Jakub Dembiński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Mathiasrex (dyskusja | edycje)
kat.
drobne techniczne
Linia 15:
|dzieci=
}}
 
 
'''Jakub Dembiński''' ('''Jakub z Dębna, Szczekocin''') herbu [[Odrowąż]] - (ur. [[1427]], zm. [[15 stycznia]] [[1490]]), [[kasztelan]] [[Kraków|krakowski]], [[kanclerz wielki koronny]]. Pochodził z rycerskiego rodu [[Odrowążowie|Odrowążów]] pieczętujących się herbem [[Odrowąż (herb szlachecki)|Odrowąż]].
W latach [[1448]]-[[1460]] był [[podczaszy]]m krakowskim, w latach [[1457]]-[[1459]] [[cześnik wielki koronny|cześnikiem wielkim koronnym]]. W [[1460]] występuje w źródłach jako [[Kasztelani i starostowie małogoscy|kasztelan]] [[Małogoszcz|małogojski]]. W [[1460]]-[[1468]] [[podskarbi wielki koronny]], [[Kanclerz wielki koronny|kanclerzem królestwa]] został w [[1469]] i był nim do [[1473]]. W latach [[1473]]-[[1478]] [[Sandomierz|wojewoda sandomierski]]. Kasztelanem krakowskim był od [[1478]] do [[1490]]. Zgromadził ponadto liczne starostwa: był [[starosta|starostą]] [[Biecz|bieckim]] i sandomierskim [[1462]]-[[1479]], [[Przedecz|przedeckim]] [[1463]]-[[1471]], [[Oświęcim|oświęcimskim]] [[1467]]-[[1473]] i krakowskim [[1463]]-[[1490]]. W czasie [[Wojna trzynastoletnia|wojny trzynastoletniej]] walczył pod [[Bitwa pod Chojnicami|Chojnicami]] ([[1454]]), [[Gniew (miasto)|Gniewem]] ([[1457]]) i [[Wałcz]]em ([[1460]]). Brał udział w wielu misjach dyplomatycznych na [[Węgry]], do [[Czechy|Czech]] i [[Rzym]]u. Był architektem polityki [[Kazimierz IV Jagiellończyk|Kazimierza Jagiellończyka]] wobec południowych sąsiadów Polski. W latach [[1473]]-[[1474]] stał na straży południowo-zachodnich granic królestwa od strony [[Śląsk]]a.
Linia 23 ⟶ 21:
[[Szymon Starowolski]] w swym dziele ''Sarmatiae Bellatores'' (pełna nazwa polska: ''Wojownicy sarmaccy, czyli pochwały mężów słynących męstwem wojennym w pamięci naszej lub naszych pradziadów'') z roku [[1631]] tak o nim pisał ''...był poważny, stanowczy, surowy, a często pełen miłosierdzia. Miał bardzo rzadką właściwość: przystępność nie umniejszała jego powagi, a surowośc miłości. Umarł w podeszłym wieku: szczątki jego przewieziono do Krakowa, by zożyć w grobie ojca, i tam odbył się pogrzeb. Przyjaciele płaczem i okrzykami okazywali swój ból. Ozdóbmy jego grób napisem: '''Tu spoczywa starosta krakowski Jakub z Dębna, najpierw podskarbi, potem kanclerz wielki Korony Polskiej. Mąż ów umiał sprostać wszystkim obowiązkom, jakie mu życie wskazywało. Gardził bogactwem, wytrwały był w dobrym, stały, nie znający bojaźni. Całe życie spędził prowadząc wojny i biorąc udział w rządach Rzecząpospolitą. Najpierw zdobył sławę zwycięstwem pod Wałczem i poselstwami, jakie odbywał dla Ojczyzny. W podeszłym wieku uległ wyrokom losu. Zostawił niezwykle rzadki przykład senatorskiej roztropności'''.
==Ciekawostki==
Do [[Średniowiecze|średniowiecznych]] międzynarodowych dokumentów zwykle przywieszano bardzo dużo pieczęci. Traktat toruński z dnia [[19 października]] [[1466]] roku, kończący [[Wojna trzynastoletnia|wojnę trzynastoletnią]] miał imponującą liczbę 114 pieczęci, z których do dziś zachowało się 61. Wśród nich znajduje się pieczęć Jakuba z Dębna. W polu pieczęci na pochylonej tarczy widnieje herb [[Odrowąż (herb szlachecki)|Odrowąż]]. Tarcza zwieńczona hełmem z [[labry|labrami]] i [[Klejnot herbowy|klejnot]], w którym kita z trzech kosów [[paw]]ich, przeszyty w pas rogaciną zatkniętą na ogniwie jak w polu tarczy. Napis wykonany małymi literami [[gotyk|gotyckimi]] (miniskułą) brzmi: „'''s(igillum) * jacobi * de * dambno'''.
 
 
{{kanclerze wielcy koronni}}
{{podskarbiowie wielcy koronni}}
 
{{DEFAULTSORT:Dembiński, Jakub}}
Linia 36 ⟶ 30:
 
{{biografia stub}}
{{kanclerze wielcy koronni}}
 
{{podskarbiowie wielcy koronni}}
{{DEFAULTSORT:Dembiński, Jakub}}
[[Kategoria:Kasztelanowie krakowscy]]