Chemiosmoza: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pisum (dyskusja | edycje)
m drobne merytoryczne
Pisum (dyskusja | edycje)
WP:SK, drobne merytoryczne
Linia 1:
'''Chemiosmoza''' – proces polegający na przemieszczaniu [[jon wodorowy|protonów]] przez [[błona komórkowa|błony białkowo-lipidowe]] z wytworzeniem [[Adenozynotrifosforan|ATP]]. Pojęcie to wprowadził [[Peter D. Mitchell]] tłumacząc powstawanie ATP w [[mitochondrium|mitochondriach]], polegający na zamianie energii zgromadzonej w postaci gradientu elektrochemicznego na energię wiązań ATP. W toku dalszych badań wykazano, że ATP wytwarzane jest przez [[syntaza ATP|syntazę ATP]] wykorzystującą energię gradientu elektrochemicznego<ref>{{Cytuj pismo | autor=Kagawa Y., Racker E | tytuł=Partial resolution of the enzymes catalyzing oxidative phosphorylation. IX. Reconstruction of oligomycin-sensitive adenosine triphosphatase. | rok=1966 | czasopismo=The Journal of biological chemistry | doi= | wydanie=241 | numer=10 | miesiąc=maj | pmid= 4223641 | strony=2467–74}}</ref>.
'''Chemiosmoza''' - proces biochemiczny odbywający się w [[mitochondrium|mitochondriach]], chloroplastach i niektórych bakteriach, w wyniku którego różnica stężeń jonów wodorowych ([[proton|protonów]] H<sup>+</sup>) poprzez [[błona komórkowa|błonę komórkową]] powoduje wytwarzanie wysokoenergetycznego związku [[Adenozynotrifosforan|ATP]]{{fakt}}.
 
W procesie chemiosmozy [[gradient stężeń roztworów|gradient stężenia]] protonów stanowi źródło energii dla tworzenia ATP. Energia zgromadzona w postaci gradientu elektrochemicznego służy do syntezy ATP w procesie [[fosforylacja oksydacyjna|fosforylacji oksydacyjnej]].
 
== Model chemiosmotyczny ==
Model chemiosmotyczny tłumaczy syntezę ATP związaną z transportem [[elektron]]ów. W [[1961]] r. [[Peter D. Mitchell]] zaproponował model chemiosmotyczny oparty na wynikach badań przeprowadzonych na bakteriach. W [[1978]] otrzymał za tę pracę [[Nagroda Nobla|Nagrodę Nobla]]. Mitchell zaproponował, że transport elektronów i [[fosforylacja oksydacyjna]] (synteza ATP) są powiązane z sobą przez gradient protonów w poprzek wewnętrznej błony mitochondrium. Zgodnie z modelem chemiosmotycznym stopniowy przepływ elektronów z [[Dinukleotyd nikotynamidoadeninowy|NADH]] lub [[Dinukleotyd flawinoadeninowy|FADH<sub>2</sub>]] przez układ przenośników elektronów na tlen powoduje uwalnianie energii. Jest ona wykorzystywana do przepompowania protonów przez wewnętrzną błonę mitochondrium do przestrzeni między błoną wewnętrzną a zewnętrznąmiędzybłonowej.
 
Protony są przepompowywaneprzenoszone wprzez poprzekwewnętrzną wewnętrznejbłonę błony mitochondrialnejmitochondrialną przy udziale trzech kompleksów przenośników elektronów, które uczestniczą w poszczególnych etapach transportu elektronów. Różnica w stężeniu protonów (H<sup>+</sup>) między matriks mitochondrium a przestrzenią miedzybłonową stanowi energię potencjalną (podobnie jak woda spiętrzona w zaporze).
 
Wewnętrzna błona mitochondrium jest nieprzepuszczalna dla protonów, które mogą powrócić do matriks jedynie przez specjalne kanały znajdujące się w błonie wewnętrznej. Kanały te utworzone są przez cząsteczki enzymu – [[syntaza ATP|syntetazy ATP]]. Syntetaza ATP tworzy kompleksy zwane zespołami oddechowymi, występujące na wewnętrznej powierzchni błony mitochondrium. W miarę przesuwania się protonów zgodnie z gradientem energetycznym (tzn. poprzez kanały syntetazy ATP na drugą stronę wewnętrznej błony mitochondrioum) uwalnia się energia, którą syntetaza ATP wykorzystuje do tworzenia ATP.
 
== Zobacz też ==
* [[Łańcuch oddechowy]]
* [[Fosforylacja oksydacyjna]]
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==