Proterozoik: Różnice pomiędzy wersjami

<td align="center" bgcolor="#FFCC99"><font size="2">[[paleozoikfanerozoik]]</font></td>

'''Proterozoik''' (algonkium, algonk, eozoik) - [[eon]] w historii [[Ziemia|Ziemi]], zaliczany do [[prekambr]]u; trwał od 2,6 mld do 570 mln lat temu.

W proterozoiku lądy Ziemi skupione są razem, tworząc wielki ląd o nazwie [[Pangea]]. Skorupa ziemska powoli stawała się grubsza i stabilniejsza, nasiliły się procesy sedymentacji, dzięki którym pojawiły się skały osadowe. W tym długim czasie nastąpiło kilka [[orogeneza|orogenez]], które spowodowały [[metamorfizm|metamorfozę]] wcześniej powstałych utworów osadowych, wulkanicznych i po części plutonicznych, oraz kilka etapów niszczenia gór. Były to: [[orogeneza algomijska]] na pograniczu archaiku i proterozoiku, [[orogeneza karelska]], [[orogeneza hudsońska|hudsońska]], [[orogeneza penakaen|penakaen]], [[orogeneza grenwilska|grenwilska]], [[orogeneza dalslandzka|dalslandzka]], [[orogeneza katangijska|katangijska]], [[orogeneza kadomijska|kadomijska]] (kadomska), [[orogeneza assyntyjska]], [[orogeneza bajkalska|bajkalska]]. Początkowo atmosfera ziemska była pozbawiona tlenu. Dzięki rozwojowi życia na Ziemi, pod koniec proterozoiku następuje znaczny wzrost zawartości tlenu w atmosferze.

Ewolucja zwierząt zapoczątkowana w [[Archaikarchaik]]u postępuje. Pod koniec Proterozoikuproterozoiku pojawiają się prymitywne [[tkankowce]], takie jak [[jamochłony]], [[gąbki]], [[pierścienice]], [[stawonogi]]. Życie ograniczone jest wyłącznie do morza. Środowiska ekstremalne powszechnie zasiedlają [[archeowce]] i [[bakterie]].

Skamieniałości z tego okresu są wyjątkowo rzadkie, co wiąże się z brakiem szkieletu u ówczesnych zwierząt. Wprawdzie nie udało się wyróżnić jednoznacznie [[Skamieniałość przewodnia|skamieniałości przewodnich]] dla proterozoiku, ale wiele informacji o tamtym okresie dostarczyła tzw. [[fauna ediakarańska]], o której wszakże trudno powiedzieć by występowała powszechnie, miała szerokie spektrum środowiskowe, szybko ewoluowała i była łatwa do identyfikacji - a to są właśnie cechy wyróżniające [[skamieniałość przewodniąprzewodnia|skamieniałości przewodnie]].