Gorączka reumatyczna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Amirobot (dyskusja | edycje)
Linia 1:
[[GrafikaPlik:Rheumatic heart disease, gross pathology 20G0013 lores.jpg|Obraz sekcyjny serca zmienionego w przebiegu gorączki reumatycznej. Rozcięte wnętrze lewej komory ujawnia pogrubiałe płatki zastawki mitralnej, pogrubiałe struny ścięgniste i przerost miokardium|thumb]]
'''Gorączka reumatyczna''' ([[łacina|łac.]] ''morbus rheumaticus'', [[Język angielski|ang.]] rheumatic fever) – choroba ogólnoustrojowa o [[choroby autoimmunologiczne|autoimmunologicznym]] podłożu. Gorączka reumatyczna jest powikłaniem zapalenia gardła wywołanego przez [[Paciorkowce#Grupa A|paciorkowce β-hemolizujące grupy A]] (PBHA), co jest uwarunkowane podobieństwem [[antygen]]ów paciorkowcowych i ludzkich. W patogenezie choroby mają udział predyspozycje genetyczne. Gorączka reumatyczna jest najczęstszą na świecie przyczyną nabytych wad serca u dzieci i ludzi młodych.
 
Autorstwo przysłowia medycznego opisującego naturę tej choroby: "Gorączka reumatyczna liże stawy, kąsa serce" przypisywane jest [[Charles Lasègue|Charlesowi Lasègue]].
Linia 8:
 
== Etiologia ==
Wywołana jest zakażeniem [[paciorkowiecPaciorkowce|paciorkowcem]] hemolizującym grupy A, przy istniejącym hiperergicznym odczynie na zakażenie bakteryjne z elementami [[autoagresjaAutoagresja komórek|autoagresji]]. Pojawia się najczęściej po przebyciu [[angina|anginy paciorkowcowej]], [[róża (choroba)|róży]] lub [[płonica|płonicy]]. Wrażliwość na antygeny paciorkowców uwarunkowana jest obecnością antygenu HLA II DR4. Najczęściej wywołującymi nieprawidłową odpowiedź immunologiczną typami paciorkowców są M 1, 3, 5, 6 i 18.
 
== Patogeneza ==
[[GrafikaPlik:Aschoff Body in Rheumatic Myocarditis.jpg|Guzek Aschoffa w zapaleniu mięśnia sercowego w przebiegu gorączki reumatycznej|thumb]]
[[GrafikaPlik:Anitschkow Myocytes in an Aschoff Body, Rheumatic Myocarditis.jpg|Komórki Aniczkowa|thumb]]
Istotą choroby są zmiany zapalne w [[tkanka łączna|tkance łącznej]] serca i naczyń, gdzie powstają nacieki komórkowe ('''[[guzek Aschoffa|guzki Aschoffa]]'''), które martwieją i bliznowacieją.
 
== Objawy i przebieg ==
[[GrafikaPlik:Aortic stenosis rheumatic, gross pathology 20G0014 lores.jpg|Preparat sekcyjny, widoczna stenoza aortalna|thumb]]
Choroba ujawnia się po około 3 tygodniach od przebytego paciorkowcowego zapalenia gardła. Przebiega w ostrych rzutach, które trwają około 4-6 tygodni, przejawiają się dolegliwościami stawowymi i oddzielonych od siebie kilkuletnimi okresami utajenia. Podczas pozornego wygaśnięcia choroby procesy reumatyczne przebiegają w mięśniu sercowym i [[wsierdzie|wsierdziu]].
 
Objawami są:
* zmiany zapalne dużych stawów (u ponad 90% chorych): utrzymują się kilka lub kilkanaście dni, następnie przechodzą i pojawiają się w innym stawie. Nigdy nie dochodzi do destrukcji i zmian radiologicznych w stawach, co odróżnia chorobę reumatyczną od [[reumatoidalne zapalenie stawów|reumatoidalnego zapalenia stawów]];
* zapalenie serca – [[zapalenie wsierdzia]], [[zapalenie mięśnia sercowego]], [[zapalenie osierdzia]] (ponad 50% chorych); objawia się szmerem [[niedomykalnośćNiedomykalność mitralnazastawki mitralnej|niedomykalności mitralnej]], rzadziej szmerem mezodiastolicznym ('''[[szmer Careya Coombsa]]'''), mogą pojawić się zmiany w EKG typu bloku AV I°
* [[pląsawica Sydenhama]]: ruchy mimowolne mięśni twarzy i kończyn, osłabienie, labilność emocjonalna, ustępuje bez leczenia w ciągu 1-2 tygodni
* rumień brzeżny (%5 pacjentów)
* guzki podskórne Meyneta.
=== Powikłania ===
Najpoważniejsze komplikacje związane są z zajęciem serca, głównie [[zastawkaZastawka mitralnadwudzielna|zastawki mitralnej]]. Doprowadza to w przebiegu choroby, do jej zwężenia niekiedy krytycznego, skutkując niewydolnością krążenia i koniecznością wymiany zastawki.
 
== Rozpoznanie ==
Za kryteria rozpoznania choroby uznaje się tzw. '''kryteria Jonesa''', które dzielą się na większe i mniejsze:<br />
; Kryteria większe:
# wędrujące zapalenie stawów
# zapalenie serca (''pancarditis'')
Linia 37:
# [[pląsawica Sydenhama]]
 
; Kryteria mniejsze:
# [[gorączka]]
# bóle stawów
# zwiększone OB lub CRP
# wydłużony [[odstęp P-R]] w [[Elektrokardiografia|EKG]].
 
Do rozpoznania potrzebne jest stwierdzenie dwóch objawów większych ''lub'' jednego większego i dwóch mniejszych. Nie można brać pod uwagę objawu małego jeżeli został uwzględniony jako objaw duży.