Rezerwat przyrody Wąwóz Homole: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
POV
Selso (dyskusja | edycje)
bibliogr., drobne redakcyjne
Linia 1:
[[Grafika:Homole a3.jpg|200px|right|thumb|Wąwóz Homole]]
[[Grafika:Wawoz homole2.jpg|200px|right|thumb|Potok Kamionka]]
[[grafikaGrafika:Homole a5.jpg|200px|right|thumb|Środkowa część wąwozu]]
[[grafikaGrafika:Homole a7.jpg|200px|right|thumb|[[Dubantowska Polana]] ponad wąwozem]]
[[grafikaGrafika:Soldanella carpatica a3.jpg|200px|right|thumb|Urdzik karpacki]]
{{commons|Wąwóz Homole}}
'''Rezerwat przyrody "Wąwóz Homole" imienia Jana Wiktora''' - [[rezerwat przyrody]] obejmujący skalny [[wąwóz]] [[Wąwóz Homole|Homole]] oraz [[Czajakowa Skała|Czajakową Skałę]] i boczną część dolinki [[Koniowski Potok|Koniowskiego Potoku]] w [[Małe Pieniny|Małych Pieninach]]. Założony w [[1963]] rezerwat im. [[Jan Wiktor|Jana Wiktora]] ma powierzchnię 58,6 [[hektar|ha]] i położony jest na obszarze miasta [[Szczawnica]] w miejscowości [[Jaworki]]. Głównym celem jego powstania była ochrona krajobrazu i cennych osobliwości przyrody nieożywionej i ożywionej.
 
Wąwóz Homole ma długość ok. 800 m i wcina się w północne stoki [[Wysokie Skałki|Wysokich Skałek]], tworząc głęboki [[kanion]] o bardzo stromych ścianach dochodzących do 120 m wysokości. Zbudowany jest z [[wapień krynoidowy|wapieni krynoidowych]] serii czorsztyńskiej (widoczne są w dolnej części wąwozu) i serii niedzickiej (widoczne w górnej części wąwozu i nasunięte od południa na wapienie serii czorsztyńskiej). Wąwóz powstał w wyniku tektonicznych fałdowań w górnej [[kreda (okres)|kredzie]]. Dużą rolę w jego wyżłobieniu odegrał również płynący nim [[Kamionka (dopływ Grajcarka)|Kamionka]]. Tworzy on w wąwozie kaskady, a jego koryto zawalone jest wielkimi głazami.
Linia 12 ⟶ 13:
Niezalesione powierzchnie zajęte są przez trzy zespoły roślinności naskalnej: zespół kostrzewy bladej (''Festucetum pallentis''), seslerii skalnej (''Seslerietum variae'') i trzcinnika pstrego (''Calamagrostietum variae''), w których często występują takie gatunki roślin, jak: [[ożanka górska]] (''Teucrium montanum''), [[irga czarna]] (''Cotoneaster niger''), [[złocień baldachogroniasty]] (''Tanacetum corymbosum''), [[skalnica gronkowa]], [[przytulia nierównolistna]] (''Galium anisphlyllum'') oraz bogata [[flora]] [[mchy|mchów]] i drobne [[paprocie]] naskalne.
Występuje tutaj aż 9 gatunków [[rośliny chronione|roślin chronionych]], m. in.: [[bluszcz pospolity]] (''Hedera helix''), [[cis pospolity]] (''Taxus baccata''), [[dziewięćsił bezłodygowy]] (''Carlina acaulis''), [[lilia złotogłów]] (''Lillium martagon''), [[rojownik włochaty|rojownika włochatego]] (''Jovibarba hirta''), [[skalnica gronkowa]] (''Saxifraga paniculata''). Z ciekawszych gatunków roślin wymienić należy [[dwulistnik muszy|dwulistnika muszego]] (''Ophrys insectifera'') (gatunek rzadki), [[przetacznik krzewinkowy|przetacznika krzewinkowego]] (''Veronica frutucans''), ([[relikt glacjalny]]), [[smagliczka skalna|smagliczkę skalną]] (''Alyssum saxatile''), [[rozchodnik ostry|rozchodnika ostrego]] (''Sedum acre''), [[rozchodnik wielki|rozchodnika wielkiego]] (''Sedum maximum'') (jest podstawowym gatunkiem, na którym żerują gąsienice [[niepylak apollo|niepylaka apollo]]), [[skalnica dwuletnia|skalnicę dwuletnią]] (''Saxifraga adscendens'') (roślina rzadka), [[stokrotnica górska|stokrotnicę górską]] (''Aster bellidiastrumi''), [[urdzik karpacki|urdzika karpackiego]] (''Soldanella carpatica'') ([[endemit]] zachodniokarpacki).
 
W wapiennych skałach wąwozu gniazduje [[pustułka]], [[Sokoły|sokół]], [[puchacz]]. W wąwozie spotkać też można [[pluszcz]]a i [[pliszka górska|pliszkę górską]]. Z [[płazy|płazów]] występuje [[salamandra plamista]] i [[żaba trawna]].
 
;[[==== Szlak turystyczny]]: ====
:{{szlak|zielony}} - zielony szlak przez Wąwóz Homole, [[Dubantowska Dolinka|Dubantowską Dolinkę]], [[Rówieńki (Małe Pieniny)|Rówieńki]] i [[polana pod Wysoką (Pieniny)|Polanę pod Wysoką]] na [[Wysokie Skałki]].
 
==== Bibliografia ====
{{small start}}
#{{cytuj książkę|imię=Józef |nazwisko=Nyka|autor link= Józef Nyka|tytuł=Pieniny. Przewodnik. Wyd. IX |miejsce=Latchorzew |rok=2006 |wydawca=Wyd. Trawers |isbn= 83-915859-4-8 }}
#{{cytuj książkę |nazwisko=Zarzycki |imię=Kazimierz |imię2=Roman |nazwisko2=Marcinek |imię3=Sławomir |nazwisko3=Wróbel |tytuł=Pieniński Park Narodowy |wydawca=Multico Oficyna Wyd. |miejsce=Warszawa |rok=2003 |isbn=83-7073-288-7}}
{{small stop}}
==== Zobacz też ====
* [[Rezerwaty przyrody w Polsce]]
* [[Wąwóz Homole]]
* [[Kamionka (dopływ Grajcarka)]]
 
[[Kategoria:Gmina Szczawnica]]
{{commons|Wąwóz Homole}}
[[Kategoria:Obszary i obiekty chronione Pienin]]
===Zobacz też===
*[[Rezerwaty przyrody w Polsce]]
*[[Wąwóz Homole]]
*[[Kamionka (dopływ Grajcarka)]]
 
[[Kategoria:Rezerwaty przyrody województwa małopolskiego|Wąwóz Homole, Rezerwat przyrody]]
[[Kategoria:Wąwozy Pienin|Homole]]
[[Kategoria:Gmina Szczawnica]]
[[Kategoria:Obszary i obiekty chronione Pienin]]