Bell X-1: Różnice pomiędzy wersjami

'''Bell X-1''' -– eksperymentalny [[samolot]] [[Stany Zjednoczone|amerykański]], który jako pierwszy przekroczył [[Liczba Macha|barierę dźwięku]] w sposób kontrolowany w locie poziomym. Pierwszy z samolotów [[X-plane|serii X]] przeznaczonych do testowania nowych technologii. Samoloty serii X były projektami tajnymi.

[[14 października]] [[1947]] roku, [[Chuck Yeager|Charles "Chuck" Yeager]] pilot [[Siły Powietrzne Stanów Zjednoczonych|Sił Powietrznych Stanów Zjednoczonych]] wykonał lot na egzemplarzu '''XS-1''' (od ''Extperimental Supersonic'' -– eksperymentalny naddźwiękowy) nazwanym ''Glamorous Glennis'' ([[Język angielski|ang.]] ''olśniewająca Glennis'') przekraczając barierę dźwięku. Samolot był napędzany [[Silnik rakietowy|silnikiem rakietowym]] i został wyniesiony na wysokość początkową testu przez [[bombowiec]] [[Boeing B-29 Superfortress|B-29 Superfortress]]. Lądowanie odbyło się w bazie lotniczej Muroc (obecnie Edwards) w [[Kalifornia|Kalifornii]]. Był to 31. lot tego egzemplarza samolotu i jednocześnie 13. lot Chucka Yeagera na ''X-1''. Osiągnięta prędkość wyniosła 1126 km/h (1,06 Machamacha) na wysokości 13 115 metrów.

Konstrukcja samolotu ''X-1'' opierała się w dużej mierze na [[Wielka Brytania|brytyjskim]] eksperymentalnym [[Miles M.52]] z [[1942]] roku. Plany maszyny ''Miles M.52'' zostały przekazane Amerykanom podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w ramach umowy między rządami obu państw o dzieleniu się techologiamitechnologiami. Zwłaszcza rozwiązania usterzenia ogonowego ([[usterzenie płytowe]]) pozwoliły pokonać szereg problemów związanych z [[sterowność|zaburzeniami sterowności]] ''X-1'' przy prędkościach bliskich prędkości dźwięku. Kształt kadłuba ''X-1'' był podobny do pocisku i mieścił w sobie bardzo ciasną hermetyzowaną kabinę pilota, dwa zbiorniki paliwa, 12 butli z [[Azot|azotemazot]]em potrzebnym do zapewnienia odpowiedniego ciśnienia w kabinie i zbiornikach paliwa, wciągane podwozie, silnik rakietowy ''Reaction Motors XLR11-RM3'' i ponad 200 kilogramów aparatury pomiarowej i monitorującej parametry lotu.

** '''X-1-1''' -– ''Glamorous Glennis'', wykonał 82 loty w tym pierwszy przełomowy lot z prędkością 1,06 [[Liczba Macha|Machamacha]] z Chuckiem Yeagerem na pokładzie. Ponadto również pilotowany przez Yeagera 6 listopada [[1947]] roku leciał z prędkością 1,35 Machamacha i [[26 marca]] [[1948]] z prędkością 1,45 Machamacha. Obecnie w [[National Air and Space Museum]] w [[Waszyngton]]ie.

** '''X-1-2''' -– wykonał 74 loty, później przerobiony na '''X-1E'''.

** '''X-1-3''' -– ''Queenie'' wykonał tylko 1 lot, a [[9 listopada]] [[1951]] roku spłonął na ziemi w wyniku eksplozji systemu napędowego. Pilot został ranny.

* '''X-1A''' -– wykonał 26 lotów, w tym pilotowany przez Chucka Yeagera lot z prędkością 2,44 Machamacha na wysokości 15 250 m. Stracony [[8 sierpnia]] [[1955]] roku w wyniku eksplozji systemu napędowego podczas lotu podwieszonego pod samolotem ''B-29''. Pilot Joseph Walker został wciągnięty na pokład samolotu-nosiciela, a ''X-1A'' po odstrzeleniu rozbił się.

* '''X-1B''' -– wykonał 27 lotów, w tym 4 z [[Neil Armstrong|Neilem Armstrongiem]] za sterami. Obecnie wystawiany w ''National Museum of the United States Air Force'' w [[Dayton (miasto w stanie Ohio)|Dayton]] w stanie [[Ohio]].

* '''X-1D''' -– wykonał tylko 2 loty. [[22 sierpnia]] [[1951]] roku, podczas uruchamiania układu napędowego, nastąpiła jego eksplozja. Pilot Frank Everest został wciągnięty na pokład samolotu nosiciela [[Boeing B-50 Superfortress|B-50 Superfortress]], a ''X-1D'' po odstrzeleniu uległ zniszczeniu.

* '''X-1E''' -– (zmodyfikowany ''X-1-2'') wykonał 27 lotów, wycofany z lotów po pęknięciu zbiornika paliwa. Obecnie wystawiany w ''Dryden Flight Research Center'' w bazie Edwards w Kalifornii.