Multiwibrator: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Zastosowanie |
m przywrócenie poprzedniej wersji - wandalizmy |
||
Linia 1:
'''Multiwibrator''' - Układ elektroniczny, zrealizowany w oparciu o [[przekaźnik|przekaźniki elektromechaniczne]], [[lampa elektronowa|lampy]] (w tym [[lampa neonowa|neonówki]]), [[tranzystor|tranzystory]], [[dioda tunelowa|diody tunelowe]] bądź inne elementy przełączające, posiadający dwa lub więcej stany równowagi trwałej bądź nietrwałej.
==Multiwibrator dwubiegunowy bistabilny==
<center>[[Image:Transistor_Bistable.svg]]</center>
Jest to multiwibrator o dwu stanach stabilnych, tj. posiada dwa [[punkt pracy|punkty pracy]], w których równowaga układu jest trwała. Przejście z jednego stanu trwałego do drugiego następuje poprzez wprowadzenie impulsu z zewnątrz (w podanym przykładzie poprzez podanie krótkiego impulsu ujemnego na bazę tego tranzystora, który ma zostać wyłączony).
===Działanie===
Załóżmy, że w danej chwili tranzystor Q1 przewodzi; wówczas na jego kolektorze napięcie jest bliskie 0, więc poprzez rezystor R3 napięcie na bazie Q2 jest bliskie zero, tranzystor Q2 jest zatkany, napięcie na jego kolektorze jest bliskie napięciu +V, tak więc napięcie na bazie Q1 jest dodatnie i tranzystor przewodzi - stan jest stabilny.
Jeżeli teraz do bazy Q1 (wejście "Reset" na rysunku) doprowadzony zostanie impuls ujemny o amplitudzie i czasie trwania wystarczającym do zatkania tego tranzystora, wówczas napięcie na kolektorze Q1 staje się bliskie napięciu zasilania, co załącza tranzystor Q2, napięcie na jego kolektorze spada do wartości bliskiej zero, co podtrzymuje stan zatkania tranzystora Q1, nawet po zakończeniu impulsu zewnętrznego.
Z punktu widzenia [[technika cyfrowa|techniki cyfrowej]], jeżeli jako wyjścia traktować kolektory tranzystorów, przedstawiony wyżej układ zachowuje się jako [[przerzutnik]] RS wyzwalany poziomem.
Stan, w którym oba wejścia '''multiwibratora bistabilnego''' są wysterowane nazywany jest [[stan zabroniony|stanem zabronionym]], jednak nie ze względu na to, że powoduje on uszkodzenie układu, ale ze względu na fakt, iż stan ten zaprzecza [[algebra Boole'a|równaniu logicznemu]] wyjść przerzutnika RS (Q<sub>1</sub>=~Q<sub>2</sub>), ponieważ wówczas po prostu na kolektorach '''obydwu''' tranzystorów pojawi się napięcie dodatnie.
Jeżeli wejścia Set i Reset podłączone zostaną przez [[kondensator|kondensatory]] o niewielkiej pojemności, układ będzie pracował jako [[przerzutnik typu RS]] wyzwalany zboczem.
Powyższy układ można poprzez dodanie dwu kondensatorów, dwu diod oraz dwu rezystorów przekształcić w [[przerzutnik typu T]]:
<center>[[Image:Multiwibrator_Bistab_D.png]]</center>
Obwód ten był bardzo popularny przed pojawieniem się [[układ scalony|układów scalonych]] jako dzielnik częstotliwości, spotykany bywa np. w niektórych typach [[organy Hammonda|organów elektronowych]].
==Multiwibrator dwubiegunowy monostabilny==
Linia 28 ⟶ 48:
Na wykresie: T (trigger) - wejście wyzwalające, R (reset) - wejście zerujące.
===Zastosowanie===
Klasycznym przykładem wykorzystania uniwibratora jest oświetlenie na klatce schodowej: krótkie naciśnięcie przycisku powoduje załączenie opraw na czas znacznie dłuższy. Układ stosuje się również w celu wyeliminowania szumu zestyków przełącznika.
==Multiwibrator dwubiegunowy astabilny==
| |||