Obieg azotu w przyrodzie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Poprawiono zdanie 4. Akapit 3., zd. 1. -dodano "amonowych", zd. 3 - "uprawiać" zamiast "hodować".
m poprawa linków
Linia 6:
Pierwszym i kluczowym etapem przyswajania azotu z atmosfery jest przekształcanie gazowej jego formy w związki chemiczne, które mogą być dalej przetwarzane przez [[organizm żywy|organizmy żywe]]. Pewien niewielki procent azotu trafia do organizmów żywych w formie jonów azotanowych NO<sub>3</sub><sup>-</sup> generowanych na skutek rozmaitych procesów geologicznych i atmosferycznych. Większość azotu z atmosfery trafia do biosfery poprzez wolno żyjące [[bakterie azotowe]]. Należy do nich m.in. rodzaj [[Rhizobium]]. Bakterie te posiadają [[enzym]] [[nitrogenaza|nitrogenazę]], katalizujący reakcję gazowego azotu z [[wodór|wodorem]] pochodzącym z reakcji biochemicznych w wyniku czego powstaje [[amoniak]], a także aminokwas glutamina. Tego rodzaju bakterie żyją samodzielnie lub w symbiozie z [[rośliny|roślinami]]. Szczególnie dużo występuje ich w roślinach motylkowych, gdzie oddają one amoniak lub glutaminę w zamian za dokarmianie [[węglowodan|węglowodanami]]. Amoniak trafiający bezpośrednio do gleby może być też później przekształcany przez [[bakterie nitryfikacyjne]] do [[Azotany(III)|azotanów(III)]] i [[Azotany(V)|azotanów(V)]] (dawniej zwanych azotynami i azotanami) i dalej do [[związki organiczne|związków organicznych]] potrzebnych do dalszego funkcjonowania organizmów żywych.
 
Większość roślin pobiera azot poprzez systemy [[korzeń|korzeniowe]] w formie jonów azotynowych NO<sub>2</sub><sup>-</sup> lub [[azotan|azotanowych]] oraz [[kation amonowy|amonowych]] NH<sub>4</sub><sup>+</sup>. Związki te pojawiają się w ziemi w efekcie padania [[deszcz|deszczów]] oraz procesów [[gnicie|gnilnych]]. Ziemię, która zawiera odpowiednio wysokie stężenie tych związków nazywa się "bogatą" w azot. Przy zbyt małym stężeniu tych związków ziemię trzeba albo nawozić, albo okresowo uprawiać na niej rośliny żyjące w [[symbioza|symbiozie]] z bakteriami nitryfikacyjnymi i azotowymi.
 
Cały azot występujący w związkach chemicznych, z których są zbudowane zwierzęta pochodzi od roślin. Zwierzęta nie potrafią przekształcać azotu z atmosfery w związki potrzebne im do życia, generują natomiast amoniak, który jest uwalniany do otoczenia i utylizowany przez bakterie nitryfikacyjne, lub przekształcany w gazowy azot w procesie "Anammox".