Wersja z 20:56, 25 lis 2007 edytuj MastiBot (dyskusja \| edycje) Boty 3 408 218 edycji m Wspomagane przez robota ujednoznacznienie: Góry ← poprzednia edycja		Wersja z 18:44, 27 sty 2008 edytuj anuluj edycję MastiBot (dyskusja \| edycje) Boty 3 408 218 edycji m robot dodaje: vec:Masicio Zsentrałe; zmiany kosmetyczne następna edycja →
Linia 1: [[Grafika:Puy de sancy masyw centralny.jpg\|right\|thumb\|200px\|Kulminacja Masywu Centralnego - [[Puy de Sancy]] 1885 m n.p.m.]] [[~~Image~~Grafika:Puy de Dome, Massif Central, France.jpg\|right\|thumb\|200px\|[[Puy de Dôme]] - jeden z najbardziej znanych szczytów Masywu Centralnego]] '''Masyw Centralny''' ([[język francuski\|fr.]] ''Massif Central'') - [[wyżyna\|wyżynno]]-[[góra (geografia)\|górska]] kraina w środkowej i południowej [[Francja\|Francji]], zajmująca powierzchnię około 85 tys. km². Wznosi się średnio 400-700 m [[n.p.m.]], a najwyższym [[Szczyt (geografia)\|szczytem]] jest położony w północnej części [[Puy de Sancy]] - 1885 m n.p.m. Doliny [[rzeka\|rzek]] (m.in. [[Loara\|Loary]], [[Allier (rzeka)\|Allier]], [[Dordogne (rzeka)\|Dordogne]], [[Lot (rzeka)\|Lot]] i [[Tarn]]) rozdzielają go na odrębne [[płaskowyż]]e i grupy górskie. Najciekawsza z nich to położone w południowej części [[Sewenny]]. Linia 6: Przyroda Masywu Centralnego chroniona jest w [[Parki narodowe Francji\|parku narodowym]] [[Park Narodowy Sewennów\|Sewennów]] oraz w dwóch [[regionalny park przyrody\|regionalnych parkach przyrody]] [[Regionalny Park Przyrody Wulkanów Owernii\|Wulkanów Owernii]] oraz [[Regionalny Park Przyrody Livradois-Forez\|Livradois-Forez]]. == Geologia == Masyw Centralny to obszar o budowie [[zrąb tektoniczny\|zrębowej]]. Najstarsze elementy podłoża, [[skała\|skały]] [[Era paleozoiczna\|paleozoiczne]], zostały sfałdowane w czasie [[orogeneza\|orogenezy]] [[orogeneza hercyńska\|hercyńskiej]]. Zostały one przykryte niekiedy młodszymi osadami, m.in. z [[karbon (okres)\|~~karbon~~karbonu]]u - do niedawna eksploatowano tu [[węgiel kamienny]]. W czasie [[orogeneza alpejska\|fałdowania alpejskiego]] miały miejsce kolejne ruchy górotwórcze. W tym też okresie obserwuje się wzmożoną [[wulkanizm\|aktywność wulkaniczną]], która ustała ostatecznie około 10 tysięcy lat temu. Dzisiaj można podziwiać dobrze zachowany krajobraz powulkaniczny, ze [[stożek wulkaniczny\|stożkami wulkanicznymi]] i [[Jezioro wulkaniczne\|jeziorami kraterowymi]]. Występują tu też licznie gorące [[źródło\|źródła]] mineralne, które wykorzystywane są w lecznictwie [[uzdrowisko]]wym (m.in. w [[Vichy]], [[Royat]], [[Chamalières]], [[Saint-Nectaire]], [[La Bourboule]]). == Działalność człowieka == Większa część Masywu pokryta jest [[łąka]]mi i [[pastwisko\|pastwiskami]], ale także znaczącymi obszarami [[las\|leśnymi]]. Podstawą utrzymania miejscowej ludności było głównie [[rolnictwo]] ([[hodowla zwierząt\|hodowla]] [[Owca domowa\|owiec]] i [[bydło\|bydła]], [[uprawa roślin\|uprawa]] [[~~Zboża\|~~zboża]] i [[winorośl~~\|winorośli~~]]i). Przemysł rozwijał się jedynie w większych miastach i w okolicy [[zagłębie węglowe\|zagłębia węglowego]]. Zarówno tradycyjne rolnictwo, jak i lokalny przemysł znalazł się w kryzysie, dlatego też w tym już słabo zaludnionym regionie, obserwuje się intensywne procesy wyludniania. Najważniejszymi [[miasto\|miastami]] tego obszaru są: [[Clermont-Ferrand]], [[Saint-Etienne]], [[Le Creusot]], [[Limoges]]. W Masywie Centralnym położone są następujące [[regiony administracyjne i departamenty Francji\|regiony administracyjne]]: [[Owernia]], [[Limousin]], [[Langwedocja-Roussillon]], częściowo [[Rodan-Alpy]]. [[Kategoria:Góry Francji]] Linia 36: [[fi:Ranskan keskiylänkö]] [[sv:Centralmassivet]] [[vec:Masicio Zsentrałe]] [[zh:法國中央高原]]

Masyw Centralny: Różnice pomiędzy wersjami