Neurobiologia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m →‎Poziomy badań: rozszerzenie...
m →‎Poziomy badań: jeszcze mały dopisek...
Linia 10:
#'''Molekularny, komórkowy i biochemiczny''' - dzięki badaniom z zakresu [[Biologia_molekularna|biologii molekularnej]], [[Cytologia|biologii komórki]] i [[Biochemia|biochemii]] dowiadujemy się o tym, z jakich molekuł zbudowane są [[Neuron|komórki nerwowe]] i [[Komórki_glejowe|glejowe]] tworzące układ nerwowy, jakie zjawiska w tych komórkach zachodzą, jakie [[białka]] i jakie [[Lipidy|tłuszcze]] w nich występują, jakie funkcje pełnią te związki, a nawet, jak [[Ekspresja_genu|ekspresją genów]] w komórkach nerwowych ma wpływ na funkcjonowanie tych komórek.
#'''Systemowy i behawioralny''' - komórki nerwowe charakteryzują się tym, że potrafią obierać informacje pochodzące ze środowiska, w jakim znajduje się zwierze, przetwarzać je, oraz wytwarząć informacje sterujące mięśniami, generując tym samym ruch zwierzęcia. O ile molekularny/komórkowy poziom badań dostarcza wiedzy na temat, w jaki sposób komórki wytwarzają i przekazują sobie takie sygnały, to na poziomie systemowym uczeni zadają pytania o to, w jaki sposób kilka, kilkanaście, a nawet i kilkaset komórek nerwowych tworzy sieć wzajemnych połączeń przetwarzających określony rodzaj informacji. Taki określony funkcjonalnie zbiór pewnej grupy komórek nerwowych określany jest właśnie jako system, czy też inaczej, jako układ. Przykładem takich sieci neuronalnych mogą być systemy wzrokowy, słuchowy, czuciowy, smakowy, węchowy, układ kontroli ruchu itd. Ale w obrębie takich systemów istnieją mniejsze i bardziej specjalistyczne "podsystemy", a w nich również można wyróżnić pomniejsze zespoły sieci nerwowych. Jednym ze sposobów badania układu nerwowego na tym poziomie jest rejestracja aktywności elektrycznej komórek nerwowych. Warsztat metodologiczny neurofizjologii behawioralnej umożliwia korelowanie określonego zachowania badanego organizmu z aktywnością określonych komórek nerwowych. W ten sposób można rejestrować aktywność pojedynczych neuronów, czy ich grup, będących częścią większego systemu np. percepcji, pamięci, czy konkroli ruchu.
#'''Poznawczy''' - podczas, gdy poziom systemów dostarcza wiedzy o organizacji i funkcjonowaniu sieci neuronalnych, to na poziomie poznawczym uczeni zadają pytania o to, jak układ nerwowy tworzy sieci odpowiadające za najbardziej skomplikowane przejawy zachowania zwierząt i ludzi, zaś w szczególności chodzi tutaj o relację między układem nerwowym a [[Umysł|umysłem]] - [[Procesy_poznawcze|procesami poznawczymi]], [[Emocje|emocjami]], [[Temperament|temperamentem]] i [[Osobowość|osobowością]], [[Inteligencja_(psychologia)|inteligencją]] itd. Na tym poziomie biologia musi łączyć się z psychologią, która dostarcza opisu zachowania się człowieka, funkcji umysłowych, oraz metod badania tych zjawisk. Połączenie [[Psychologia_poznawcza|psychologii poznawczej]] z neurobiologią i metodami funkcjonalnego obrazowania mózgu określa się jako neurobiologię poznawczą (ang. ''cognitive neurosicence''), niekiedy nazywaną też kognitywną (spolszczenie angielskiego przymiotnika ''cognitive''). Na gruncie samej psychologii występują też tradycyjne dziedziny związane z badaniem układu nerwowego - [[neuropsychologia]] i [[psychofizjologia]]. Współcześnie te dziedziny można właściwie uznać za specjalności składające się na neurobiologię poznawczą.
#'''Obliczeniowy''' (ang. ''computational'') - podczas gdy pozostałe poziomy badań dostarczają wiedzy opartej na pośrednich, czy bezpośrednich badaniach układu nerwowego, na tym poziomie uczeni starają się tworzyć matematyczne, komputerowe modele funkcjonowania komórek nerwowych, tworzonych przez nie sieci, oraz większych systemów. Przeciwnie do zagadnienia tzw. [[Sieć_neuronowa|sztucznych sieci neuronalnych]], które jest zagadnieniem z zakresu [[Informatyka|informatyki]] i z układem nerwowym ma bardzo odległe konotacje, modele obliczeniowe neurobiologii są zainteresowane symulowaniem prawdziwych komórek nerwowych, są tworzone w oparciu o ich rzeczywiste parametry, fizjologię i jej dynamikę. Podejmowane są prace nad stworzeniem matematycznego, komputerowego modelu funkcjonowania pewnych określonych systemów, tworzących poszczególne struktury układu nerwowego. Oprócz celów wyłącznie naukowych, takie doświadczenia mają także znaczenie dla [[Inżynieria|inżynierii]], czego pewnym przykładem mogą być [[Implant_ślimakowy|implanty ślimaka]] - układ elektroniczny pozwala osobie głuchej słyszeć. Jednakże współczena technika i wiedza nie jest w stanie oddać nawet w połowie takiej precyzji i sprawności, jaką realizują naturalne układy biologiczne. Prawdopodobnie rzeczywiste stworzenie urządzenia, które symulowałoby funkcjonowanie jakiejś części mózgu, jest zagadnieniem dalekiej przyszłości.