6 Armia (II RP): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m lit.
ToAr (dyskusja | edycje)
m Ujednoznacznienie linku z Lipowiec na Łypowiec (obwód winnicki) przy pomocy Popups, WP:SK
Linia 1:
{{disambigR|6 Armii okresu II RP|[[6 Armia]] - stronę ujednoznaczniającą}}
{{Jednostka wojskowa infobox|
| nazwa = 6 Armia|
| grafika = [[Grafika:Stanislaw Haller.jpg|150px]]|
| opis = Jeden z dowódców armii - [[Stanisław Haller]]|
| panstwo = {{Flaga|POL}} [[II Rzeczpospolita Polska]]<br />[[Grafika:Flag of Ukrainian People's Republic.svg|20px]] [[Ukraińska Republika Ludowa]]|
| sformowanie = [[7 marca]] [[1920]]|
| rozformowanie = [[1 czerwca]] [[1921]]|
| wyrozniajaca =|
| patron =|
| swieto =|
| sztandar =|
| kontynuacja =|
| pierwszy = gen. [[Wacław Iwaszkiewicz-Rudoszański]]|
| obecny =|
| ostatni = gen. [[Stanisław Haller]]|
| dzialania = [[wojna polsko-bolszewicka]]<br />([[wyprawa kijowska (1920)|wyprawa kijowska]], [[bitwa warszawska 1920|bitwa warszawska]])|
| rodzaj sił zbrojnych = [[Wojska lądowe]]|
| rodzaj wojsk =|
| numer =|
| podporzadkowanie = [[Naczelne Dowództwo Wojska Polskiego (1919)|NDWP]] (1920, 1920-1921)<br />[[Front Środkowy (1920)|Front Ukraiński/gen. Rydza-Śmigłego/Południowo-Wschodni]] (1920)<br />[[Front Południowy (1920)|Front Południowy]] (1920)|
| sklad = [[6 Armia#Dowództwo i skład|patrz niżej]]|
| dyslokacja =|
| kolor =|
}}
[[Grafika:PBW June 1920.png|250px|thumb|Front po wyprawie kijowskiej]]
Linia 36:
W dniach [[28 kwietnia|28]]-[[30 kwietnia]] wojska polskie podjęły kolejne natarcie. 6. armia przesunęła się na odcinek Gniewań nad [[Boh]]em-Murafa nad Murafą, oraz obsadziły dolny nurt tej rzeki po ujście do [[Dniestr]]u (gdzie znajdowały się zaprzyjaźnione wojska rumuńskie). Wówczas 14. armia skupiła się w rejonie odcinka [[Boh]]-[[Dniestr]]. Ponadto wojska radzieckie w rejonie Kijowa (12 Armia) zdecydowały o wycofaniu się z miasta, a resztki 47 i 58 DS i 17 DK, znajdujące się w [[Biała Cerkiew|Białej Cerkwi]] przekazano Uborewiczowi.
 
Na początku maja na froncie polsko-bolszewickim ponował zastój. Dopiero w nocy z [[5 maja|5]] na [[6 maja]] rozpoczęło się natarcie na [[Kijów]], zakończone [[7 maja]] wkroczeniem bez walki do miasta. Wówczas [[2 Armia (II RP)|2.]] i 6. armia zaczęły zbierać siły do uderzeń zaczepnych na południowym odcinku frontu, dokąd przybywały pierwsze oddziały [[1 Armia Konna|1 Armii Konnej]] [[Siemion Budionny|Budionnego]]. Ostatecznie jednak do końca maja trwał względny spokój, a pozycje 6 Armii przebiegały wzdłuż linii [[Jaruga]]-[[Bracław]]-[[Łypowiec (obwód winnicki)|Lipowiec]].
 
=== Obrona i odwrót ===
[[27 maja]] inicjatywę przejęła [[Armia Czerwona]], atakując polskie pozycje wokół Kijowa i okolic na południe od niego. Dokonało się to w chwili niekorzystnej dla Polaków, gdyż [[25 maja]] zreorganizowano wojska na ukraińskim teatrze działań, rozwiązując 2 Armię, jej jednostki przekazano 3. i 6. armii, które włączono w skład [[Front Środkowy (1920)|Frontu Ukraińskiego]]. To właśnie na styku tych formacji, na linii [[Łypowiec (obwód winnicki)|Lipowiec]]-[[Samhorodek]] obsadzonej 13 DP spadło uderzenie 6. dywizji Armii Konnej. Doprowadziło to do ciężkich i zażartych pięciodniowych walk, w których ostatecznie uczestniczyły: 13 DP i 1 DJ, wzmocnione kilkoma batalionami z odwodów Frontu Ukraińskiego oraz cała armia Budionnego (4, 6, 11 i 14 DK). Mimo początkowych klęsk (doszczętne wybicie [[28 maja]] dwóch batalionów) ostatecznie wojska polskie osiągnęły sukces, okupiony jednak zużyciem odwodów.
[[Grafika:Semyon Budyonny.jpg|thumb|left|150px|[[Siemion Budionny]]]]
[[5 czerwca]] Konarmia zaatakowała ponownie, tym razem zmieniając taktykę - tym razem miała dokonywać pozorowanych ataków oraz koncentrować siły w określonych punkcie. Takim był Samhorodek, będący na styku dwóch armii. W wyniku tego 1 AK dostała się na tyły polskie, zagrażając całemu Frontowi Ukraińskiemu. Mimo zagrożenia, formacja Iwaszkiewicza odniosła sukces w walce z 14 A pod [[Hajsno|Hajsnem]], odtwarzając tym samym linię frontu. Nie zmniejszyło to zagrożenia, tym samym polskie jednostki rozpoczęły odwrót. W jego wyniku 6 Armia utraciła [[Winnica (miasto)|Winnicę]] i [[Murafa|Murafę]] oraz toczyła walki pod [[Żmerynka|Żmerynką]].
Linia 49:
Od tej pory głównym zadaniem 6 Armii była obrona Zbrucza (większość sił) i [[Ikwa|Ikwy]] (18. DP). [[12 lipca]] wojska Frontu Południowo-Zachodniego ponownie zaatakowały: 14 A na Zbrucz, a 11 DK na [[Dubno]], utracone [[13 lipca]] po kontrataku dywizji Krajowskiego. Zmusiło do Budionnego do użycia większości sił swojej armii, przez co walki pod [[Brody (Ukraina)|Brodami]] i [[Podwołoczyska]]mi trwały do [[23 lipca]] i zakończyły się odwrotem wojsk polskich na [[Tarnopol]]. Brody utracono [[27 lipca]], kiedy to na pozycje 18 DP uderzyła cała Armia Konna. Doprowadziło to do utraty łączności przez dywizję i jej faktycznego przejścia w skład 2 A.
 
=== Kontrofensywa ===
[[Grafika:PBW August 1920.png|250px|left|thumb|Front przed bitwą warszawską]]
W związku z nowymi dyrektywami 6 Armia miała podlegać [[Front Południowy (1920)|Frontowi Południowemu]] i swoimi siłami wiązać Konarmię, by ta nie wspomogła Tuchaczewskiego w ''pochodzie za Wisłę''. Lecz dowództwo Frontu Południowo-Zachodniego miało inne plany - formacjami Budionnego zdobyć [[Lwów]] i przerzucić je do walki z [[Piotr Wrangel|Wranglem]] na [[Krym]]ie. W tym celu [[19 sierpnia]] Armia Konna ruszyła na miasto, skąd po ciężkich walkach (jak np. [[bitwa pod Zadwórzem]]) wycofała się [[20 sierpnia]] i po naleganiach Tuchaczewskiego skierowała się na Lubelszczyznę.
Linia 59:
== Dowództwo i skład ==
* dowódcy
** gen. [[Wacław Iwaszkiewicz-Rudoszański]] (marzec - sierpień 1920)
** gen. [[Władysław Jędrzejewski (generał)|Władysław Jędrzejewski]] (sierpień 1920)
** gen. [[Robert Franciszek Walenty Lamezan de Salins]] (sierpień - wrzesień 1920)
** gen. [[Stanisław Haller]] (wrzesień - październik 1920)
* [[szef sztabu]]
** płk SG [[Julian Stachiewicz]] (14 września 1920 - 15 maja 1921)
* skład
** [[1 Dywizja Jazdy]] (od [[6 sierpnia]])
Linia 77:
** [[III Grupa Lotnicza|III Dywizjon Lotniczy]]
 
== Bibliografia ==
* [[Norman Davies|Davies N.]] ''Orzeł Biały, Czerwona Gwiazda. Wojna polsko-bolszewicka 1919-1920'', Wydawnictwo Znak 2006, ISBN 83-240-0749-0.
* [[Tadeusz Wawrzyński|Wawrzyński T.]], ''Dowództwa armii 1920-1922'' - [[biuletyn]] [[Archiwum Wojskowe|Centralnego Archiwum Wojskowego]] nr. 22 ([[1999]]).
Linia 85:
{{WP}}
{{OdeB}}
 
{{DEFAULTSORT:06 Armia (II RP)}}
[[Kategoria:Armie II RP|06 Armia (II RP)]]
[[Kategoria:Wojna polsko-bolszewicka|06 Armia (II RP)]]