Hans von Held

Hans Heinrich Ludwig von Held (ur. 15 listopada 1764r. w Uraz (niem. Auras) gmina Oborniki Śląskie; zm. 30 maja 1842r. w Berlinie) był funkcjonariuszem celnym i starszym poborcą akcyzy w Prusach, publicystą i poetą.

Biografia

Hans von Held, syn pruskiego oficera, uczęszczał do elitarnej szkoły dla chłopców Pädagogium w Sulechowie (niem. Züllichau), studiował od 1784r. prawo i naukę o państwie na uniwersytecie we Frankfurcie (Oder), następnie w Halle (Saale), a studia ukończył na uniwersytecie Academia Julia w Helmstedt. Musiał zmieniać miejsce studiów, ponieważ z wielkim zapałem i uwielbieniem dla wzniosłych i szlachetnych idei angażował się w działalność tajnego, wówczas rozkwitającego związku Konstantistenorden. Po ukończeniu studiów w 1788r. wstąpił do służby państwowej i został obsadzony jako sekretarz w Dyrekcji Akcyzy i Ceł w Głogowie, gdzie należał do tajnego związku Dobroczyńców (niem. Evergentebund), w którym brali udział również Ignaz Aurelius Feßler i Joseph von Zerboni di Sposetti.

Po II rozbiorze Polski Prusy uzyskały nowe terytoria, a w 1793r. Hans Held został przeniesiony do Poznania na wyższe stanowisko z tytułem radca celny. Jako urzędnik finansowy miał wgląd w jaki sposób majątki ziemskie przejęte przez władze Prus są przekazywane spekulantom, a również jak wyżsi urzędnmicy państwowi uzyskiwali korzyści majątkowe związane z podejmowanymi decyzjami urzędowymi. Held przejęty ideami okres burzy i naporu Sturm und Drang, a jednocześnie jako sumienny pruski urzędnik państwowy podejmował z entuzjazmem działania nie bacząc, czy jest do nich uprawniony i nie oglądając sie na skutki swych publikacji, jak również krytycznych utworów poetycznych, z powodu których został karnie przeniesiony do Brandenburga, co znacznie pogorszyło jego sytuację finansową.

W 1800r. Held postanowił wydać wszelkie materiały obciążające znienawidzonych przez niego dygnitarzy w formie anonimowej ksiązki z data 1801r. pod tytułem Prawdziwi jakobini w państwie pruskim ... (niem. Die wahren Jacobiner im preußischen Staate oder actenmäßige Darstellung der bösen Ränke und betrügerischen Dienstführung zweyer preußischer Staatsminister), w której zarzucał ministrom pruskim oszustwa w czynnościach urzędowych. Książka znana jako Czarna księga (niem. Das schwarze Buch), 256 stronicowa, wywołała skandal. Skutki dla Helda były opłakane, szybko wyśledzono, że to on był autorem osławionej książki, został uwięziony, osądzony i skazany na wydalenie ze służby państwowej oraz 18 miesięcy więzienia, spowodu obrażenia dwoch ministrów pruskich.

Po wyjściu z więzienia Held utrzymywał się przez wiele lat z pomocy przyjaciół i krewnych, oraz jako okazjonalny poeta. Ostatecznie w 1812r. otrzymał stanowisko urzędnika państwowego jako poborca akcyzy solnej w Berlinie, którą to funkcję pełnił przez 30 lat, aż do śmierci. Gdy miał 78 lat okazało się, że z powierzonej mu kasy państwowej jego podwładny skradł 3.000 talarów, ponieważ nie był w stanie pokryć tak poważnej kwoty, się zastrzelił.

Bibliografia

• Karl August Varnhagen von Ense: Hans von Held. Ein preußisches Karakterbild. Leipzig, Weidmann'sche Buchhandlung 1845.
• Colmar Grünhagen: Zerboni und Held in ihren Konflikten mit der Staatsgewalt 1796-1802. Berlin, Vahlen 1897.

Linki zewnętrzne

[1] Życie i twórczość Hansa von Helda