Interferencja RNA: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Historia odkrycia: drobne redakcyjne, - "gazetowe" nagłówki
Linia 17:
 
== Historia odkrycia ==
=== PoprawianieBadania naturyNapoli i petuniawsp. nad petunią ===
Wszystko zaczęło się w [[1990]] roku na [[Uniwersytet Arizony|Uniwersytecie Arizony]], gdzie grupa naukowców, w skład której wchodzili Carolyn Napoli, Christine Lemieux i Richard Jorgensen, planowała wyhodować odmianę [[petunia ogrodowa|petunii ogrodowej]] (''Petunia hybryda'') o kwiatach barwy ciemniejszej od odmiany pospolitej. Przeprowadzenie doświadczenia polegało na wprowadzeniu do komórek roślinnych dodatkowej kopii genu kodującego [[enzym]] syntazę chalonową odpowiedzialny za syntezę fioletowego barwnika. W wyniku doświadczenia otrzymali petunię o kwiatach barwy jaśniejszej od pospolitej odmiany, zawierających białe plamy. Uzyskano kwiaty o barwie białej lub o częściowo białych kwiatkach. Wprowadzenie dodatkowego genu nie prowadziło do wydajniejszej syntezy barwnika, ale spowodowało zahamowanie wytwarzania barwnika kwiatu. W niewytłumaczalny i niezrozumiały wówczas sposób doszło do zahamowania syntezy barwnika, po wcześniejszym dodaniu kopii genu dla enzymu, którego funkcją jest jego synteza. Chcąc rozwikłać tę zagadkę, badacze zmierzyli w komórce roślinnej petunii poziom mRNA genu, którego dodatkową kopię dodali. Okazało się, że poziom mRNA tego genu spadł, co z jednej strony było zaskoczeniem, a z drugiej tłumaczyło to efekt doświadczenia. Obserwowane zjawisko miało tendencję do rozprzestrzeniania się po całym organizmie rośliny. W jaki zatem sposób doszło do wyciszenia ekspresji genu po tym jak dodano jego dodatkową kopię? W komórkach rośliny istniał system wyciszający i powodujący wyłączenie genu. Naukowcy zaobserwoany proces wyciszania genu nazwali kosupresją. <ref>Napoli C., Lemieux C., and Jorgensen R. (1990) "Introduction of a chalcone synthase gene into Petunia results in reversible co-suppression of homologous genes ''in trans''". ''Plant Cell'' '''2''': 279-289.</ref>
 
=== Badania Fire'a i Mello nad ''C.elegans'' ===
=== Przystojny robak ===
Przez 8 lat zagadka pozostawała niewyjaśniona, zjawisko pozostawało tajemnicą, aż do 19 lutego [[1998]] roku. Wytłumaczenie przyszło, gdy kolejna grupa naukowców, pracująca nad [[nicienie]]m zwanym eleganckim ''[[Caenorhabditis elegans]]'', odkryła, że wprowadzenie (iniekcja) dsRNA do komórek nicienia wycisza ekspresję genu, którego mRNA zawiera sekwencję komplementarną do wprowadzonego dsRNA czyli wywołuje taki sam efekt, co wprowadzenie do komórek roślinnych dodatkowych kopii danego genu, czyli powoduje wyciszenie tego genu. Okazało się, że oba zjawiska mają taki sam mechanizm, a sygnałem uruchamiającym wyciszanie są właśnie cząsteczki dwuniciowego RNA. Wyciszanie genów za pomocą dwuniciowych cząsteczek RNA czyli mechanizm, który może degradować mRNA dla specyficznego genu nazwano interferencją RNA. W ten sposób dowiedziano się, że dsRNA jest kluczowym obiektem w mechanizmie wyciszania ekspresji genów. Mechanizm jest włączany, gdy w komórce pojawia się nietypowe, dwuniciowe RNA. "Dziwne" dwuniciowe RNA tworzy zwykłe "sensowne" mRNA w połączeniu z komplementarnym "antysensownym" RNA (czyli pasującym i uzupełniającym do mRNA). [[Andrew Z. Fire]] i [[Craig C. Mello]] wraz z zespołem opublikowali swoje odkrycie na łamach czasopisma ''[[Nature (czasopismo)|Nature]]''. <ref>[[Andrew Fire]], S.Q. Xu, Mary K. Montgomery, Steven A. Kostas, Samuel E. Driver, [[Craig C. Mello]]: ''[http://www.nature.com/cgi-taf/DynaPage.taf?file=/nature/journal/v391/n6669/full/391806a0_r.html Potent and specific genetic interference by double-stranded RNA in ''Caenorhabditis elegans'']'' w ''[[Nature (czasopismo)|Nature]]'' nr 391 z 1998, Str. 806-811, {{ISSN|0028-0836}}</ref> i nazwali opisane zjawisko "interferencją RNA". Za to odkrycie [[Andrew Z. Fire]] i [[Craig C. Mello]] otrzymali w [[2006|2006 roku]] [[Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny|Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii]].
 
{{przypisy}}