Falstaff (opera): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Popups: Ujednoznacznienie linku z Róg na róg (instrument muzyczny), WP:SK
m WP:SK, [poprawa łącza
Linia 1:
'''Falstaff''' - komediowa [[opera]] liryczna w trzech aktach. Libretto według "Wesołych kumoszek z Windsoru" i "Henryka IV" [[William Szekspir|Williama Szekspira]] napisał [[Arrigo Boito]], a muzykę skomponował [[Giuseppe Verdi]].
 
Premiera opery miała miejsce [[9 lutego]] [[1893]] roku w [[La Scala|La Scali]] w [[Mediolan]]ie i z miejsca przyniosła wielki sukces. Wprawdzie nie tak popularna, jak poprzednie prace Verdiego, ''[[Aida]]'' czy ''[[Otello]]'', ''Falstaff'' cieszył się jeszcze długo uznaniem krytyków z powodu wyrafinowanego smaku utworu i pewnych nowinek melodycznych.
Linia 63:
Odsłona 1
 
W staroangielskiej gospodzie "Pod Podwiązką" przy kuflu siedzi stary, gruby szlachcic, John Falstaff i zastanawia się jak zdobyć pieniądze. Obok niego słudzy Bardolf i Pistol oraz oberżysta. Zjawia się dr Caius oskarżając szlachcica o to, że pobił jego służących i zajeździł jego konia. Falstaff zaprzecza wszystkiemu, a po wyjściu doktora wzywa swych służących, Bardolfa i Pistola, do odniesienia listów z wyznaniami miłosnymi do bogatych mężatek Alicji Ford i Meg Page. Słudzy odmawiają utrzymując, że byłoby to wbrew honorowi. Rozgniewany Falstaff wygłasza tyradę, z której wynika, że od honoru jeszcze nikt nie utył (''L'onore! Ladri!''), po czym wypędza obu służących, a listy każe odnieść giermkowi Robinowi.
 
Odsłona 2
Linia 82:
Odsłona 1
 
Falstaff, popijając wino przed gospodą, rozmyśla o swej niefortunnej przygodzie (''Ehi! Taverniere!''). Uważa wprawdzie, że padł ofiarą złośliwego żartu, a przecież znów daje wiarę słowom pani Quickly, która w imieniu Alicji wyznacza mu miejsce schadzki - o północy pod wielkim dębem w parku. Plany dam zdołali po części podsłuchać mężczyźni, którzy postanawiają również udać się do winsorskiego parku i dać nauczkę Falstaffowi, a jednocześnie, korzystając z ciemności, wyddać Anusię za doktora Cajusa. Nie wiedzą, że ich rozmowę podsłuchała pani Quickly.
 
Odsłona 2
 
Noc w parku. Fenton śpiewa pieśń miłosną (''Dal labro il canto'') wołając Anusię, która pojawia się przebrana za królową elfów. Pani Ford przebrała Fentona tak, by wyglądał jak doktor Cajus, a w anusine suknie pachołka Berdolfa. O północy pod dębem zjawia się Falstaff. Podchodzi doń Alicja, ale znów nie ma czasu na miłosne wyznania, bo nagle zjawia się pani Page i woła, że zbliżają się złośliwe duchy. Obie kobiety uciekają, a w ich miejsce nadchodzi przebrana za Tytanię Anusia w otoczeniu orszaku elfów. Chór śpiewa (''Sul fil d'un soffio d'etesio''), po czym psotne elfy rzucają się na Falstaffa i biją bez miłosierdzia. Gdy w końcu przerażony i wytarmoszony szlachcic zaczyna błagać o łaskę odstępują go, stwierdziwszy, że otrzymał wystarczającą nauczkę. Teraz nadchodzą mężczyźni prowadząc obie młode pary. Nagle wychodzi na jaw, że Ford w ciemnościach pobłogosławił Anusię i Fentona, musi więc teraz dać zezwolenie na ich ślub, zaś niewiasta, którą wybrał Cajus, okazuje się przebranym Bardolfem.
 
Operę kończy pogodny finał.
 
== Orkiestra ==
Verdi rozpisał ''Falstaffa'' na 3 [[flet]]y (jako trzeci [[flet piccolo|piccolo]]), 2 [[obój|oboje]], [[rożek angielski]], 2 [[klarnet]]y, [[klarnet basowy]], 2 [[fagot]]y, 4 [[róg (instrument muzyczny)|rogi]], 3 [[trąbka|trąbki]], 3 [[puzon]]y, [[tuba|tubę]], [[perkusja|perkusję]] (trójkąt, cymbały, bęben basowy, kotły), [[harfa|harfę]] oraz instrumenty smyczkowe. W tle słychać także [[gitara|gitarę]], róg myśliwski i dzwony.
 
== Zobacz też ==
* [[John Fastolf]]
 
== Bibliografia ==
* Józef Kański: ''Przewodnik operowy'', PWM, ISBN 83-224-0721-1.
* Leo Melitz: ''The Opera Goer's Complete Guide'', 1921