Szablon:Artykuł na medal: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Roo72 (dyskusja | edycje)
mNie podano opisu zmian
BaQu (dyskusja | edycje)
zajawka na środę
Linia 6:
|3= [[Grafika:Kotlin Soznatelnyy DN-SN-87-07359.jpg|left|100px]]
'''[[Niszczyciele projektu 56]]''' – seria 31 [[ZSRR|radzieckich]] [[niszczyciel]]i z okresu powojennego. Zostały określone jako typ ''Spokojnyj'', natomiast według nomenklatury [[kod NATO|NATO]] otrzymały oznaczenie typu ''Kotlin''. Były to ostatnie radzieckie klasyczne niszczyciele. Spośród nich, 4 okręty ukończono według projektów 56EM i 56M jako pierwsze radzieckie [[niszczyciel rakietowy|niszczyciele rakietowe]], typu ''Biedowyj'', w kodzie NATO: typ ''Kildin''. Część okrętów projektu 56 po przebudowie również stała się niszczycielami rakietowymi. Jedynym zagranicznym użytkownikiem okrętów tego typu była Polska (ORP [[ORP Warszawa (niszczyciel 1970)|"Warszawa"]]). Po II wojnie światowej w ZSRR podjęto wielkoseryjną budowę niszczycieli [[niszczyciele projektu 30bis|projektu 30bis]], opartych jeszcze na projekcie przedwojennym, lecz jednocześnie dostrzegano potrzebę nowocześniejszych i większych jednostek tej klasy. Początkowo zaprojektowano i zbudowano w jednym egzemplarzu wielki niszczyciel "Nieustraszimyj" projektu 41, lecz nie spełnił on oczekiwań. Został on uznany za zbyt duży, a przy tym osiągał zbyt małą prędkość, toteż w [[1951]] zdecydowano zaprojektować w oparciu o jego konstrukcję nieco mniejsze jednostki, o podobnej [[siłownia okrętowa|siłowni]]. Efektem były duże niszczyciele projektu 56.
|4= [[Grafika:HmasAstrid sydneyLindgren 19401924.jpg|left|100px]]
'''[[Literatura szwedzkojęzyczna]]''' – termin odnoszący się do dzieł literackich stworzonych w [[język szwedzki|języku szwedzkim]] w samej [[Szwecja|Szwecji]] oraz twórczości literackiej w języku szwedzkim pisanej w [[Finlandia|Finlandii]] i na [[Wyspy Alandzkie|Wyspach Alandzkich]]. W artykule omówiono także twórców piszących po [[Łacina|łacinie]], jeśli ich działalność miała istotny wpływ na rozwój kultury i literatury szwedzkojęzycznej. Pierwsze przypisywane literaturze szwedzkojęzycznej teksty o charakterze literackim związane są z datowaną na XI wiek kulturą [[kamienie runiczne|kamieni runicznych]]. Po wprowadzeniu chrześcijaństwa literatura ta, choć z pewnym opóźnieniem, rozwijała się w rytm europejskich przemian kulturowych. Najwybitniejszym przedstawicielem średniowiecza była tworząca pisma mistyczne, katolicka współpatronka Europy [[Święta Brygida Szwedzka|św. Brygida Szwedzka]] (ok. 1302-73). Następnym momentem, gdy na gruncie literatury szwedzkiej pojawiły się osobowości o formacie ogólnoeuropejskim, było [[oświecenie (okres)|oświecenie]]. Warto tutaj wspomnieć przyrodnika [[Karol Linneusz|Karola Linneusza]] (1707-78), mistyka [[Emanuel Swedenborg|Emanuela Swedenborga]] (1688-1772) i barda [[Carl Michael Bellman|Carla Michaela Bellmana]] (1740-95). Swoją obecność w kulturze światowej zaznaczyli też Szwedzi na przełomie XIX i XX wieku naturalistycznymi i mistycznymi dramatami autorstwa [[August Strindberg|Augusta Strindberga]] (1849-1912) oraz żywą prozą [[Selma Lagerlöf|Selmy Lagerlöf]] (1858-1940). Ich osiągnięciom dorównał w XX wieku eksperymentator, poeta, prozaik i dramaturg [[Pär Lagerkvist]] (1891-1974). Ogromną popularność zdobyły napisane w języku szwedzkim dzieła [[Astrid Lindgren]] (1907-2002), autorki ''[[Dzieci z Bullerbyn]]'', oraz [[Tove Jansson]] (1914-2001), twórczyni świata [[Muminki|Muminków]].
'''[[Bitwa HMAS Sydney z HSK Kormoran]]''' - [[bitwa morska]], która odbyła się [[19 listopada]] [[1941]] na [[Ocean Indyjski|Oceanie Indyjskim]] w pobliżu zachodniego wybrzeża [[Australia|Australii]] między lekkim [[krążownik lekki|krążownikiem]] [[Australia|australijskim]] [[HMAS Sydney (krążownik lekki 1934)|HMAS "Sydney"]] i [[Niemcy|niemieckim]] [[krążownik pomocniczy|krążownikiem pomocniczym]] [[HSK Kormoran|HSK "Kormoran"]]. W wyniku bitwy oba okręty zostały zniszczone, przy czym krążownik "Sydney" zatonął wraz z całą załogą, natomiast załoga "Kormorana" została w większości uratowana i resztę wojny spędziła w [[obóz jeniecki|obozach jenieckich]] w Australii. Mimo usiłowań żaden z wraków walczących jednostek nie został do tej pory odnaleziony, a opis przebiegu bitwy oparty jest wyłącznie na zeznaniach załogi "Kormorana". Bitwa ta do dziś wywołuje w Australii i w Niemczech liczne kontrowersje. Dyskutowany jest rzeczywisty przebieg starcia, czas jego trwania, miejsce rozegrania bitwy i przyczyny, dla których okręt australijski zatonął wraz z całą załogą.
|5= [[Grafika:Giuseppe Garibaldi (1866).jpg|left|100px]]
'''[[Giuseppe Garibaldi]]''' (ur. [[4 lipca]] [[1807]] w [[Nicea|Nicei]], [[Francja]], zm. [[2 czerwca]] [[1882]] na wyspie [[Caprera]], [[Włochy]]), [[Włochy|włoski]] rewolucjonista, żołnierz i polityk, działacz i bojownik na rzecz zjednoczenia Włoch, do czego - w znacznym stopniu - się przyczynił. Postać barwna i kontrowersyjna, tworząca swą własną legendę za życia. Wróg papiestwa i [[Austria|Austrii]], niechętny legendzie napoleońskiej, choć na tej legendzie wychowany. Zawodowy marynarz, a zarazem żołnierz obeznany z taktyką walk partyzanckich. Bohater narodowy Włoch, twórca ich odrodzenia znanego jako [[Zjednoczenie Włoch|Risorgimento]]. Szczególnie aktywny podczas walk na [[Sycylia|Sycylii]] i w bojach o [[Rzym]]. Pochodził z rodziny blisko związanej z morzem. Jego dziadek i ojciec byli [[armator]]ami, właścicielami i [[Kapitan (żeglarstwo)|kapitan]]ami niewielkich stateczków prowadzących handel w [[żegluga kabotażowa|żegludze kabotażowej]] w północnych i zachodnich Włoszech. Było to przedsiębiorstwo rodzinne, gdzie marynarzami byli bracia, synowie i kuzyni głowy rodu. Garibaldi wywodzili się z [[Liguria|Ligurii]], ale nic nie wiadomo o ich przodkach dalej niż dwa pokolenia wstecz. Wątpliwe są więc legendy o nordyckim i rycerskim pochodzeniu Giuseppe, rozpuszczane tak przez niego, jak i jego [[Anglia|angielskie]] wielbicielki w latach późniejszych.