|
'''Powiat''' lub '''ujezd święciański''' dawny powiat [[Gubernia wileńska|guberni wileńskiej]], pokrywający się częściowo z [[Gmina rejonowa Święciany|gminą rejonową święciany]] na [[Litwa|Litwie]]. Do [[1842]] roku był zwany [[Wilejka|zawilejskim]].
==Wzmianka z r.roku 1890==
Swięciański powiat, do [[1842]] r.roku zwany zawilejskim, znajduje się w płn. części [[Gubernia|guberni]] i podług wymiarów Strjelbickiego zajmuje 99',74 mil al. 4827'4 827,5 [[Wiorsta|w.]] kw. Graniczy od płn. z gub. [[Kowno|kowieńską]], od wschodu z pow. dzisieńskim i wilejskim, od płn.-zachodu i zachodu z pow. [[Oszmiany|oszmiańskim]] i [[Wilno|wileńskim]]. Powierzchnia powiatu jest falista, nigdzie jednak nie występują, wyraźne wzgórza. Zroszony jest rzekami nalezącemi do systematu [[Niemen|Niemna]] i [[Dźwina|Dźwiny Zchd.]], które spływają, po za granicami powiatu. Przedstawicielką, systematu rzeki Niemna jest [[Wilia]] z dopływami, uchodzącemi do niej wyłącznie od prawego brzegu, zaś do systematu Dźwiny nalezy
rzki[[Dzisna]]. Wilia na całej przestrzeni od ujścia rzeki [[Usza|Uszy ]] (dopływ lewy) azaż do ujścia Zejmiany (prawy dopływ) zrasza płd.-zchd część powiatu i prawie na całej tej przestrzeni odgranicza pow. święciański od pow. oszmiańskiego i wileńskiego. W granicach powiatu jest żeglowna, niema wszakże na niej przystani. Ma ona tam 8 wirów: o 2 w. poniżej dworu Domoszyn (Prywit), o 3 w. dalej (Syzołki), ▼z gub. kowieńskl\, od wschodu z pow. dzisieńskim i wilejskim, od płn.-zachodu i zachodu z pow. oszmiańskim i wileńskim. Powierzchnia powiatu jest falistly, nigdzie jednak nie występują, wyraźne wzgórza. Zroszony jest rzekami nalezącemi do systematu Niemna i Dźwiny Zchd., które pl'zepływają, po za gratlicami po wiatu. Przedstawicielką, systematu rz. Niemna jest Wilia z dopływami, uchodzącemi do niej wyłącznie od prawego brzegu, zaś do systematu Dźwiny nalezy
o 3 w. od Zodziszek (Rawiat), o 8 w. poniżej tychże (Oszmian), naprzeciwko folwarku Dubsk, o 2 w. od wsi Rymiazki (Zibuoha), około wsi Bujaki (Czeremcha) i przy wsi Bujwidzie (Szakista). Z dopływów Wilii najwazniejsza to [[Narocz]]. Za granicę z pow. wilejskimm (spławna): Stracza, wypływająca z jez. Szwa szta, długa do 50 w., spławna na wiosnę; Zejmiana (spławna), wypływająca z jeziora, długa do 70 w., stanowiąca na całej prawie przestrzeni granicę z pow. wileńskim. (...)
Dzisna. Wilia na całej przestrzeni od ujścia
▲rzki Uszy (dopływ lewy) az do ujścia Zejmiany (prawy dopływ) zrasza płd.-zchd część powiatu i prawie na całej tej przestrzeni odgranicza pow. święciański od pow. oszmiańskiego i wileńskiego. W granicach powiatu
jest zeglownla, niema wszakże na niej przysta-
ui. Ma. ona ta 8 wirów: o 2 w. poniżQj dworu
Domoszyn (Prywit), o 3 [[Wiorsta|wiorsty]] dalej (Syzołki),
o 3 w. od Zodziszek (Rawiat), o 8 W. ponizej
tychże (Oszmian), naprzeciwko folw. Dubsk,
o 2 W. od wsi Rymiazki (Zibuoha), około wsi
Bujaki (Czeremcha) i przy wsi Bujwidzie
(Szakista). Z dopływów Wilii wazniejsze:
Narocz, stanowil\ca poniżej wsi !Za granicę
z pow. wilejsldm (spławna): Stracza, wypły-
wają,ca z jez. Szwa szta, długa do 50 w.,
spławna na wiosnę; Zejmiana (spławna), wypływająca z jeziora t. nazw., długa do 70 w., stanowią,ca na eałej prawie tej- przestrzeni granicę z pow. wileńskim. (...)
==Linki zewnętrzne==
{{unistub|Klepsydra.png|25|historia|Polska|Rosja|Litwa}}
{{Linki}}
[[Kategoria:Byłe powiaty|święciański]]
| 