'''Mopsuestia''' (także "Mompsuestia", pierwotnie [[gr.]] ''Mopsos'', w średniowieczu ''Mamissa'', obecnie [[tur.]] ''Missis'') - w starożytności miasto w [[Cylicja|Cylicji]] nad rzeką [[Piramus]]. Obecnie wieś w prowincji [[Adana]] w południowo-wschodniej [[Turcja|Turcji]].
Miasto zostało założone, jak podaje legenda, przez [[Mopsus]]a. Brak pewnych wiadomości o dziejach miasta w starożytności. Wiadomo, że w czasach [[Seleucydzi|Seleucydów]] nosiło nazwę "Seleucja", a pod panowaniem [[Cesarstwo Rzymskierzymskie|Rzymu]] - "Hadriana", później "Decja". Za [[cesarz]]a Konstancjusza zbudowano wielki most przez Piramus, który przetrwał do początków XX wieku. Miasto dzieliło losy całej Cylicji - wraz z nią pozostawało pod władzą Rzymu, a potem [[Cesarstwo bizantyjskie|Bizancjum]]. W Mopsuestii wcześnie pojawiło się [[chrześcijaństwo]] - już w III wieku istniało [[biskupstwo]] [[patriarcha Antiochii|patriarchatu antiocheńskiego]] (początkowo [[sufragania]] [[metropolia|metropolii]] w [[Anazarbus]], od [[879]] arcybiskupstwo), które przetrwało do XIV wieku. Podobnie wcześnie pojawił się [[islam]] - miasto zostało opanowane przez [[Arabowie|Arabów]] już pod koniec VII wieku. Do X wieku Mopsuestia pozostawała arabskim miastem pogranicza, często obleganym przez wojska bizantyjskie. Ostatecznie, po oblężeniach w [[964]] i w [[965]] wojska [[Nikefor Fokas|Nikefora Fokasa]] zdobyły miasto, które zostało włączone do Cesarstwa Bizantyjskiego. Mopsuestia liczyła wtedy około 200 tysięcy mieszkańców. Przez cztery następne stulecia miasto przechodziło z rąk do rąk kolejnych zdobywców - [[krzyżowcy|krzyżowców]] ([[Księstwo Antiochii]] z ks. [[Tankred]]em), Bizantyjczyków i [[Armenia|ormiańskiego]] [[Armenia Mała|Królestwa Małej Armenii]] (w [[1322]] Ormianie ponieśli wielką klęskę pod murami Mopsuestii). W XIV wieku miasto, mocno już wtedy zniszczone przez nieustanne wojny, znalazło się pod władzą [[Turcy|Turków]]. Od tej pory następował systematyczny upadek Mopsuestii, aż stała się wioską z kilkuset mieszkańcami narodowości tureckiej.
Z Mopsuestią byli związani święty Auksencjusz z Mopsuestii (III-IV wiek) i słynny teolog [[Teodor z Mopsuestii]] ([[350]]-[[407]]), którzy byli [[biskup]]ami tego miasta.
