Wersja z 20:30, 22 maj 2008 edytuj PipepBot (dyskusja \| edycje) 17 376 edycji m robot dodaje: it:Stomatite cancrenosa ← poprzednia edycja		Wersja z 15:46, 14 lip 2008 edytuj anuluj edycję Filip em (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 83 520 edycji drobne redakcyjne, grafika następna edycja →
Linia 5: \|ICD10 = A69.0 }} [[Grafika:Noma.jpg\|Rycina z 1836 roku przedstawiająca chorobę\|thumb]] ~~'''Rak wodny''' ([[łacina\|łac.]] ''noma'', ''cancrum oris'').~~ ~~Nazwa~~'''Rak wodny''' ([[łacina\|łac.]] ''noma'', ''cancrum oris'') – nazwa [[bakteria\|bakteryjnego]], [[zgorzel\|zgorzelinowego]] [[zapalenie\|zapalenia]] [[błona śluzowa\|śluzówek]] jamy ustnej powodujących m.in. zniszczenie policzka, spotykane w przypadkach poważnego niedożywienia. Proces ~~zgorzelinowo~~[[zgorzel]]inowo-[[martwica\|martwiczy]] rozszerzając się, niszczy coraz rozleglejsze obszary tkanek jamy ustnej, warg, [[dziąsło\|dziąseł]] i policzków. Najczęściej spotykanym rodzajem [[bakteria\|bakterii]] odpowiedzialnym za [[martwica\|martwicę]] tkanek są bakterie z rodzaju ''Fusobacterium''. Szczególną postacią jest rak wodny [[noworodek\|noworodków]] ([[łac.]] ''noma neonatorum'') pojawiającą się u przedwcześnie urodzonych noworodków, polegającą na zgorzelinowym zapaleniu skóry twarzy i śluzówek jamy ustnej, powodowanych zwykle przez [[bakteria\|bakterie]] z rodzaju ''Pseudomonas''. Niekiedy nazwa ta jest używana w odniesieniu do zmian [[zgorzel\|zgorzelinowych]] [[srom]]u ([[łac.]] ''noma vulvae''). ▼ Nazwa [[Greka\|gr.]]-[[łac.]] pochodzi od ~~gr.~~greckiego ''"{{grc\|νομή"}}'' (''nome)'') - "pastwisko, pasza, żywność, pożeranie, pochłanianie" (analogia do "pożerania" tkanek przez chorobę), natomiast nazwa ~~pol.~~polska (podobnie jak druga nazwa ~~łac.~~łacińska) nawiązuje do makroskopowego podobieństwa zmian chorobowych, przypominających zniszczenie ust przez zaawansowany naciek [[rak (choroba)\|nowotworowy]]. Nazwę ''"noma"'' wprowadził Baron w [[1816]] rroku.▼ ▲Nazwa [[bakteria\|bakteryjnego]], [[zgorzel\|zgorzelinowego]] [[zapalenie\|zapalenia]] [[błona śluzowa\|śluzówek]] jamy ustnej powodujących m.in. zniszczenie policzka, spotykane w przypadkach poważnego niedożywienia. Proces zgorzelinowo-[[martwica\|martwiczy]] rozszerzając się, niszczy coraz rozleglejsze obszary tkanek jamy ustnej, warg, [[dziąsło\|dziąseł]] i policzków. Najczęściej spotykanym rodzajem [[bakteria\|bakterii]] odpowiedzialnym za [[martwica\|martwicę]] tkanek są bakterie z rodzaju ''Fusobacterium''. Szczególną postacią jest rak wodny [[noworodek\|noworodków]] ([[łac.]] ''noma neonatorum'') pojawiającą się u przedwcześnie urodzonych noworodków, polegającą na zgorzelinowym zapaleniu skóry twarzy i śluzówek jamy ustnej, powodowanych zwykle przez [[bakteria\|bakterie]] z rodzaju ''Pseudomonas''. Niekiedy nazwa ta jest używana w odniesieniu do zmian [[zgorzel\|zgorzelinowych]] [[srom]]u ([[łac.]] ''noma vulvae''). ▲Nazwa [[Greka\|gr.]]-[[łac.]] pochodzi od gr. ''"νομή" (nome)'' - "pastwisko, pasza, żywność, pożeranie, pochłanianie" (analogia do "pożerania" tkanek przez chorobę), natomiast nazwa pol. (podobnie jak druga nazwa łac.) nawiązuje do makroskopowego podobieństwa zmian chorobowych, przypominających zniszczenie ust przez zaawansowany naciek [[rak (choroba)\|nowotworowy]]. Nazwę ''"noma"'' wprowadził Baron w [[1816]] r. ==Historia== Opisy choroby mogącej odpowiadać rakowi wodnemu znane są z pism starożytnych lekarzy. Pierwszy, bardziej szczegółowy opis tego schorzenia jako odrębnej jednostki chorobowej podał w [[1595]] r. [[Niderlandy (region historyczny)\|niderlandzki]] chirurg i ~~gastronom~~lekarz miejski Carel Baten zwany Carolusem Battusem ([[1540]]-[[1617]]). W [[XVIII wiek\|XVIII]] i [[XIX wiek\|XIX]] w. było ono dość rozpowszechnione w Europie. Rak wodny obserwowano w gettach i w hitlerowskich [[Obóz koncentracyjny\|obozach koncentracyjnych]]. Obecnie stanowi problem w niektórych krajach [[Afryka\|afrykańskich]] i [[Ameryka Południowa\|południowoamerykańskich]], wśród niedożywionej ludności, żyjącej w złych warunkach higienicznych (zwłaszcza dzieci). Często stanowi powikłanie choroby głodowej, oraz zakażenia wirusem [[Wirus nabytego niedoboru odporności\|HIV]]. Ocenia się, że na raka wodnego zapada corocznie ok. 100 000 osób, a śmiertelność wynosi ok. 70-90%. ==Przebieg choroby i jej leczenie==

Rak wodny: Różnice pomiędzy wersjami