Józef Oxiński: Różnice pomiędzy wersjami

[[Grafika:Józef Oxiński.jpg|thumb|Fotografia z Józef Oxiński.]]

 

Ukończył [[Instytut Agronomiczny w Marymoncie]] (obecnie w granicach Warszawy). Od [[1860]] czynnie uczestniczył w ruchu niepodległościowym. W [[1861]] wstąpił do Polskiej Szkoły Wojskowej we Włoszech (w [[Genua|Genui]], potem w [[Cuneo|Cuneo]]), gdzie kształcono kadry dla przyszłego powstania. Od początku należał do wyłonionego w 1861 stronnictwa "[[Stronnictwo czerwonych|Czerwonych]]". [[14 stycznia]] [[1863]] mianowano go porucznikiem i wyznaczono na dowódcę oddziału powstańczego w województwie kaliskim.

Oxiński [[18 stycznia]] przybył do [[Sieradz]]a i przy pomocy naczelnika powstańczego miasta organizował w lasach koło Miedźna pierwszą "partię" powstańczą (oddział), wyłonioną głównie z mieszkańców Sieradza, [[Szadek|Szadku]] i [[Warta (miasto)|Warty]]. Po latach tak charakteryzował tych pierwszych żołnierzy powstania: "''Była to w owych czasach, a może i dzisiaj, najlepsza brać małomieszczańska, rzemieślnicza, umiejąca nie kulturą, lecz sercem najlepiej odczuć miłość dla tej ziemi, a może jeszcze więcej - nienawiść do Moskala i Niemca''". Oxiński patrolował wzdłuż granicy zaborów w celu osłaniania szlaków przerzutów transportu broni, chłopom czytał dekret uwłaszczeniowy, wykonywał wyroki na zdrajcach. Przez długi czas ścigany był bezskutecznie przez oddziały rosyjskie z garnizonów w Sieradzu, [[Wieluń|Wieluniu]] i [[Kalisz]]u. Oddział jego został rozbity w [[Rychłocice|Rychłocicach]] [[8 maja]] 1863, lecz wkrótce uszczuplona partia odrodziła się. Po przegranej bitwie koło [[Przedbórz| Przedborza]] rozpuścił oddział, by przejść pod bezpośrednią komendę [[Edmund Taczanowski|gen. Edmunda Taczanowskiego]]. Od września 1863 znowu organizował siły powstańcze, lecz tym razem w powiatach [[Koło (województwo wielkopolskie)|kolskim]] i [[Konin|konińskim]]. Na wiosnę 1864 działał jako organizator wojskowy w [[zabór pruski|zaborze pruskim]].

 

 

Wydano drukiem jego pamiętniki: Oxiński J., ''Wspomnienia z powstania 1863-64 r.'', Warszawa 1965.