Államvédelmi Hatóság: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m podlinkowanie
m drobne redakcyjne - poprawny przymiotnik od "Budapeszt" = "budapeszteński"
Linia 1:
'''Államvédelmi Hatóság (ÁVH)''' (''Urząd Bezpieczeństwa Państwa'') - [[służby specjalne|policja polityczna]] [[Węgierska Republika Ludowa|Węgierskiej Republiki Ludowej]] w latach [[1945]]-[[1957]].
 
Początki ÁVH sięgają roku [[1945]], kiedy to utworzono PRO (Budapesti Főkapitányság Politikai Rendészeti Osztálya – ''Wydział Polityczny [[Budapeszt|Budapesztańskiej]]Budapeszteńskiej Komendy Policji''). Rok później PRO przemianowano na ÁVO (Magyar Államrendőrség Államvédelmi Osztály – ''Wydział Bezpieczeństwa Państwa Węgierskiej Policji Państwowej''). Nazwa ta funkcjonowała w okresie od października [[1946]] r. do września [[1948]] r. Od [[1948]] r. istniał ÁVH (Államvédelmi Hatóság – ''Urząd Bezpieczeństwa Państwa''). Potocznie używano – ze względu na łatwiejszą wymowę – skrótu ÁVO, a pracowników nazywano „awoszami”. Stosowała wzorowane na [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|radzieckich]] metody represji wobec opozycji poprzez rozbudowaną sieć tajnych współpracowników. Przeprowadzała tajne aresztowania, podczas których wydobywano zeznania za pomocą [[tortury|tortur]]. ÁVH wybudowała też sieć [[obóz koncentracyjny|obozów koncentracyjnych]] o zaostrzonym rygorze dla wrogów systemu [[komunizm|komunistycznego]].
Államvédelmi Hatóság podlegała operacyjnie służbom sowieckim, wykonując ich polecenia i rozkazy. W czasie [[powstanie węgierskie 1956|powstania węgierskiego]] w [[1956]], szturmujący siedzibę ÁVH w [[Budapeszt|Budapeszcie]] tłum został ostrzelany przez jej
tajnych agentów. Zginęło prawie 100 osób. W październiku [[1956]] służba ta została rozwiązana przez premiera [[Imre Nagy|Imre Nagya]].