[[Grafika:Riet ligula Phragmites australis.jpg|250px|thumb|Pochwy liściowe i [[języczek liściowy|języczki liściowe]] u [[trzcina pospolita|trzciny pospolitej]]]]
'''Pochwa liściowa''' ([[język angielski|ang.]] ''leaf shath'', [[język łacińskiŁacina|łac.]] ''vagina'') – rozszerzona i przekształcona w specyficzny sposób nasadowa część liścia obejmująca łodygę. Dość często występuje u roślin, np. u [[wiechlinowate|wiechlinowatych]], [[selerowate|selerowatych]] i in. U wiechlinowatych pochwa liściowa otaczająca łodygę na długim odcinku spełnia funkcję wzmacniającą i usztywniającą [[źdźbło]]. Pochwa liściowa umożliwia też trawom podniesienie się po wylegnięciu spowodowanym silnym wiatrem lub opadami - w takim wypadku pochwa zaczyna intensywnie rosnąć od dolnej strony i rośnie tak długo aż górna część źdźbła zostanie ustawiona w pozycji pionowej. U niektórych gatunków roślin silnie rozrośnięta pochwa liściowa przejmuje, albo wspomaga funkcje asymilacyjne liścia. Tak jest np. u [[barszcz zwyczajny|barszczu zwyczajnego]], czy [[gorysz]]u. U [[cebula zwyczajna|cebuli zwyczajnej]] pochwy liściowe tworzą [[cebula (pęd)|cebulę]].
