Obieg azotu w przyrodzie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Wchłanianie azotanów z gleby i wody: Dodano "i amonowych", , int.
m int.
Linia 2:
'''Cykl azotowy, cykl nitryfikacyjny, obieg azotu w przyrodzie''' - [[cykl biogeochemiczny]], który opisuje cyrkulację [[azot|azotu]] i jego [[związek chemiczny|związków chemicznych]] w [[biosfera|biosferze]].
 
Ziemska [[atmosfera|atmosfera]] składa się w 78% z azotu i stanowi zarówno pierwotne źródło tego [[pierwiastek chemiczny|pierwiastka]] dla biosfery, jak i jest miejscem, do którego jest on uwalniany. Azot, a dokładniej, jego [[związki chemiczne]], uczestniczą we wszystkich ważniejszych procesach biochemicznych. Występuje on w [[aminokwas|aminokwasach]] tworzących [[białko|białka]], w [[Zasada azotowa nukleotydów|zasadach azotowych nukleotydów]] wchodzących w skład [[DNA]] i [[RNA]]. W roślinach znaczna część azotu jest wbudowana w [[chlorofil|chlorofil]] biorący udział w procesie [[fotosynteza|fotosyntezy]].
 
Pierwszym i kluczowym etapem przyswajania azotu z atmosfery jest przekształcanie gazowej jego formy w związki chemiczne, które mogą być dalej przetwarzane przez [[organizm żywy|organizmy żywe]]. Pewien niewielki procent azotu trafia do organizmów żywych w formie jonów azotanowych NO<sub>3</sub><sup>-</sup> generowanych na skutek rozmaitych procesów geologicznych i atmosferycznych. Większość azotu z atmosfery trafia do biosfery poprzez wolno żyjące [[bakterie azotowe]]. Należy do nich m.in. rodzaj [[Rhizobium]]. Bakterie te posiadają [[enzym]] [[nitrogenaza|nitrogenazę]], katalizujący reakcję gazowego azotu z [[wodór|wodorem]] pochodzącym z reakcji biochemicznych w wyniku czego powstaje [[amoniak]], a także aminokwas glutamina. Tego rodzaju bakterie żyją samodzielnie lub w symbiozie z [[rośliny|roślinami]]. Szczególnie dużo występuje ich w roślinach motylkowych, gdzie oddają one amoniak lub glutaminę w zamian za dokarmianie [[węglowodan|węglowodanami]]. Amoniak trafiający bezpośrednio do gleby może być też później przekształcany przez [[bakterie nitryfikacyjne]] do [[Azotany(III)|azotanów(III)]] i [[Azotany(V)|azotanów(V)]] (dawniej zwanych azotynami i azotanami) i dalej do [[związki organiczne|związków organicznych]] potrzebnych do dalszego funkcjonowania organizmów żywych.