Zygmunt Hertz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne
Nie podano opisu zmian
Linia 2:
'''Zygmunt Hertz''' (ur. [[1908]], zm. [[1979]]) – współzałożyciel i pracownik [[Instytut Literacki| Instytutu Literackiego]], paryskiej [[Kultura (miesięcznik)| "Kultury"]].
 
Urodził się 18 stycznia 1908 w [[Warszawa| Warszawie]]. Syn Mieczysława Hertza i Marii Maybaum. Dzieciństwo spędził w [[Łódź| Łodzi]] i w [[Warszawa| Warszawie]], od 1920 mieszkał na stałe w [[Łódź| Łodzi]]. Po maturze (1926, [[Szkoła Zgromadzenia Kupców w Łodzi]]) przez rok studiował ekonomię w [[Owens College]] w [[Manchester| Manchesterze]], w [[Wielka Brytania| Wielkiej Brytanii]]. Po powrocie do [[Polska| Polski]] pracował w biurze handlowym swego ojca - przedstawicielstwo firmy [[Solvay]]. W lutym 1939 poślubił [[Zofia Hertz| Zofię Neuding]]. Podczas [[kampania wrześniowa| kampanii wrześniowej]] 1939 w artylerii przeciwlotniczej. W czerwcu 1940 aresztowany - wraz z żoną - we [[Lwów| Lwowie]], podczas masowej akcji [[NKWD]]. Deportowani do [[Cyngłok| Cyngłoku]] ([[Maryjska Autonomiczna Socjalistyczna Republika Radziecka| Maryjska ASRR]]), gdzie spędzili 14 miesięcy w łagrze, pracując przy wyrębie lasu. Amnestionowani na mocy [[Układ Sikorski-Majski| układu Sikorski-Majski]]. Pod koniec września 1941 oboje wstąpili do [[Armia Andersa| Armii Polskiej]], utworzonej w [[ZSRR]] pod dowództwem [[Anders| gen. Andersa]]. WcielonyPrzydzielony do 6 Dywizji [[Armia Andersa| Armii Polskiej]] (następnie 7 DAPl, 8 Pułk Artylerii Przeciwlotniczej Ciężkiej). Wraz z [[2Armia KorpusPolska Polskina Wschodzie| 2Armią KorpusemPolską na Wschodzie]] wyszedł z [[ZSRR]] i z [[2 Korpus Polski| 2 Korpusem]]
przeszedł cały szlak bojowy do [[Włochy| Włoch]].
 
Współzałożyciel - wraz z [[Jerzy Giedroyc| Jerzym Giedroyciem]], żoną [[Zofia Hertz| Zofią Hertz]] i [[Józef Czapski| Józefem Czapskim]] - [[Instytut Literacki| Instytutu Literackiego]] (powołany w 1946 w [[Rzym| Rzymie]], w 1947 przeniesiony do [[Maisons-Laffitte]] pod [[Paryż| Paryżem]]). Zajmował się stroną administarcyjną. Był rzecznikiem i opiekunem wielu pisarzy, malarzy, działaczy politycznych - zarówno tych przyjeżdżających z Polski tylko z wizytami i tych którzy wybierali los emigrantów. [[Instytut Literacki]] stał się ośrodkiem skupiającym i współpracującym z wybitnymi polskimi publicystami i pisarzami emigracyjnymi, autorami objętymi cenzurą w komunistycznej [[Polska| Polsce]] i [[Europa Środkowo-Wschodnia| Europie Środkowo-Wschodniej]]. Jego działalność wydawnicza obejmowała: miesięcznik [[Kultura (miesięcznik)| "Kultura"]] (1947-2000), serię [["Biblioteka Kultury"]], w skład której wchodziły: [[Zeszyty Historyczne| "Zeszyty Historyczne"]] (1962-1972 półrocznik, następnie kwartalnik - dotyczący najnowszej historii [[Polska| Polski]] i krajów środkowo-europejskich) - założycielem i redaktorem obu periodyków był [[Jerzy Giedroyc]] - oraz setki tytułów książek (dzieła literackie i książki o charakterze politycznym i pamiętnikarskim). Nigdy nie wystąpił o obywatelstwo francuskie, miał status polskiego uchodźcy politycznego (od grudnia 1948). Zmarł 5 października 1979 w [[Maisons-Laffitte]]. Pochowany jest na pobliskim na cmentarzu, w [[Le Mesnil-le-Roi| Mesnil-le-Roi]], gdzie spoczywają również inni twórcy paryskiej [[Kultura (miesięcznik)| "Kultury"]]. Dla uczczenia jego pamięci [[Instytut Literacki]] ustanowił Nagrodę Literacką im. Zygmunta Hertza (przyznawana za lata 1979-1999).