka edytuj

Z tradycyjnie tu zaliczanych roślin w wyniku analiz molekularnych wyłączono rodzaj Zabelia, który okazał się bliżej spokrewniony z rodzajem raźnia Morina (Morinoideae), niżeli z Linnaeoideae[5]. Z kolei z rodzaju Abelia zostały wydzielone niektóre gatunki w odrębne rodzaje Vesalea i Diabelia. Powiązania filogenetyczne w obrębie tej grupy przedstawił Landrein[3] i Jacobs i in.[5]

W 2012 Maarten J.M. Christenhusz zaproponował scalenie wszystkich przedstawicieli tej grupy (rodzajów Abelia, Diabelia, Dipelta, Kolkwitzia i Vesalea) w jeden rodzaj zimoziół Linnaea[6].

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)[2]

Rodzina stanowiąca jedną z linii rozwojowych w obrębie rzędu szczeciowców Dipsacales w grupie euasterids II wchodzącej w skład kladu astrowych (asterids) należącego do dwuliściennych właściwych (eudicots).

szczeciowce

piżmaczkowate Adoxaceae


przewiertniowate

Diervilloideae




Caprifolioideae




Linnaeoideae




Morinoideae




Dipsacoideae



Valerianoideae








Podział na rodzaje i powiązania filogenetyczne wg Landreina[3]
zimoziołowe

Abelia (syn. Abelia sect. Abelia)





Diabelia (syn. Abelia sect. Bilaciniatae ser. Serratae)



Dipeltadwutarczka



Kolkwitziakolkwicja (1 gatunek)





Linnaeazimoziół (1 gatunek)



Vesalea (syn. Abelia sect. Vesalea)





Podział na rodzaje i powiązania filogenetyczne wg Jacobs i in.[5]
zimoziołowe

Vesalea (syn. Abelia sect. Vesalea)




Linnaeazimoziół (1 gatunek)




Abelia (syn. Abelia sect. Abelia)




Dipeltadwutarczka



Kolkwitziakolkwicja (1 gatunek)






Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  2. a b c d Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-05] (ang.).
  3. a b c d Sven Landrein. Diabelia, a new genus of tribe Linnaeeae subtribe Linnaeinae (Caprifoliaceae). „Phytotaxa”. 3, s. 34-38, 2010. (ang.). 
  4. James L. Reveal: A Checklist of Family and Suprafamilial Names for Extant Vascular Plants. University of Maryland. [dostęp 2010-04-29]. (ang.).
  5. a b c Bart Jacobs, Nancy Pyck, Erik Smets. Phylogeny of the Linnaea clade: Are Abelia and Zabelia closely related?. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 57,2, s. 741-752, 2010. (ang.). 
  6. Maarten J.M. Christenhusz. Twins are not alone: a recircumscription of Linnaea (Caprifoliaceae). „Phytotaxa”. 125, 1, 2012. DOI: 10.11646/phytotaxa.125.1.4.