Henryk I jaworski: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Thijs!bot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: nl:Hendrik I van Jauer
Bonio (dyskusja | edycje)
poprawa linków
Linia 5:
Od [[1307]] r. w związku z osiągnięciem wieku uznawanego za sprawny przez starszego brata [[Bernard Świdnicki|Bernarda]] Henryk stał się jego formalnym współrządcą. Na własną dzielnicę – [[Jawor (miasto)|Jawor]] z okręgiem czekał do [[1312]] r.
 
Henryk I wzorem ojca i brata Bernarda samodzielne rządy starał się prowadzić tak, by nie popaść w zależność lenną któregoś z potężnych sąsiadów. W tym celu Henryk związał się z opozycją [[Luksemburgowie|antyluksemburską]] tj. z wdową po [[Wacław II Czeski|Wacławie II]], córką króla polskiego [[Przemysł II|Przemysła II]], królową czeską i polską [[Ryksa Elżbieta (królowa czeska i polska)|Ryksą Elżbietą]] i potężnym magnatem (jej kochankiem) Henrykiem z Lipy. W [[1316]] Ryksa Elżbieta, wbrew woli króla [[Czechy|czeskiego]] [[Jan Luksemburski|Jana Luksemburskiego]], wydała swoją jedyną córkę [[Agmieszka Przemyślidka (ur. 1305)|Agnieszkę]] za mąż za księcia jaworskiego, co uczyniło z Henryka potencjalnego konkurenta króla Jana do korony czeskiej. Wkrótce po tym wydarzeniu wojska Piastowicza zajęły za zgodą Ryksy Elżbiety jej [[oprawa wdowia|oprawę wdowią]] z Hradcem na czele, skąd organizował wyprawy wspierające buntowników przeciwko królowi czeskiemu.
 
Do porozumienia z Janem Luksemburskim doszło dwa lata później, dzięki mediacji króla rzymskiego [[Ludwik IV Bawarski|Ludwika Bawarskiego]] – Ryksa Elżbieta zdecydowała się wtedy sprzedać swoje uposażenie Luksemburgowi.
Linia 17:
Po [[1329]] r. przy księciu jaworskim pozostała część dzielnicy łużyckiej z [[Lubań (województwo dolnośląskie)|Lubaniem]], [[Żytawa|Żytawą]] i [[Przewóz|Przewozem]]. Miejscowości te Henryk zatrzymał do [[1337]] r., kiedy to na mocy układu zawartego [[4 stycznia]] we [[Wrocław]]iu wymienił je na możliwość dożywotniego władania w księstwie [[Głogów|głogowskim]]. Dzięki temu porozumieniu Henryk stał się też niezależnym sprzymierzeńcem korony czeskiej, co uczyniło z niego najpotężniejszego księcia [[Piastowie|piastowskiego]] na [[Śląsk|Śląsku]]. Współpraca z Luksemburgami zaowocowała jeszcze w [[1337]] otrzymaniem w zastaw [[Kąty Wrocławskie|Kątów Wrocławskich]].
 
Małżeństwo Henryka z Agnieszką[[Agmieszka CzeskąPrzemyślidka (ur. 1305)|Agnieszką]] (zmarłą zapewne w [[1336]] r.) okazało się bezdzietne. Ślub zawarty został formalnie w [[1316]] r., choć konieczną z powodu bliskiego pokrewieństwa między małżonkami ([[stopień pokrewieństwa|w czwartym stopniu]]) zgodę papieską uzyskano dopiero siedem lat później. Nie mając następców Henryk zawarł formalny [[układ o przeżycie]] ze znacznie młodszym bratankiem [[Bolko II Mały|Bolkiem II]], co umożliwiło krewnemu kontynuację tradycji polityki niezależnej względem Czech.
 
Henryk I Jaworski zmarł pomiędzy [[6 marca]] a [[15 maja]] [[1346]] r. i został pochowany w kościele [[cystersi|cysterskim]] w [[Krzeszów (województwo dolnośląskie)|Krzeszowie]]. Według innego poglądu zachowana w ratuszu w [[Lwówek Śląski|Lwówku Śląskim]] płyta z wierzchnia z nagrobka tumbowego (tzw. rycerz i zakonnica) pochodzi z nagrobka Henryka i jego żony. Wcześniej znajdowała się ona w kościele franciszkanów w Lwówku.