Unia polsko-szwedzka: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Gryffindor zamienia link do pliku z Sigismund_III_of_Poland.jpg na Martin_Kober_001.jpg. Powód: (incorrectly named) duplicate.
m Image:Polish-Swedish (Vasa) CoA.PNG
Linia 1:
[[Image:Polish-Swedish union 1592-1599.PNG|400px250px|thumb|rightleft|Rzeczpospolita w czasie personalnej unii polsko-szwedzkiej 1592-1599,]]
[[Image:Martin_Kober_001.jpg|166px180px|thumb|right|[[Zygmunt III Waza]], król Polski i król Szwecji w latach 1592-1599]]
[[Image:Polish-Swedish (Vasa) CoA.PNG|180px|thumb|right|Herb Rzeczypospolitej w czasie panowania Zygmunta III]]
[[Grafika:Karl IX.jpg|thumb|right|166px180px|ks. [[Karol IX Waza|Karol Sudermański]], regent królestwa Szwecji]]
'''Unia polsko-szwedzka 1592-1599''' - była [[unia personalna|unią personalną]] pomiędzy [[I Rzeczpospolita|Rzeczpospolitą]] i [[Szwecja|Szwecją]].
 
Linia 7 ⟶ 10:
Uzyskawszy zgodę [[sejm walny|sejmu polskiego]] na wyjazd z Rzeczypospolitej, król udał się [[3 sierpnia]] [[1593]] do Szwecji. Tam jednak musiał stawić czoła [[9 stycznia]] [[1594]] zbuntowanym stanom niższym pod przywództwem kleru [[luteranizm|luterańskiego]] na zjeździe w [[Uppsala|Uppsali]]. Zjazd ten przyjął uchwałę o przeciwstawieniu się szerzeniu [[katolicyzm|katolicyzmu]] w Szwecji. Nie mając innego wyjścia i będąc naglony przez niepewne zachowanie stryja, Zygmunt III podpisał [[19 lutego]] [[1594]] "królewskie zaręczenie", w którym przyrzekał stanom szwedzkim zachować wolność religijną dla wyznania augsburskiego. Na jego mocy katolikom zabroniono publicznego praktykowania swojej religii. Dochodziło wówczas do wielu gorszących ekscesów, gdy świta króla wdawała się w bójki z luteranami.
 
 
[[Image:Martin_Kober_001.jpg|166px|thumb|right|[[Zygmunt III Waza]], król Polski i król Szwecji w latach 1592-1599]]
Po podpisaniu tego aktu został uroczyście, w obecności żony, [[Anna Habsburżanka|Anny Habsburżanki]], koronowany na króla Szwecji w [[Uppsala|katedrze w Uppsali]]. W lipcu [[1594]] opuścił Królestwo i popłynął do [[Gdańsk|Gdańska]].
Na czas swojej nieobecności regencję powierzył Karolowi Sudermańskiemu i senatorom.
Linia 17 ⟶ 20:
Zygmunt wysłał z Polski poselstwo mające na celu przywołanie do porządku niesfornego regenta. Ten zobowiązał się złożyć regencję na riksdagu w [[Arboga]]. Był to tylko udany manewr, gdyż regent uzyskał zatwierdzenie swojej władzy i zaczął podburzać chłopów. Stronnicy polscy padli wówczas ofiarami prześladowań.
 
[[Grafika:Karl IX.jpg|thumb|right|166px|ks. [[Karol IX Waza|Karol Sudermański]], regent królestwa Szwecji]]
W [[1598]] sejm pozwolił Zygmuntowi III na wyprawę w celu spacyfikowania swojego drugiego królestwa. Na zajętych statkach holenderskich i angielskich przeprawił się korpus interwencyjny. Złożony był głównie z wojsk najemnych niemieckich i węgierskich, wspartych polskimi armatami.