|
#REDIRECT [[Bieg i upad]]
[[Grafika:Stratum compass-clar hg.jpg|thumb|right|Kompas do mierzenia biegu i upadu]]
'''Bieg''' i '''upad''' podstawowe parametry stosowane do opisu położenia warstw skalnych oraz pokładów kopalin. W celu jednoznacznego określenia położenia warstw skalnych w przestrzeni podaje się również kierunek zapadania określony względem stron świata.
====Bieg warstwy====
1. ''Bieg warstwy'' - ślad ([[krzywa|linii]]) przecięcia się [[strop (geologia)|strop]]owej lub [[spąg]]owej powierzchni [[warstwa (geologia)|warstwy]] ([[pokład]]u lub [[żyła (geologia)|żyły]]) z płaszczyzną poziomą, lub też jest to [[prosta]] (linia) pozioma leżąca na powierzchni warstwy.
2. '''Biegiem warstwy''' nazywamy [[azymut]] linii biegu, czyli krawędzi przecięcia się powierzchni strukturalnej (takiej jak [[strop (geologia)|strop]] czy [[spąg]] warstwy) z powierzchnią terenu.
Bieg wyraża się liczbowo, podając jego [[azymut]] (czyli azymut linii, od 0 do 180°, w szczególnych przypadkach do 360°).
====Upad warstwy====
1. ''Upad warstwy'' - kierunek największego spadku warstwy, lub inaczej jest to linia leżąca na powierzchni warstwy wyznaczająca jej maksymalny spadek. Przeciwny kierunek nazywany jest wzniosem.
2. '''Upad warstwy''' to kąt między linią upadu, czyli linią największego spadku powierzchni strukturalnej a płaszczyzną warstwicową.
Upad wyraża się liczbowo, podając kąt między nim a poziomem (od 0°, co oznacza powierzchnię poziomą, do 90°).
===Zapis parametrów warstwy===
W oznaczaniu parametrów biegu i upadu istnieją regionalne różnice. W Polsce najczęściej stosowany jest następujący schemat zapisu
'''BIEG'''/'''UPAD''' '''KIERUNEK ZAPADANIA''' np.
* 75/30S - czyli azymut linii biegu wynosi 75 stopni na zachód od kierunku południowego, kąt nachylenia w dół wynosi 30 stopni.
*'45/85N (czytaj: ''45 przez 85 na N'') azymut linii biegu wynosi 46 stopni na wschód od północy natomiast upad wynosi 85 stopni (ściana biegnie prawie pionowo, w kierunku godziny trzeciej na zegarku)
Na mapach geologicznych bieg i upad oznaczamy zwykle przez kreskę zgodną z kierunkiem linii biegu z dołączoną z jednej ze stron krótką kreseczką pokazującą kierunek zapadania.
[[Kategoria:Górnictwo]]
[[Kategoria:Geologia]]
[[de:Streichen]]
[[en:Strike and dip]]
[[fr:Pendage]]
[[nl:Strekking (geologie)]]
| 