Hala Kasprowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne
ToSter (dyskusja | edycje)
WP:SK, lit.
Linia 1:
[[Grafika:Dolina Sucha Kasprowa.jpg |250px|thumb|Tereny dawnej Hali Kasprowej]]
'''Hala Kasprowa''' – dawna [[hala (botanika)|hala pasterska]] znajdująca się na [[Dolina Kasprowa|Dolinie Kasprowej]] w [[Tatry|Tatrach]]. Jej nazwa pochodzi od Kaspra - imienia lub przezwiska jej właściciela. Imię to na Podhalu notowane jest w dokumentach już w XVII wieku. Od początku XVIII w. wypasali tutaj swoje owce i bydło mieszkańcy [[Zakopane]]go, w XX w. również górale z [[Ząb (województwo małopolskie)|Zębu]].
 
Hala dzieliła się na Niżnią i Wyżnią Kasprową Halę. Niżnia obejmowała dolną część Doliny Kasprowej i [[Kasprowa Polana|Kasprową Polanę]]; stał na niej szałas. Hala Wyżnia obejmowała górną część doliny: [[Stare Szałasiska]] i [[Dolina Sucha Kasprowa|Dolinę Suchą Kasprową]]. W 1960 powierzchnia całkowita obu hal wynosiła 204, 73 ha, w tym 31,38 ha stanowiło własność [[Tatrzański Park Narodowy|TPN]] i [[Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze|PTTK]], 173,35 ha stanowiło prywatną własność górali. Pastwiska zajmowały 4 ha ogólnej powierzchni hal, [[halizna|halizny]] 47,5 ha, lasy 36,5 ha, kosodrzewina 40,0 ha, nieużytki 76,73 ha. Górale korzystali ponadto z dodatkowej powierzchni 121,52 ha [[serwitut]]ów w lasach państwowych. Łączny wypas w przeliczeniu na owce wynosił tylko 103 sztuki.
 
Mimo dość dużej powierzchni hala miała dla [[pasterstwo w Karpatach|pasterstwa]] znikomą wartość użytkową, dużą jej część stanowią bowiem skalne rumowiska i kosodrzewina. Właściwy użytek tworzyła tylko Kasprowa Polana. Wypas czynił zaś szkody przyrodzie. Występują tutaj [[sosna limba|limby]] i mają swoje ostoje świstaki, kozice i ryś. W latach 1961-64 obszary hali zostały przez [[Skarb Państwa]] od górali wykupione lub wywłaszczone. Wypas został całkowicie zniesiony. Nazwa Hala Kasprowa ma już tylko historyczne znaczenie.
 
{{seealso|Hale tatrzańskie}}
Linia 10:
==== Bibliografia ====
{{Bibliografia start}}
# {{cytujCytuj książkę |imię=Zofia |nazwisko= Radwańska-Paryska |imię2=Witold Henryk |nazwisko2= Paryski|tytuł= Wielka Encyklopedia Tatrzańska|miejsce=Poronin|wydawca= Wyd. Górskie|miejsce= |rok=2004 |isbn = 83-7104-009-1 }}
# {{cytujCytuj książkę |nazwisko=Szafer |imię=Władysław |autor link=Władysław Szafer |tytuł=Tatrzański Park Narodowy |rok=1962 |wydawca= Zakład Ochrony Przyrody PAN }}
# {{cytujCytuj książkę|tytuł=Tatry Zachodnie. Mapa turystyczna 1: 20 000|miejsce=Warszawa |rok=2005/06|wydawca= Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych |isbn= 83-7329-645-X}}
{{Bibliografia stop}}