Jurij Romanienko: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Loty załogowe: poprawa linków
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Aleksandr Aleksandrow na Aleksandr Pawłowicz Aleksandrow, poprawa linków, WP:SK
Linia 1:
'''Jurij Wiktorowicz Romanienko''' [[język rosyjski|ros.]] Юрий Викторович Романенко (ur. [[1 sierpnia]] [[1944]] w osadzie Kołtubanowskij, [[obwód orenburski]] w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]), [[pułkownik]] lotnictwa, radziecki [[astronauta|kosmonauta]].
 
== Wykształcenie i służba wojskowa ==
 
* [[1961]]–[[1962]] – ukończył szkołę średnią w [[Kaliningrad]]zie. Później był m.in. ślusarzem w jednej z fabryk.
* [[1966]]–[[1970]] – został absolwentem Wyższej Wojskowej Szkoły Lotniczej w [[Czernihów|Czernihowie]]. Przez następne cztery lata był instruktorem w 702 szkolnym pułku lotniczym.
Linia 9 ⟶ 8:
== Kariera kosmonauty i służba w Centrum Przygotowań Kosmonautów ==
 
* [[1970]] – [[27 kwietnia]] został przyjęty do oddziału radzieckich kosmonautów. Razem z nim w grupie znalazło się jeszcze ośmiu innych pilotów wojskowych.
* [[1972]] – zakończył podstawowe przeszkolenie, po którym został skierowany do programu [[Spiral]]. Z końcem roku przeniesiono go do programu [[Sojuz-Apollo|ASTP]].
* [[1973]]-[[1975]] – w maju [[1973]] został dowódcą jednej z załóg dublerów przygotowywanych w ramach wspomnianego projektu. Inżynierem pokładowym w tej załodze był [[Aleksandr Iwanczenkow]]. Po raz pierwszy w historii radzieckich lotów załogowych zostały wówczas opublikowane składy wszystkich 4 załóg przygotowywanych do tej misji, w tym nazwiska kosmonautów, którzy jeszcze nigdy nie byli w kosmosie. W grudniu [[1974]] podczas startu [[Sojuz 16|Sojuza 16]] dowodził drugą załoga dublerów. Również podczas startu do wspólnego radziecko-amerykańskiego lotu załogowego załoga Romanienki była jedną z załóg rezerwowych. Jesienią [[1975]] Romanienko i Iwanczenkow rozpoczęli przygotowania do lotu na pokład stacji orbitalnej [[Program Salut|Salut]].
* [[1976]]–[[1979]] - w październiku [[1977]], podczas startu [[Sojuz 25|Sojuza 25]] do pierwszej długotrwałej załogowej wyprawy, obaj byli w załodze rezerwowej. Kosmonautom z Sojuza 25 nie udało się prawidłowo połączyć ze stacja orbitalną [[Salut 6]] i musieli przedwcześnie powrócić na Ziemię. Niepowodzenie to spowodowało, że podjęto decyzję o przeformowaniu załóg, które już wcześniej trenowały do planowanych misji. Postanowiono, że w każdej załodze musi być kosmonauta, który już przebywał w kosmosie. W ten sposób Jurij Romanienko oraz jego nowy inżynier pokładowy – [[Gieorgij Grieczko]] jesienią [[1977]] rozpoczęli szkolenie w załodze podstawowej pierwszej stałej ekspedycji na Saluta 6. [[10 grudnia]] [[1977]] bez przeszkód wystartowali w kosmos na pokładzie [[Sojuz 26|Sojuza 26]]. Na pokładzie Saluta 6 przebywali do [[16 marca]] [[1978]]. Pod koniec [[1978]] został wyznaczony do załogi rezerwowej [[Sojuz 33|Sojuza 33]] – misji radziecko-bułgarskiej realizowanej w ramach programu [[Interkosmos]] (lot ten doszedł do skutku w kwietniu [[1979]]). Jego partnerem był bułgarski kosmonauta [[Aleksandr Panajotow Aleksandrow|Aleksandr Aleksandrow]].
* [[1980]] – we wrześniu na pokładzie statku kosmicznego [[Sojuz 38]] Romanienko uczestniczył w swoim drugim locie kosmicznym. Był to również lot w ramach programu [[Interkosmos]]. Na orbicie towarzyszył mu kubański kosmonauta [[Arnaldo Tamayo Méndez]].
Linia 20 ⟶ 18:
 
== Po opuszczeniu oddziału kosmonautów ==
 
Po opuszczeniu korpusu kosmonautów pracował w zamkniętej spółce akcyjnej „Grupa Stilteks”.
 
== Loty załogowe ==
 
* „[[Sojuz 26]]”
 
Linia 33 ⟶ 29:
* ”[[Sojuz TM-2]]”
 
Trzeci i zarazem najdłuższy lot Jurij Romanienko rozpoczął [[5 lutego]] [[1987]]. Razem z inżynierem pokładowym [[Aleksandr Ławiejkin|Aleksandrem Ławiejkinem]] krótko przed startem zastąpili załogę, która była pierwotnie wyznaczona do tego lotu . Po dwóch dniach od startu kosmonauci przycumowali [[Sojuz TM-2|Sojuza TM-2]] do stacji orbitalnej [[Mir (stacja orbitalna)|Mir]]. Byli drugą stałą załogą jaka pracowała na jej pokładzie. W kwietniu [[1987]] do zespołu orbitalnego przyłączono astrofizyczny moduł Kwant. [[11 kwietnia]] Romanienko i Ławiejkin przez blisko 4 godziny pracowali poza stacją. W tym czasie usunęli przedmiot jaki znalazł się pomiędzy Mirem a nowym modułem. Dzięki tej operacji mogło dojść do hermetycznego połączenie obu obiektów i rozbudowy kompleksu orbitalnego. Później obaj jeszcze dwukrotnie wychodzili w otwarty kosmos. [[12 czerwca]] na blisko 2 godziny i [[16 czerwca]] na ponad 3 godziny. W lipcu [[1987]] dotarła do nich radziecko-syryjska załoga: [[Aleksandr Wiktorenko]], [[Aleksandr Pawłowicz Aleksandrow|Aleksandr Aleksandrow]] i obywatel [[Syria|Syrii]] [[Muhammed Fares]]. Po wykonaniu programu lotu na Ziemię oprócz Wiktorenki i Farisa powrócił również [[Aleksandr Ławiejkin]], u którego wykryto nieprawidłowości w pracy serca. Na stacji do końca misji pozostał natomiast [[Aleksandr Pawłowicz Aleksandrow|Aleksandr Aleksandrow]]. Pod koniec grudnia do stacji na pokładzie [[Sojuz TM-4|Sojuza TM-4]] przybyli zmiennicy: [[Władimir Titow]] i [[Musa Manarow]]. Towarzyszył im [[Anatolij Lewczenko]] – kosmonauta przygotowujacy się wtedy do lotów na radzieckim wahadłowcu typu [[Buran (wahadłowiec)|Buran]]. [[29 grudnia]] [[1987]] Romanienko, Aleksandrow i Lewczenko powrócili na Ziemię. Ponad 326 dni spędzonych przez Romanienkę na orbicie było rekordem, który poprawiła rok później ekipa [[Sojuz TM-4|Sojuza TM-4]].
 
== Nagrody i odznaczenia ==
 
* dwukrotnie tytuł [[Bohater Związku Radzieckiego|Bohatera Związku Radzieckiego]] i medal „[[Złota Gwiazda|Złotej Gwiazdy]]” ([[1978]] i [[1980]]),
* trzykrotnie [[Order Lenina]] ([[1978]], [[1980]] i [[1987]]),
Linia 47 ⟶ 42:
* order Playa Giron ([[Kuba]], [[1980]]),
* medal 30-lecia Sił Powietrznych [[Kuba|Kuby]] ([[1986]]),
* Złoty Medal [[Rosyjska Akademia Nauk ZSRR|Akademii Nauk ZSRR]] im. [[Konstantin Ciołkowski|K. E. Ciołkowskiego]].
* dwukrotnie złoty medal im. [[Jurij Gagarin|J. A. Gagarina]] przyznany przez [[Międzynarodowa Federacja Lotnicza|FAI]],
* dwa medale De la Vaulx przyznane przez [[FAI]].
 
== Wykaz lotów ==
Linia 92 ⟶ 87:
 
== Zobacz też ==
 
* [[Alfabetyczna lista astronautów i kosmonautów]]
* [[Grupy i oddziały astronautów]]
 
== ZobaczLinki w siecizewnętrzne ==
* [http://www.spacefacts.de/bios/cosmonauts/english/romanenko_yuri.htm spacefacts.de] {{lang|en}}
 
* [http://www.spacefacts.de/bios/cosmonauts/english/romanenko_yuri.htm spacefacts.de] {{lang|en}}
{{DEFAULTSORT:Romanienko,Jurij}}
[[Kategoria:Bohaterowie Związku Radzieckiego]]
[[Kategoria:Rosyjscy i radzieccy kosmonauci]]
[[Kategoria:Urodzeni w 1944]]
[[Kategoria:Bohaterowie Związku Radzieckiego]]
 
[[bg:Юрий Романенко]]