USS Monitor: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
VolkovBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: et:USS Monitor
Roo72 (dyskusja | edycje)
Linia 1:
{{Okręt rozszerzony infobox
|nazwa = USS Monitor
|grafika = [[Grafika:USSMonitor1862.2.ws.jpg|300px|USS Monitor]]
|bandera =
|położenie stępki = [[1861]]
|wodowanie = 30 stycznia 1862
|oddanie do służby = 6 marca 1862
|wycofanie ze służby =
|status okrętu = zatonął 31 grudnia 1862
|stocznia =
|wcześniejsza nazwa =
|następna nazwa =
|wyporność = 987 ton
|długość = 52,4 m
|szerokość = 12,6 m
|zanurzenie = 3,2 m
|napęd = [[maszyna parowa]]<br /> 2 [[kocioł parowy|kotły parowe]]<br /> moc 320 [[Koń mechaniczny|KM]]<br /> 1 [[śruba okrętowa]]
|prędkość = 8 [[węzeł (jednostka prędkości)|węzłów]] (w rzeczywistości mniej)
|zasięg =
|załoga = 59 (wg innych danych 49)
|uzbrojenie =
|wyposażenie lotnicze =
|}}
'''[[Skróty przed nazwami okrętów|USS]] Monitor''' - [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[okręt]] wojenny - pierwszy zbudowanyamerykański (drugi na świecie - po [[HMS Trusty|HMS "Trusty"]]) okręt z uzbrojeniem umieszczonym w obrotowej [[wieża artyleryjska|wieży artyleryjskiej]]. Od jego nazwy pochodzi nazwa całej klasy wywodzących się z jego konstrukcji jednostek - [[monitor (okręt)|monitorów]].
== Historia ==
 
"Monitor" został zaprojektowany przez szwedzkiego konstruktora działającego w USA, [[John Ericsson|Johna Ericssona]]. Został on zamówiony przez marynarkę [[Unia (USA)|Unii (USA)]] 4 października [[1861]], w czasie domowej [[wojna secesyjna|wojny secesyjnej]] w USA, kiedy wynikła potrzeba szybkiego zbudowania okrętu pancernego w celu przeciwstawienia się [[okręt pancerny|okrętowi pancernemu]]
[[Skonfederowane Stany Ameryki|Konfederacji]] [[CSS Virginia]]. "Monitor" był okrętem niepodobnym do wszystkich budowanych przed nim. Charakteryzował się bardzo niskimi burtami, opancerzonymi płytami żelaznymi grubości 127 mm. Jedynie mała powierzchnia burt wystawała nad powierzchnię wody, wobec czego okręt stanowił niewielki cel. Z drugiej strony jednak, miał przez to niewielką [[dzielność morska|dzielność morską]], będąc typowym okrętem przybrzeżnym. Po raz pierwszy na okręcie zastosowano obrotową [[wieża artyleryjska|wieżę artyleryjską]], uzbrojoną w dwa [[działo|działa]] kaliber 279 mm. Wieża była obracana na osi, co wymagało najpierw jej lekkiego uniesienia. Wieża ta była jedynym elementem wystającym ponad płaski pokład, nie licząc małej wieżyczki sterowniczej na [[dziób (statek wodny)|dziobie]] i składanego komina.
Linia 35 ⟶ 34:
Po bitwie, "Monitor" był jeszcze używany do ostrzeliwania konfederackich baterii nadbrzeżnych i fortyfikacji w maju i lipcu 1862. 31 grudnia 1862 "Monitor", holowany w celu blokady [[Karolina Północna|Karoliny Północnej]], zatonął w [[sztorm]]ie u wybrzeża [[Ocean Atlantycki|Atlantyku]] koło przylądka Hatteras. Wraz z nim zginęło 16 marynarzy. W [[1974]] wrak "Monitora" został odnaleziony i niektóre jego części zostały wydobyte.
 
[[Grafika:USSMonitorPlan1862.ws.jpg|thumb|300 px|Plan ]]
[[Grafika:USS Monitor przekroj1.jpg|thumb|300 px300px|Przekrój]]
 
== Dane taktyczno-techniczne ==
* uzbrojenie:
** 2 [[działo odprzodowe|odprzodowe]] [[działo|działa]] gładkolufowe Dahlgrena kaliber 279 mm (11-calowe)
* opancerzenie ([[żelazo|żelazne]]):
** wieża - 203 mm (8")
** burty - 127 mm (5")
** pokład - 25 mm (1")
** wieża dowodzenia - 229 mm (9")
{{commons|USS Monitor}}
 
[[Kategoria{{DEFAULTSORT:Okręty Unii|Monitor]]}}
[[Kategoria:Monitory amerykańskie|Monitor]]
[[Kategoria:Okręty Unii]]
 
[[bg:Монитор (кораб)]]