Order Westharda: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
UTWORZENIE NOWEGO ARTYKULU: ORDER WESTHARDA |
poprawki redakcyjne |
||
Linia 1:
[[Grafika:Viestura ordenis.jpg|right|thumb|250px|Order Westharda
'''Order Westharda''' (łot. ''Viestura ordenis'') — odznaczenie łotewskie ustanowione w 1938 r. na pamiątkę powstania niepodległego [[Łotwa|Państwa Łotewskiego]]. Dewizą orderu jest łacińska sentencja: ''Confortamini et pugnate'' (Bądź silny i walcz).
==Historia orderu==▼
Order Westharda został ustanowiony decyzją Rady Ministrów Łotwy z 12 lipca [[1938]] r. z okazji XX rocznicy odzyskania niepodległości. Prezydent Łotwy zatwierdził nowy order decyzją z 11 sierpnia 1938 r. Pierwsze rozdanie Orderu Westharda nastąpiło w dniu 17 listopada 1938 r. w przeddzień XX rocznicy odzyskania niepodległości przez Łotwę. Ostanie rozdanie miało miejsce w dniu 13. czerwca 1940, tuż przed okupacją kraju przez ZSRR. Order został zniesiony, a jego
Order nadawany jest w uznaniu zasług w dziedzinie szkolenia, rozwoju i ulepszania łotewskich sił zbrojnych oraz wzmacniania i utrzymywania w gotowości systemu bezpieczeństwa narodowego i ochrony granic państwowych, a także wzbudzania świadomości patriotycznej i przygotowywania obywateli do służby w obronie narodu i ojczyzny. Order jest nadawany w pięciu klasach:
*Komandoria Wielkiego Krzyża
*Wielki Krzyż Oficerski
Linia 7 ⟶ 12:
*Krzyż Rycerski.
Decyzje dotyczące przyznawania orderu podejmowała Kapituła Orderu Westharda powołana w 1938 r. przez prezydenta Łotwy [[Kārlis Ulmanis|Kārlisa Ulmanisa]]. W krótkim okresie istnienia orderu przed aneksją Łotwy do ZSRR (1938-1940) odznaczenie otrzymało:<ref>Kristīne Ducmane: ''Decorations of the Republic of Latvia 1918-1940'', Ryga 1993, str. 26</ref>
*I klasę - 6 osób (6 generałów łotewskich: [[Jānis Balodis|Balodis]], Berķis, Kurelis, Krustiṇš, Virsaitis i Rozenšteins)▼
==Opis==▼
Odznaką orderu jest prosty krzyż z białej emalii i ze złotym obrzeżem zakończony potrójnymi kulkami z bordowej emalii, większą i dwoma mniejszymi po obu jej stronach. Pośrodku krzyża znajduje się medalion z białej emalii ze złotym obrzeżem i bordowymi literami pośrodku medalionu: ''VR'' (''Vesthardus Rex''/król Westhard). Pomiędzy ramionami krzyża znajduje się krzyż maltański z białej emalii i złotym obrzeżem przekrzywiony w stosunku do krzyża orderu o 45 stopni. W wersji orderu nadawanej w okresie wojny zamiast krzyża maltańskiego występują dwa złote miecze. Na rewersie orderu znajduje się pozłacany medalion z łacińską dewizą orderu wypisaną dookoła medalionu i datą 1219 w jego środku. Data odnosi się do powstania antykrzyżackiego wywołanego przez króla [[Semigalia|Semigalii]] Westharda. Nad odznaką orderu znajduje się wielki [[herb Łotwy]] w jego kolorach heraldycznych. Szerokość odznaki orderu I klasy wynosi 54 mm, II i III kl. 49 mm, IV i V kl. 40 mm. Odznaczeni orderem I i II klasy otrzymują również promienistą czteroramienną srebrną gwiazdę orderową z wizerunkiem Orderu Westharda w jego naturalnych kolorach. Wielkość gwiazdy I klasy wynosi 44 mm, II klasy - 41 mm. Wstążka orderu, koloru bordowego, ma szerokość 32 mm, a dla klasy I - 110 mm. Do orderu należą jeszcze medale honorowe w trzech klasach (złoty, srebrny i brązowy) w dwóch wersjach: bez mieczy i z mieczami. Medale mają identyczny wygląd. Są okrągłe z wizerunkiem Orderu Westharda (w wersji bez mieczy i z mieczami). Na rewersie znajduje się łacińska dewiza orderu otoczona od dołu wieńcem z liści dębowych. Medale honorowe mają bordową trójkątną wstążkę, kształtem przypominającą wzór jaki stosowano przy odznaczeniach austro-węgierskich. ▼
▲==Historia orderu==
▲Order Westharda został ustanowiony decyzją Rady Ministrów Łotwy z 12 lipca 1938 r. z okazji XX rocznicy odzyskania niepodległości. Prezydent Łotwy zatwierdził nowy order decyzją z 11 sierpnia 1938 r. Pierwsze rozdanie Orderu Westharda nastąpiło w dniu 17 listopada 1938 r. w przeddzień XX rocznicy odzyskania niepodległości przez Łotwę. Ostanie rozdanie miało miejsce w dniu 13. czerwca 1940, tuż przed okupacją kraju przez ZSRR. Order został zniesiony, a jego restutucja nastąpiła dopiero po odzyskaniu niepodległości przez Łotwę na podstawie Prawa o Odznaczeniach Państwowych z 25 marca 1994 r. Autorami orderu byli łotewscy artyści Herberts Mangolds (1901-1978) i Gustavs Šķilters (1874-1954). Decyzje dotyczące przyznawania orderu podejmowała Kapituła Orderu Westharda powołana w 1938 r. przez prezydenta Łotwy [[Kārlis Ulmanis|Kārlisa Ulmanisa]]. W krótkim okresie istanienia orderu przez aneksją Łotwy do ZSRR (1938-1940) odznaczenie otrzymało:<ref>Kristīne Ducmane: ''Decorations of the Republic of Latvia 1918-1940'', Ryga 1993, str. 26</ref>
▲*I klasę - 6 osób (6 generałów łotewskich: Balodis, Berķis, Kurelis, Krustiṇš, Virsaitis i Rozenšteins)
*II klasę - 28 osób
*III klasę - 126 osób
*IV klasę - 390 osób
*V klasę - 401 osób.
▲==Opis oznaki==
Autorami orderu byli łotewscy artyści Herberts Mangolds (1901-1978) i Gustavs Šķilters (1874-1954).
▲Odznaką orderu jest prosty krzyż z białej emalii i ze złotym obrzeżem zakończony potrójnymi kulkami z bordowej emalii, większą i dwoma mniejszymi po obu jej stronach. Pośrodku krzyża znajduje się medalion z białej emalii ze złotym obrzeżem i bordowymi literami pośrodku medalionu: ''VR'' (''Vesthardus Rex''/król Westhard). Pomiędzy ramionami krzyża znajduje się krzyż maltański z białej emalii i złotym obrzeżem przekrzywiony w stosunku do krzyża orderu o 45 stopni. W wersji orderu nadawanej w okresie wojny zamiast krzyża maltańskiego występują dwa złote miecze. Na rewersie orderu znajduje się pozłacany medalion z łacińską dewizą orderu wypisaną dookoła medalionu i datą 1219 w jego środku. Data odnosi się do powstania antykrzyżackiego wywołanego przez króla [[Semigalia|Semigalii]] Westharda. Nad odznaką orderu znajduje się wielki [[herb Łotwy]] w jego kolorach heraldycznych. Szerokość odznaki orderu I klasy wynosi 54 mm, II i III kl. 49 mm, IV i V kl. 40 mm. Odznaczeni orderem I i II klasy otrzymują również promienistą czteroramienną srebrną gwiazdę orderową z wizerunkiem Orderu Westharda w jego naturalnych kolorach. Wielkość gwiazdy I klasy wynosi 44 mm, II klasy - 41 mm. Wstążka orderu, koloru bordowego, ma szerokość 32 mm, a dla klasy I - 110 mm. Do orderu należą jeszcze medale honorowe w trzech klasach (złoty, srebrny i brązowy) w dwóch wersjach: bez mieczy i z mieczami. Medale mają identyczny wygląd. Są okrągłe z wizerunkiem Orderu Westharda (w wersji bez mieczy i z mieczami). Na rewersie znajduje się łacińska dewiza orderu otoczona od dołu wieńcem z liści dębowych. Medale honorowe mają bordową trójkątną wstążkę, kształtem przypominającą wzór jaki stosowano przy odznaczeniach austro-węgierskich.
{{Przypisy}}
| |||