Zamarła Turnia: Różnice pomiędzy wersjami

'''Zamarła Turnia''' (2179 m [[N.p.m.|m n.p.m.]]) – dwuwierzchołkowy szczyt w bocznej grani [[Tatry|Tatr]], przez którego górną część północnej ściany, omijając sam wierzchołek, przechodzi szlak [[Orla Perć|Orlej Perci]]. Zamarła Turnia położona jest pomiędzy [[Mały Kozi Wierch|Małym Kozim Wierchem]] (rozdziela je [[Zmarzła Przełęcz]]) oraz [[Kozie Czuby|Kozimi Czubami]] (rozdziela je [[Kozia Przełęcz]]).

Słynna Południowapołudniowa [[ściana (wspinaczkagóry)|ściana]] Zamarłej Turni opada w kierunku [[Pusta Dolinka|Pustej Dolinki]] (w [[Dolina Pięciu Stawów Polskich|Dolinie Pięciu Stawów Polskich]]) gładkimi ścianami – krzesanicami (różnica poziomów wynosi ok. 140 m), uchodzącymi długo za niemożliwe do przejścia.

** latem – [[Henryk Bednarski (taternik)|Henryk Bednarski]], [[Józef Lesiecki]], [[Leon Loria]], [[Stanisław Zdyb]] [[23 lipca]] [[1910]] r.

Przy próbach powtórzenia drogi na ścianie południowej zginęło wielu [[taternik]]ów, m.in. [[Stanisław Bronikowski]] w [[1917]], [[plastyk]] [[Mieczysław Szczuka]] w [[1927]], siostry [[Marzena Skotnicówna|Marzena]] i [[Lida Skotnicówna|Lida Skotnicówny]] [[6 października]] [[1929]] (podczas próby pierwszego kobiecego przejścia drogi). Obecnie na ścianie wytyczonych jest kilkadziesiąt dróg i ich wariantów o różnej skali trudności. Najczęściej, zwłaszcza przez początkujących [[taternictwo|taterników]], powtarzana jest droga Zacięciem Wrześniaków w lewej części ściany. Droga pierwszych zdobywców (klasyczna) z [[1910]] r. ze względu na kruszyznę jest coraz rzadziej przechodzona.

Słynne są dwa przejścia południowej ściany bez [[Asekuracjaasekuracja (wspinaczka)|asekuracji]], których dokonał [[Jerzy Leporowski]].

Nazwa Zamarłej Turni została wymyślona przez poetę [[Franciszek Henryk Nowicki|Franciszka Henryka Nowickiego]]. Wypadkom na jej ścianach swoje wiersze poświęcili [[Julian Przyboś]] i [[Jalu Kurek]]. O wspinaczkach na tej ścianie nakręcono też dwa filmy (w [[1934]] i [[1962]] pt. ''[[Zamarła Turnia (film)|Zamarła Turnia]]'' wg scenariusza [[Jan Długosz (taternik)|Jana Długosza]] z udziałem znanych polskich [[taternictwo|taterników]]).

# {{cytujCytuj książkę |imię=Zofia |nazwisko= Radwańska-Paryska |imię2=Witold Henryk |nazwisko2= Paryski|tytuł= Wielka Encyklopedia Tatrzańska|miejsce=Poronin|wydawca= Wyd. Górskie|miejsce= |rok=2004 |isbn = 83-7104-009-1 }}