Hebrydy (Mendelssohn): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m
int.
Linia 1:
[[Image:Scotland-Staffa-Fingals-Cave-1900.jpg|thumb|'''Grota Fingala''' na wyspie [[Staffa]]]]
 
'''Hebrydy Uwertura''' (niem. ''Die Hebriden''), [[Opus (muzyka)|opus]] 26, znana też jako '''Grota Fingala''', jest [[Uwertura koncertowa|uwerturą koncertową]] skomponowaną przez [[Felix Mendelssohn|Feliksa Mendelssohna]]. Napisana została w [[1830]] roku, a inspirowana była przez pieczarę zwaną [[Grota Fingala| Grotą Fingala]] na wyspie [[Staffa]], wchodzącą w skład [[archipelag]]u [[Hebrydy]] znajdującego się u [[Szkocja|szkockich]] wybrzeży. Utwór został zadedykowany królowi [[Fryderyk Wilhelm IV Pruski|Fryderykowi Wilhemowi IV Pruskiemu]]).
 
Mendelssohn pierwszą swoją podróż do [[Anglia|Anglii]] odbył w roku [[1829]]<ref name="Galveston">{{cite web|url=http://www.galvestonsymphony.org/composers/Mendelssohn_FingalsCave.html|title=Galveston Symphony Program Notes|author=Rita Junker Pickar|year=2002}}</ref>. Podczas tej podróży zaliczył także [[Szkocja|Szkocję]], gdzie skomponował swoją III Symfonię, znaną jako [[Symfonia Szkocka]]. Przy tej okazji odwiedził [[Hebrydy]] podczas sztormu nocnego i wszedł do morskiej jaskini na wyspie [[Staffa]], gdzie zainspirowała go Grota Fingala, popularna turystyczna atrakcja. Sklepienie groty wznosiło się w owym czasie 12 metrów nad poziomem wody, a głębokość wody przekraczała 60 m. Grota zawierała kolorowe [[bazalt]]owe filary<ref name="OPO">{{cite web|url=http://www.orlandophil.org/downloads/program-notes/2006-07/opo-prog-notes-pac1.pdf|title=Orlando Philharmonic Orchestra Program Notes|author=David R. Glerum|format=PDF|pages=4-5}}</ref>. Został tak poruszony, że natychmiast sięgnął po kartkę i zaczął komponować otwierający temat uwertury. Wysłał to swojej siostrze Fanny Mendelssohn.
 
Dzieło zostało ukończone 16 grudnia [[1830]] roku.<ref name="lasr">{{cite web|url=http://www.lasr.cs.ucla.edu/geoff/prognotes/mendelssohn/hebridesOv.html|title=Mendelssohn: "Hebrydy" Uwertura|author=Geoff Kuenning}}</ref>. Początkowo nosiło tytuł ''Die einsame Insel'' (Samotna wyspa). Później jednak Mendelssohn zrewidował partyturę, ukończył ją ostatecznie 20 czerwca, [[1832]] roku,<ref name="lasr"/> i zatytułował na nowo utwór '''Die Hebriden''' (Hebrydy).<ref name="Galveston"/>. Oprócz tego w odniesieniu do tego utworu Mendelssohn stosował również tytuł ''Grota Fingala''.<ref name="OPO"/>. Premiera uwertury odbyła się 14 maja, [[1832]] roku w [[Londyn|Londynie]]<ref name="lasr"/>.
 
Utwór, pomimo iż został zaklasyfikowany jako [[uwertura]], według pierwotnych zamierzeń kompozytora miał być kompletnym dziełem. Nie opowiada żadnej historii i dlatego nie zawiera [[Muzyka programowa|treści pozamuzycznej]]; zamiast tego utwór opisuje nastrój i niejako ustawia przed słuchaczem scenę. Jest jednym z pierwszych muzycznych utworów, który to stosuje<ref name="Hartford">{{cite web|url=http://www.hartfordsymphony.org/index.php?option=com_content&task=view&id=291&Itemid=300|title=Program Notes: Overture, "The Hebrides" ("Fingal's Cave"), Op. 26|author=Dr. Richard E. Rodda|work=[[Hartford]] Symphony Orchestra}}</ref>. Uwertura stanowiona jest przez dwa podstawowe tematy, temat otwierający został napisany jeszcze podczas wizyty Mendelssohna w Grocie Fingala i grany jest początkowo na [[Altówka|altówce]], [[wiolonczela|wiolonczeli]] i [[fagot]].<ref name="musicwithease">{{cite web|url=http://www.musicwithease.com/mendelssohn-fingals-cave.html|title=Overture to "Fingal's Cave"|work=Music With Ease}}</ref>. Temat liryczny, oddający moc i oszałamiający urok pieczary, został zamierzony dla rozwinięcia uczucia samotności i pozostawienia samemu sobie. Tymczasem drugi temat pokazuje ruch morza i kłębiące się fale<ref name="OPO"/>. Uwertura stosuje standardową formę i zawiera kody zakończenia, gdzie element rekapitulacji należy do oryginalnego tematu<ref name="musicwithease"/>.
 
Utwór wykorzystuje standardową instrumentację, a trwa około jedenastu minut. Oryginał rękopisu dzieła przechowywany jest w [[Bodleian Library]], w [[Oxford]]zie.