'''Carl Humann''' (ur. [[4 stycznia]] [[1839]] w [[Steele (Essen)|Steele]], zm. [[12 kwietnia]] [[1896]] w [[Izmir]]ze) - [[Niemcy|niemiecki]] inżynier i archeolog-samouk.
Urodził się w Steele na pograniczu [[Nadrenia|Nadrenii]] i [[Westfalia|Westfalii]] (obecnie jest to część [[Essen]]). Uczęszczał do klasycznego gimnazjum w [[Essen]]. Inżynier budownictwa drogowego; absolwent Królewskiej Akademii Budowlanej w [[Berlin]]ie. W czasie studiów słuchał wykładów [[Ernst Curtius|Ernsta Curtiusa]], późniejszego badacza starożytnej [[Olimpia (miasto)|Olimpii]]. Po ukończeniu studiów wyjechał w [[1861]] do [[Lewant]]u na zaproszenie brata Franciszka, który pracował w administracji rządowej na wyspie [[Samos]]. Humann brał udział w budowie portu w [[Tirgani]], a następnie pracował jako architekt i mierniczy w [[Izmir|Izmirze]]ze, [[Konstantynopol]]u i na tureckich [[Bałkany|Bałkanach]]. Został protegowanym Wielkiego Wezyra Fuada-paszy. W [[1864]] trafił po raz pierwszy do miasta [[Bergama]], w którego sąsiedztwie znajdowały się ruiny starożytnego [[Pergamon (miasto)|PergamonPergamonu]]u. Zafascynowany starożytnością, powrócił w to miejsce w [[1866]], a korzystając z okazji, że zajmował się w pobliżu budową drogi, założył w Bergamie swoją kwaterę, i w wolnym czasie penetrował obszar antycznego miasta, próbując zainteresować znaleziskami niemieckich archeologów. Na ich sugestię podjął dokładne badania w Pergamonie, znaleziska wysyłał do berlińskich muzeów (od [[1870]]). W [[1872]] na wniosek Curtiusa został mianowany członkiem Niemieckiego Instytutu Archeologicznego. Mimo iż przekazał do Berlina wiele eksponatów, nie zyskał wsparcia finansowego ze strony niemieckiej. Humann na kilka lat opuścił Bergamę. Dopiero Aleksander Conze, zainteresowany zalegającymi muzealne magazyny eksponatami, zachęcił Humanna do badań i zorganizował finansowe wsparcie. W [[1878]] Humann rozpoczął prace wykopaliskowe w Pergamonie. Efektem prac było odkrycie wielkiego (ponad 120 m długości) [[ołtarz pergamoński|ołtarza Zeusa]], przedstawiającego sceny z [[gigantomachia|gigantomachii]] i fryz [[Telefos]]a; płyty fryzu, pozyskiwane w kilku kampaniach, zostały przesłane do [[Berlin]]a. Działalność Humanna nie ograniczała się wyłącznie do Pergamonu. W [[1882]] sporządził topograficzny plan i zdjął gipsowe formy z reliefów w hetyckim sanktuarium skalnym w [[Yazilikaya]]. W latach 1882-[[1883]] wraz z [[Otto Puchstein]]em badał [[tumulus]]y i [[hierotheseion]] Antiocha na górze [[Nemrut]], leżącej na obszarze dawnego królestwa [[Kommagene]]. Następnie badał greckie miasto [[Magnezja (Grecja)|Magnezja]]. Od [[1895]] prowadził wykopaliska w [[Priene]], które po jego śmierci kontynuował [[Theodor Weigand]]. Carl Humann zmarł w [[Izmir|Izmirze]]ze, starożytnej [[Izmir|Smyrnie]].
=== Bibliografia: ===
* ''Die Ergebnise der Ausgrabungen zu Pergamon'' (1880)
* ''Reisen in Kleinasien und Nordsyrien'' ([[1890]])
