Zbrodnia gąsawska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m popr. linków wewn., lit. AWB
m usunięcie zbędnego tekstu, poprawa linków wewnętrznych
Linia 1:
{{dopracować|poprawić styl - to nie ma być esej tylko artykuł encyklopedyczny}}
 
'''Zbrodnia gąsawska''', nazywana także ''krwawą łaźnią w Gąsawie'' to nazwa wydarzeń, jakie miały miejsce jesienią [[1227]] roku w [[Gąsawa|Gąsawie]]. Podczas zjazdu władców [[Leszek Biały|Leszka Białego]], [[Władysław Laskonogi|Władysława Laskonogiego]], [[Henryk I Brodaty|Henryka Brodatego]] i [[Konrad I mazowiecki|Konrada mazowieckiego]] doszło do najazdu Świętopełka pomorskiego na [[łaźnia|łaźnię]], w której przebywali.
 
Śmierć [[Leszek Biały|Leszka Białego]] zamordowanego pod Gąsawą jesienią [[1227]] roku od dawna budziła zainteresowanie historyków. Nic dziwnego, gdyż pomijając nawet ciekawe okoliczności zabójstwa, po raz pierwszy ukazane z taką wyrazistością zbrodnia gąsawska stała się wydarzeniem zamykającym pewną epokę w dziejach Polski [[Piastowie|Piastów.]] Leszek Biały był bowiem ostatnim [[książęta krakowscy|księciem krakowskim]], który zachował resztki zwierzchnictwa nad pozostałymi Piastami. Tej sztuki już nie dokonał nawet [[Henryk I Brodaty|Henryk Brodaty]] mający z pewnością od Leszka większą charyzmę i umiejętności rządzenia, lecz z drugiej strony nie potrafił on zmusić do uległości [[Konrad I mazowiecki|Konrada mazowieckiego]], czy [[Władysław Odonic|Władysława Odonica]].
 
Na temat śmierci Leszka pisano już wielokrotnie, nie ukazała się jednak do tej pory ani jedna pozycja, której wersja została byzostałaby powszechnie zaakceptowana. Rozbieżności są przede wszystkim w kwestii zleceniodawcy i wykonawcy zabójstwa (jeśli nie przyjmiemy, że sam zainteresowany wykonał zamach). W literaturze oskarżani są przede wszystkim [[Świętopełk II Wielki|Świętopełk pomorski]] i Władysław Odonic, nie brak również głosów pomawiających [[Władysław Laskonogi|Władysława Laskonogiego]], a nawet Henryka Brodatego, co powoduje, że wśród „podejrzanych” mamy całą ówczesną rodzinę Piastów z wyjątkiem rodzonego brata Leszka – Konrada mazowieckiego i nie mieszającego się na ogół do spraw ogólnopolskich [[książęta opolsko-raciborscy|księcia opolskiego]] [[Kazimierz I opolski|Kazimierza]]. Problem jest też z określeniem celów zjazdu w Gąsawie (Czy był to zwykły zjazd dzielnicowy, czy może spotkanie podczas wyprawy zbrojnej książąt przeciwko ... w tym miejscu również mamy kilka opcji do wyboru. W rachubę bowiem wchodzą Świętopełk, Władysław Odonic, czy też może obu książąt naraz).
Nie znamy treści rozmów,które musiały jednak one zaniepokoić poważnie Świętopełka Pomorskiego,
 
który korzystając zapewne ze zdrady Władysława Odonica rano 24 listopada napadł na niczego
niespodziewających się książąt przebywających właśnie w łaźni. Henryk uratował się tylko
dzięki poświęceniu rycerza Peregryna z Wiesenburga. Leszek zdołał się wyrwać napastnikom,
 
dopaść konia i nago rozpocząć ucieczkę w kierunku wsi Marcinkowo. Tam niestety wrogowie go
 
zdołali dopaść i Leszek zginął przeszyty dzidą.
 
Zapewne przyczynami konfliktu między Świętopełkiem i Leszkiem były
1. sprawa Górnego Pomorza- Leszek nie chciał uznac wyboru Świętopełka na księcia Zachodniego Pomorza
2. zaniedbania Świętopełka w wierności
3. opuźnienia w składaniu danin dla Leszka
 
Na temat śmierci Leszka pisano już wielokrotnie, nie ukazała się jednak do tej pory ani jedna pozycja, której wersja została by powszechnie zaakceptowana. Rozbieżności są przede wszystkim w kwestii zleceniodawcy i wykonawcy zabójstwa (jeśli nie przyjmiemy, że sam zainteresowany wykonał zamach). W literaturze oskarżani są przede wszystkim [[Świętopełk II Wielki|Świętopełk pomorski]] i Władysław Odonic, nie brak również głosów pomawiających [[Władysław Laskonogi|Władysława Laskonogiego]], a nawet Henryka Brodatego, co powoduje, że wśród „podejrzanych” mamy całą ówczesną rodzinę Piastów z wyjątkiem rodzonego brata Leszka – Konrada mazowieckiego i nie mieszającego się na ogół do spraw ogólnopolskich [[książęta opolsko-raciborscy|księcia opolskiego]] [[Kazimierz I opolski|Kazimierza]]. Problem jest też z określeniem celów zjazdu w Gąsawie (Czy był to zwykły zjazd dzielnicowy, czy może spotkanie podczas wyprawy zbrojnej książąt przeciwko ... w tym miejscu również mamy kilka opcji do wyboru. W rachubę bowiem wchodzą Świętopełk, Władysław Odonic, czy też może obu książąt naraz).
Historycy są w zasadzie zgodni tylko w paru kwestiach: daty śmierci Leszka i że nastąpiła ona w okolicach Gąsawy (właściwie w odległym o jakieś dwa kilometry w kierunku [[Gniezno|Gniezna]] [[Marcinkowo|Marcinkowie]]).