Orogeneza kaledońska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
LaaknorBot (dyskusja | edycje)
P (dyskusja | edycje)
m kat.
Linia 1:
'''Orogeneza kaledońska ''' - [[Orogeneza|ruchy górotwórcze]] trwające od [[kambr]]u po wczesny [[dewon]]. Największe nasilenie w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] osiągnęły u schyłku [[ordowik]]u i na początku [[sylur]]u ([[faza takońska]]), a w Europie na przełomie kambru i ordowiku oraz pod koniec syluru. W wyniku fałdowania kaledońskiego powstały [[góra (geografia)|góry]] zwane [[kaledonidy|kaledonidami]]. Zaliczamy do nich:
 
* [[Góry Kaledońskie]], [[Grampiany (Szkocja)|Grampian]] i góry [[Skandynawia|Skandynawskie]]
* północno-wschodnią część [[Appalachy|Appalachów]]
* góry zachodniego [[Kazachstan]]u
* północny [[Tien-szan|Tien-Szan]]
* [[Sajany]]
* [[Ałtaj]]
* [[Alpy Australijskie]]
 
WgWedług teorii [[tektonika płyt|tektoniki płyt]] [[orogen]] [[kaledonidy|kaledoński]] powstał w wyniku zamknięcia hipotetycznego [[ocean]]u [[Japetus (ocean)|Japetus]]. W sylurze doszło do kolizji [[kontynent]]u [[Bałtyka|Bałtyki]] z [[Laurencja|Laurencją]] w wyniku czego powstał [[superkontynent]] [[Laurosja]] (Euroameryka}), wchodzący obecnie w skład [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]], [[Europa|Europy]] i [[Grenlandia|Grenlandii]].
 
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa ''Caledonia'', oznaczającego po [[łacina|łacinie]] [[Szkocja|Szkocję]].
 
*Na terenie dzisiejszej Polski podczas orogenezy kaledońskiej dość intensywne ruchy działajądziałały na terenie dzisiejszych [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]], kiedy togdzie dochodzidoszło do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych [[Sudety|Sudetów]], choć również tu obserwuje się zmiany facjalne, bardzo ograniczony przestrzennie metamorfizm i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania [[orogeneza hercyńska|orogenezy hercyńskiej]].
'''Orogeneza kaledońska w [[Polska|Polsce]]:'''
* dość intensywne ruchy działają na terenie dzisiejszych [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]], kiedy to dochodzi do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych [[Sudety|Sudetów]], choć również tu obserwuje się zmiany facjalne, bardzo ograniczony przestrzennie metamorfizm i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania [[orogeneza hercyńska|orogenezy hercyńskiej]].
 
[[kategoria:Orogenezy|Kaledońskakaledońska]]
 
[[cs:Kaledonské vrásnění]]