Sądownictwo wojskowe: Różnice pomiędzy wersjami

'''Sądownictwo wojskowe''' jest jednym z rodzajów [[sądownictwo szczególne|sądownictwa szczególnego]], czyli sądów wyłączonych z [[sądownictwo powszechne|sądownictwa powszechnego]] ze względu na szczególne kategorie podmiotowe (sprawcy) lub przedmiotowe (określone sprawy). Sądownictwo wojskowe wyodrębnia się w wielu [[System prawa|systemach prawnych]] świata ze względu na specyfikę [[wymiar sprawiedliwości|wymiaru sprawiedliwości]] w siłach zbrojnych, szczególnie podczas wojny. Sądownictwo wojskowe jest z reguły ograniczone do spraw karnych, przy czym zakres spraw podlegających rozpoznaniu sądów wojskowych od kilkudziesięciu lat stale się kurczy. Jeszcze po [[II wojna światowa|II wojnie światowej]] uznawano za rzecz naturalną, że sądy wojskowe rozpoznają sprawy osób cywilnych oskarżonych o [[przestępstwo|przestępstwa]] przeciwko państwu i obronności. Dziś właściwość sądów wojskowych w czasie pokoju jest z reguły ograniczona do [[przestępstwo|przestępstw]] (ewentualnie także [[wykroczenie|wykroczeń]]) popełnionych przez żołnierzy w czynnej służbie wojskowej, ponadto podlegają one nadzorowi orzeczniczemu [[Sąd Najwyższy|sądów najwyższych]]. Jak wykazują doświadczenia historii, zwłaszcza krajów [[komunizm|komunistycznych]], sądownictwo wojskowe bywało często wykorzystywane jako instrument prześladowań politycznych i ideologicznych (zobacz: [[Najwyższy Sąd Wojskowy]], [[Sekcja Tajna Sądu Wojewódzkiego w Warszawie]]).

 

==W polskich formacjach wojskowych przed odzyskaniem niepodległości==

 

==W II wojnie światowej==

 

 

W Polsce sądownictwo wojskowe zostało powołane do sprawowania [[wymiar sprawiedliwości|wymiaru sprawiedliwości]] w [[Wojsko Polskie|Siłach Zbrojnych RP]]. Ustrój sądownictwa wojskowego reguluje ustawa z 21 sierpnia 1997 roku - Prawo o ustroju sądów wojskowych ([[Dziennik Ustaw|Dz.U.]] z 1997 Nr 117 poz. 753). Przestępstwa, które podlegają orzecznictwu sądów wojskowych reguluje Część Wojskowa [[Kodeks karny|Kodeksu karnego]], natomiast postępowanie przed tymi sądami wojskowymi uregulowane jest w rozdziale XV [[Kodeks postępowania karnego|Kodeksu postępowania karnego]].

Obecnie - inaczej niż to było w poprzednim systemie - wojskowe jednostki organizacyjne [[prokuratura|prokuratury]] i [[Żandarmeria Wojskowa]] nie pełnią roli służebnej wobec sądownictwa wojskowego.

 

Zgodnie z art. 647 [[Kodeks postępowania karnego|Kodeksu postępowania karnego]] orzecznictwu sądów wojskowych podlegają sprawy:

#[[żołnierz służby czynnej|żołnierzy służby czynnej]] o:

#inne sprawy przekazane przez [[ustawa|ustawę]] [[Sąd Najwyższy|Sądowi Najwyższemu]].

 

[[Grafika:Sadownictwa.wojskowe.PNG|450px|right]]

* [[Wojskowy Sąd Okręgowy w Poznaniu]]

** prezes sądu

 

*[[Naczelna Prokuratura Wojskowa]]

 

{{WP}}

 

[[Kategoria:Organy wymiaru sprawiedliwości w Polsce]]

 

[[ar:محكمة عرفية]]

[[de:Militärgericht]]

[[en:Court-martial]]

[[es:Corte marcial]]

[[ru:Военный трибунал]]

[[fi:Sotaoikeus]]