Staurolit: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
VolkovBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: fi:Stauroliitti
G.bot (dyskusja | edycje)
m <sup>o</sup> -> °, drobne techniczne
Linia 1:
[[ImageGrafika:Staurolite.jpg|thumb|200px|staurolit "krzyż św. Andrzeja"]]
'''Staurolit (granatyt)''' - [[minerał]] z gromady [[krzemiany|krzemianów]]. Minerał pospolity.
 
Nazwa pochodzi od [[język grecki|greckich]] słów ''stauros'' i ''lithos'', co oznacza ''kamień krzyżowy''
== Właściwości ==
* [[Symbolika chemiczna|Wzór chemiczny]] : '''2(Fe,Mg,Zn)O&middot;·AlOOH&middot;·4Al<sub>2</sub>O(SiO<sub>4</sub>)''' - [[Zasada|zasadowy]] [[krzemiany|krzemian]] [[glin]]u i [[żelazo|żelaza]].<br>
* [[Układ krystalograficzny]] - jednoskośny,
* [[Twardość w skali Mohsa]] - 7 do 7,5
* [[Łupliwość]] - wyraźna w jednym kierunku
* [[Rysa]] - [[barwa biała|biała]]
* [[Przełam]] - łuskowy, nierówny
* [[Gęstość]] - 3,65 do 3,83 g/cm<sup>3</sup>
* [[Barwa]] - [[barwa czarna|czarna]], brązowa, [[barwa czerwona|czerwona]]
* [[Połysk]] - szklisty, woskowy, żywiczny
* [[Dyspersja]] - 0,023
* [[Pleochroizm]] - wyraźny
* [[Widmo absorpcyjne]] - nie diagnostyczne
* [[Luminescencja]] - brak
* [[Inkluzja (jubilerstwo)|Inkluzje]] - liczne wrostki [[kwarc]]u, [[rutyl]]u, [[turmalin]]u i [[grafit]]u
 
[[Faza krystaliczna|Kryształy]] o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym. Często występują [[zbliźniaczenia]] przenikające się w płaszczyźnie zrostu pod kątem zbliżonym do prostego (tzw. „krzyż grecki”) lub pod kątem 60<sup>o</sup> (tzw. „krzyż św. Andrzeja”). Zawsze tworzy kryształy wrosłe. Niekiedy występuje w formie [[skupienia minerałów|skupień]] ziarnistych. Jest kruchy, przeświecający, rzadko przezroczysty.
 
[[Faza krystaliczna|Kryształy]] o [[pokrój kryształu|pokroju]] słupkowym. Często występują [[zbliźniaczenia]] przenikające się w płaszczyźnie zrostu pod kątem zbliżonym do prostego (tzw. „krzyż"krzyż grecki”grecki") lub pod kątem 60<sup>o</sup>° (tzw. „krzyż"krzyż św. Andrzeja”Andrzeja"). Zawsze tworzy kryształy wrosłe. Niekiedy występuje w formie [[skupienia minerałów|skupień]] ziarnistych. Jest kruchy, przeświecający, rzadko przezroczysty.
 
== Występowanie ==
Tworzy się dzięki regionalnym przeobrażeniom skał osadowych, najczęściej [[łupek ilasty|łupków ilastych]]. Spotykany w [[łupek mikowy|łupkach mikowych]], [[łupek kwarcytowy|łupkach kwarcytowych]] i [[gnejs]]ach. Wspólwystepuje z [[granat (minerał)|granat]]ami szczególnie z [[almandyn]]em, [[kwarc]]em, [[muskowit]]em, [[biotyt]]em, [[paragonit]]em, [[dysten]]em.
 
'''Miejsca występowania:''' [[Rosja]] – Płw. Kola, Ural, Ałtaj, [[Włochy]], [[Czechy]], [[Niemcy]], [[Szwajcaria]], [[Austria]], [[Stany Zjednoczone|USA]] – Georgia, Nowy Meksyk, Tennesse, [[Namibia]], [[Madagaskar]].
[[Skały metamorficzne]] w [[Alpy|Alpach]], [[Brazylia|Brazylii]] i [[Stany Zjednoczone|USA]].<br>
 
'''W Polsce''' - w Górach Opawskich (w okolicach Głuchołaz), Masyw Śnieżnika, Góry Złote w Sudetach.
== Zastosowanie ==
* W [[jubilerstwo|jubilerstwie]] ograniczone zastosowanie ze względu na ciemne [[barwa|barwy]] i nieprzezroczystość.<br>
* Poszukiwany jako kamień kolekcjonerski ze względu na interesujące formy krystaliczne.<br>
* ma znaczenie naukowe – wskaźnik charakteru i stopnia przeobrażeń skał.
 
 
== Zobacz też: ==
[[minerał]], [[krzemiany]], [[krzemiany wyspowe]], [[przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa]], [[kamienie szlachetne]]
{{commons|category:staurolite}}
 
[[kategoriaKategoria:minerały]]
[[Kategoria:Jubilerstwo]]
[[kategoriaKategoria:Krzemiany wyspowe]]
 
[[de:Staurolith]]